Tổng Kiểm toán Nhà nước Hồ Đức Phớc: Kiểm toán 60 dự án PPP đã giảm gần 300 năm thu phí

Sáng nay (15/6), Tổng Kiểm toán Nhà nước (KTNN) Hồ Đức Phớc đã có trao đổi với báo chí xung quanh một số vấn đề liên quan đến công tác kiểm toán.

Chính phủ vừa trình Quốc hội cắt giảm các cuộc thanh kiểm tra, kiểm toán trong năm 2020, ông có suy nghĩ gì về vấn đề này?

- Năm 2020 KTNN đã giảm 35% số cuộc so với năm 2019. Vừa qua, khi dịch Covid xảy ra, KTNN đã giảm đầu mối, không thực hiện đối chiếu thuế, tạo điều kiện cho doanh nghiệp hoạt động sản xuất kinh doanh.

Với việc cắt giảm nhiều cuộc kiểm toán như vậy liệu các sai phạm khi xảy ra có được phát hiện kịp thời không, thưa ông?

- Chúng tôi phải chọn mẫu, chọn điểm trọng yếu để kiểm toán chứ. Những vấn đề quan trọng, nhạy cảm thì vẫn phải giữ để kiểm toán.

Việc cắt giảm thời gian kiểm toán có đáp ứng chất lượng kiểm toán không, trong khi đầu mối kiểm toán thì đã được Quốc hội thông qua rồi?

- Các đầu mối, thẩm quyền quyết định thì Tổng KTNN quyết định sau khi có ý kiến của Quốc hội. Giảm đầu mối không có nghĩa là giảm các cuộc kiểm toán, mà là giảm các đối tượng liên quan, các doanh nghiệp, các đơn vị trực thuộc. 

Vấn đề cốt lõi vẫn phải giữ để thực hiện kiểm toán, chất lượng kiểm toán thì vẫn phải đảm bảo, nâng lên. Ví dụ, không chỉ tăng thu cho ngân sách mà phải đánh giá một cách đúng đắn, xác định đúng, có kiến nghị đúng và đặc biệt là xác định được, bịt được lỗ hổng có khả năng gây ra thất thoát, kiến nghị hoàn thiện chính sách, siết chặt kỷ luật kỷ cương về mặt tài chính. 

Liên quan đến kiểm toán các dự án thuộc hình thức PPP đang còn gây tranh cãi khi thảo luận Luật này, ông có thể giải thích vì sao KTNN muốn tham gia kiểm toán các dự án này?

- Không phải muốn tham gia, mà trách nhiệm của KTNN là phải kiểm toán các dự án PPP mà nhà nước có chủ trương đầu tư và sản phẩm đó bàn giao cho Nhà nước. Có kiểm toán mới xác định được tính tuân thủ pháp luật và giá trị công trình mà nhà đầu tư hoàn thành. Đó cũng là cơ sở xác định việc thu hồi vốn cho nhà đầu tư, đảm bảo công khai minh bạch, để mọi người giám sát. Gánh nặng này không vào doanh nghiệp, vào dân, cũng không làm thiệt hại cho ngân sách .

Thực tế các dự án cao tốc Bắc - Nam cho thấy Nhà nước rất khó gọi doanh nghiệp tham gia các dự án PPP, giờ nếu thêm phần kiểm toán nữa thì liệu có khiến các nhà đầu tư thêm lo ngại?

- Nếu làm đúng thì không việc gì e ngại. Mọi người đều phải công khai minh bạch. Nếu kiểm toán ra một vấn đề sẽ yêu cầu giải trình. Nếu giải trình đúng thì kết luận đúng, đây cũng là dân chủ trong thực hiện. Người dân, Nhà nước đều cần minh bạch, nếu làm đúng thì ko sợ gì.

Thực tế vừa qua, kiểm toán 60 dự án PPP thì đã giảm gần 300 năm thu phí, đó là minh chứng rằng, nếu không kiểm toán thì có thu hồi được các dự án đã thu vượt không, có giảm được thời gian thu phí không.

Xin cảm ơn ông (!)