2 quy định mới về thủ tục cấp, cấp đổi Sổ đỏ

Khi Quyết định 1686/QĐ-BTNMT về công bố thủ tục hành chính lĩnh vực đất đai có hiệu lực thì một số quy định được hướng dẫn chi tiết và cụ thể hơn. Dưới đây là quy định mới khi cấp Sổ đỏ từ ngày 30/8/2021.

Lưu ý: Mặc dù thủ tục hành chính lĩnh vực đất đai sửa đổi, bổ sung được công bố và có hiệu lực từ ngày 30/8/2021 theo Quyết định 1686/QĐ-BTNMT của Bộ Tài nguyên và Môi trường nhưng trên thực tế một số địa phương đã thực hiện theo quy định này từ trước ngày 30/8/2021 như nơi nộp hồ sơ và trả kết quả đề nghị cấp Giấy chứng nhận (Sổ đỏ, Sổ hồng).

Quy định rõ về nơi nộp hồ sơ cấp, cấp đổi Sổ đỏ

Mặc dù từ ngày 08/02/2021 quy định Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai được tiếp hồ sơ cấp, cấp đổi, cấp lại Giấy chứng nhận và nộp hồ sơ theo nhu cầu nhưng thủ tục hành chính vẫn thực hiện theo quy định cũ. Tại Quyết định 1686/QĐ-BTNMT của Bộ Tài nguyên và Môi trường đã quy định rõ về nội dung này. Theo đó, đối với địa phương đã thành lập Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai khi cấp, cấp đổi Giấy chứng nhận hoặc các thủ tục hành chính khác thì người sử dụng đất nộp hồ sơ theo quy định như sau:

"Người sử dụng đất nộp hồ sơ tại Văn phòng đăng ký đất đai hoặc Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai hoặc cơ quan tiếp nhận hồ sơ theo quy định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh hoặc địa điểm theo nhu cầu đối với những địa phương mà Ủy ban nhân dân cấp tỉnh đã ban hành quy chế tiếp nhận, luân chuyển hồ sơ, giải quyết và trả kết quả giải quyết thủ tục theo nhu cầu về địa điểm.

Hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư nộp hồ sơ tại Ủy ban nhân dân cấp xã nếu có nhu cầu".

Như vậy, ngoài quy định như trước đây là nộp hồ sơ tại Văn phòng đăng ký đất đai cấp tỉnh (tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương) hoặc bộ phận một cửa do UBND cấp tỉnh quy định hoặc UBND xã, phường, thị trấn nơi có đất nếu hộ gia đình, cá nhân có nhu cầu thì nay được nộp hồ sơ tại Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai ở huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc trung ương (thực tế nhiều địa phương đã thực hiện theo quy định này nhưng nay mới được quy định rõ trong thủ tục hành chính).

Ngoài ra, đối với địa phương mà UBND cấp tỉnh đã ban hành quy chế tiếp nhận, luân chuyển hồ sơ, giải quyết và trả kết quả giải quyết thủ tục theo nhu cầu về địa điểm thì nộp theo tại địa điểm theo nhu cầu đó (địa điểm khác thuận lợi cho người sử dụng đất - để biết địa điểm nào người dân phải căn cứ vào quyết định của UBND cấp tỉnh). Đây là nội dung đã được nêu tại Nghị định 148/2020/NĐ-CP nhưng theo quy định về địa điểm nộp hồ sơ và trả kết quả tại Quyết định 1686/QĐ-BTNMT thì mới được thể hiện một cách rõ ràng và dễ thực hiện hơn.

Quy định rõ trường hợp được thỏa thuận thời gian cấp Sổ đỏ

Khoản 19 Điều 1 Nghị định 148/2020/NĐ-CP quy định:

"Đối với trường hợp Văn phòng đăng ký đất đai, Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai thực hiện việc tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả giải quyết thủ tục đăng ký đất đai, tài sản khác gắn liền với đất; cấp, cấp đổi, cấp lại Giấy chứng nhận theo nhu cầu của người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất thì thời gian, địa điểm tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả giải quyết thủ tục được thực hiện theo thỏa thuận giữa người có nhu cầu và Văn phòng đăng ký đất đai, Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai nhưng không quá thời gian thực hiện thủ tục do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định.".

Với quy định này người sử dụng đất có thể thỏa thuận với Văn phòng đăng ký đất đai, Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai về thời gian, địa điểm tiếp nhận hồ sơ cấp lần đầu, cấp đổi, cấp lại Giấy chứng nhận. Đây là quy định rất tiến bộ, có thể rút ngắn thời gian thực hiện nhưng quy định này không áp dụng với tất cả các địa phương trong cả nước.

Thủ tục cấp, cấp đổi Giấy chứng nhận tại Quyết định 1686/QĐ-BTNMT nêu rõ:

"Đối với những địa phương mà Ủy ban nhân dân cấp tỉnh đã ban hành quy chế tiếp nhận, luân chuyển hồ sơ, giải quyết và trả kết quả giải quyết thủ tục theo nhu cầu về thời gian thì thời gian giải quyết thủ tục được thực hiện theo thỏa thuận giữa người có nhu cầu và Văn phòng đăng ký đất đai, Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai nhưng không quá thời gian thực hiện thủ tục do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định.".

Như vậy, thời gian thực hiện thủ tục cấp, cấp đổi Giấy chứng nhận theo thỏa thuận (có thể được rút ngắn) chỉ áp dụng đối với địa phương mà UBND tỉnh, thành đó đã ban hành quy chế tiếp nhận, luân chuyển hồ sơ, giải quyết và trả kết quả giải quyết thủ tục theo nhu cầu về thời gian và địa phương đó đã thành lập Văn phòng đăng ký đất đai.

Các địa phương chưa thành lập Văn phòng đăng ký đất đai, chưa ban hành quy chế giải quyết hồ sơ và trả kết quả theo nhu cầu về thời gian thì thời gian giải quyết vẫn thực hiện theo quy định tại khoản 40 Điều 2 Nghị định 01/2017/NĐ-CP (không quá 30 ngày làm việc kể từ nhận đủ hồ sơ hợp lệ; đối với xã vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, vùng kinh tế - xã hội khó khăn, đặc biệt khó khăn không quá 40 ngày làm việc; thời gian này không tính thời gian người sử dụng đất thực hiện nghĩa vụ tài chính).