Maybank nâng dự báo lạm phát 2024 của Việt Nam lên 3,7%, cảnh báo chi phí nhập khẩu tăng cao

Báo cáo mới đây nhất của ngân hàng Maybank về Kinh tế Việt Nam trong tháng 4 có tiêu đề: GDP Recovery Remains Uneven; Raise 2024 Inflation Forecast to 3.7%" tạm dịch là: "Phục hồi GDP vẫn chưa đồng đều; Nâng dự báo lạm phát năm 2024 lên 3,7%", 2 nhà nghiên cứu Brian Lee Shun Rong và Chua Hak Bin cho biết duy trì dự báo tăng trưởng GDP của Việt Nam ở mức +5,8% vào năm 2024. Xuất khẩu tiếp tục phục hồi trong tháng 4, mặc dù tốc độ tăng trưởng vẫn chưa đồng đều khi điện tử vượt trội so với các sản phẩm khác. Nhu cầu tiêu dùng vẫn thận trọng và dự kiến chỉ phục hồi trong nửa cuối năm.

Xuất khẩu tạm thời chậm lại có thể do số ngày làm việc tháng 4 ít lại

Theo các chuyên gia của Maybank, tăng trưởng xuất khẩu của Việt Nam trong tháng 4 vẫn mạnh, ở mức +10,6%, mặc dù chậm hơn so với tháng trước (+13%). Sản lượng công nghiệp tăng nhanh hơn +6,3% (so với +4,1% trong tháng 3), với ngành sản xuất tăng lên +7% (so với +4,6% trong tháng 3).

Sự chậm lại trong tăng trưởng xuất khẩu có thể chỉ là tạm thời, do số ngày làm việc năm nay ít hơn so với tháng 4 năm ngoái, do nghỉ lễ. Tính theo tháng, xuất khẩu giảm -8,1%, trong khi tháng trước mức tăng là +36%.

Ngoài ra tăng trưởng xuất khẩu vẫn không đồng đều, trong đó các sản phẩm công nghệ vượt trội so với các sản phẩm còn lại. Dẫn đầu tăng trưởng là máy tính & điện tử (+32,6% so với +28,9% trong tháng 3) và điện thoại & linh kiện (+9,1% so với +11,6% trong tháng 3). 

Sự tăng trưởng mạnh mẽ của các sản phẩm công nghệ được cho là do năng lực sản xuất cao hơn, cùng với dòng vốn FDI vào ngành điện tử tiêu dùng vào Việt Nam tăng. 

Trong số các sản phẩm phi điện tử, đồ gỗ & sản phẩm gỗ (+19,4%) là điểm sáng. Dệt may (-0,6%), giày dép (-5,4%) và thủy sản (-1,5%) vẫn còn yếu.

Sản phẩm máy tính & điện tử tăng +10,2% so với một năm trước (so với +4,8% trong tháng 3), mức cao nhất trong 22 tháng. Thiết bị điện tăng vọt +24,3%.

Quần áo (+9,6% so với +3% trong tháng 3), dệt may (+11% so với +8,8% trong tháng 3) và giày dép (+8,8%) có mức tăng trưởng sản lượng cao nhất trong 3 tháng. Gỗ & sản phẩm gỗ tăng tốc lên +19,2%, từ mức tăng trưởng ổn định trong tháng 3.

Các chuyên gia của Maybank đã đề cập trong báo cáo tháng 2 rằng sản xuất có thể sẽ bắt kịp xuất khẩu do số lượng đơn đặt hàng mới tăng và hàng tồn kho cạn kiệt. Thật vậy, chỉ số PMI tháng 3 cho thấy tồn kho thành phẩm giảm nhiều nhất trong 33 tháng.

Nhập khẩu chứng kiến sự tăng tốc trên diện rộng lên +19,9% (so với +9% trong tháng 3), đẩy thặng dư thương mại xuống mức thấp nhất trong 15 tháng (680 triệu USD).

Doanh số bán lẻ im ắng

Doanh số bán lẻ hạ nhiệt xuống +9% trong tháng 4 (so với +9,2% trong tháng 3; +2% so với tháng trước, nhưng giảm -2% so với năm 2023), bất chấp chi tiêu tăng do có nhiều ngày nghỉ lễ hơn. Chỉ số này tăng +2% so với tháng trước. 

Tính từ đầu năm đến nay, mức tăng trưởng doanh số bán lẻ vẫn chưa bằng năm ngoái, ở mức +8,5% (so với +13,3%) trong 4/ 2023).

Trong tháng 4, doanh số bán dịch vụ lưu trú và ăn uống tăng lên +19,1% (so với +15,8% trong tháng 3), trong khi doanh số bán du lịch vẫn tăng mạnh ở mức +57,6% (so với +66,1% trong tháng 3). Sự phục hồi du lịch đang thúc đẩy tiêu dùng dịch vụ. Lượng khách du lịch trong nước tăng +58,2% so với một năm trước lên 1,56 triệu vào tháng Tư. Lượng khách nước ngoài đã vượt quá mức trước đại dịch (tức là tháng 4/ 2019) 6%, được cho là do sự phục hồi của lượng du khách Trung Quốc (84% mức trước Covid) và nhu cầu mạnh mẽ từ các thị trường nguồn khác. Trong khi đó, khách du lịch nội địa tăng +9,1% trong quý đầu tiên.

Doanh số bán hàng giảm xuống +7,2%, từ mức +7,6% trong tháng 3. Cuộc khảo sát PMI tháng 3 chỉ ra rằng các nhà sản xuất đã tăng việc làm trong tháng thứ hai liên tiếp và với tốc độ nhanh nhất kể từ tháng 10/2022. Dữ liệu thị trường lao động chính thức chỉ ra rằng việc làm đã tăng thêm 174.000 trong quý 1/2024, với tỷ lệ thất nghiệp giảm nhẹ xuống 2,24 % (so với 2,26% trong quý 4).

Các chuyên gia kỳ vọng mức tiêu dùng sẽ chỉ tăng mạnh hơn trong nửa cuối năm do từ đầu năm đến nay, các hộ gia đình vẫn tương đối thận trọng trong chi tiêu do lạm phát tăng cao. 

Lãi suất FDI ổn định, tuy nhiên tình trạng thiếu điện vào mùa nóng có thể làm giảm mức đầu tư

Lãi suất FDI vẫn ổn định tính từ đầu năm đến nay, với FDI giải ngân tăng +7,4% so với một năm trước và FDI đăng ký (cam kết) tăng +4,4% so với cùng kỳ năm trước. Sản xuất là động lực hàng đầu với mức cam kết tăng +17,4%. Việt Nam vẫn là điểm đến hàng đầu trong việc nắm bắt sự dịch chuyển chuỗi cung ứng từ Bắc Á. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng lãi suất đầu tư FDI có thể sẽ hạ nhiệt nếu tình trạng mất điện tái diễn ở miền Bắc ở mùa hè này như mùa hè năm ngoái.

Các nhà chức trách đang nỗ lực tránh tình trạng thiếu điện bằng cách tăng cường nhập khẩu than và hoàn thiện đường dây 500kV Bắc Trung Bộ (Quảng Trạch - Phố Nội). Việc ban hành sớm cơ chế hợp đồng mua bán điện trực tiếp (DPPA) sẽ là chìa khóa để củng cố niềm tin của các nhà đầu tư nước ngoài, nhiều người trong số họ được ủy quyền sử dụng 100% năng lượng tái tạo (RE). DPPA dự kiến sẽ thúc đẩy phát triển RE nhanh hơn bằng cách huy động đầu tư tư nhân.

Nâng dự báo lạm phát năm 2024 lên +3,7%; Kỳ vọng NHNN giữ nguyên lãi suất điều hành

Lạm phát toàn phần đã tăng lên mức cao nhất trong 15 tháng là +4,4% trong tháng 4 (so với +4% trong tháng 3). Trong khi lạm phát cơ bản vẫn ổn định ở mức +2,8% trong tháng 4.

Nhà ở & xây dựng, giao thông và y tế là nguyên nhân chính dẫn đến lạm phát cao hơn. Nhà ở & xây dựng (+6% so với +4,9% trong tháng 3) tăng +0,2% so với tháng trước do nhu cầu điện tăng trong bối cảnh thời tiết nắng nóng dẫn đến giá điện cao hơn. Vận tải (+4,2% so với +2,7% trong tháng 3) tăng +2% so với tháng trước, chủ yếu do giá dầu toàn cầu cao hơn do chi phí nhiên liệu.

Sức khỏe (+7,4% so với +6,5% trong tháng 3) tăng +0,9% MoM do thời tiết nắng nóng dẫn đến tỷ lệ mắc bệnh cao hơn, khiến nhu cầu về thuốc và dịch vụ y tế tăng lên.

Với những thống kê trên, các chuyên gia Maybank nâng dự báo lạm phát chung lên +3,7% vào năm 2024, từ mức +3,5% trước đó. Lạm phát toàn phần có thể sẽ duy trì ở mức trên 4% ít nhất là trong quý hai. Sự mất giá nhanh chóng của tiền đồng so với Đô la sẽ đẩy chi phí nhập khẩu tăng cao nếu kéo dài.

Bên cạnh đó, các chuyên gia cũng cho rằng NHNN sẽ duy trì lãi suất điều hành trong năm nay vì ngân hàng nhận thấy rằng nền kinh tế cần được hỗ trợ. Do đó, động lực của NHNN sẽ là giữ lãi suất chính sách ở mức phù hợp và sử dụng các công cụ khác như nghiệp vụ thị trường mở và bán dự trữ ngoại hối để kiềm chế sự mất giá của tiền đồng.

Việc tăng lãi suất chính sách sẽ chỉ được coi là biện pháp cuối cùng nếu tiền đồng mất giá mạnh và sau khi một phần đáng kể dự trữ của NHNN đã cạn kiệt. Theo các chuyên gia của Maybank, Ngân hàng Nhà nước đã bán khoảng 380 triệu USD trong số 100 tỷ USD kể từ ngày 19/4.