30.000 nhà đầu tư trong vụ án Shark Bình liệu có lấy lại được tiền?

Hơn 117 tỷ đồng bị rút khỏi ví của 30.000 nhà đầu tư

Liên quan đến vụ ông Nguyễn Hòa Bình (tức Shark Bình, Chủ tịch Tập đoàn NextTech Group) và 9 người khác bị khởi tố, theo điều tra ban đầu, từ tháng 5/2021, ông Bình cùng một số người “có trình độ chuyên môn, hiểu biết về đồng tiền số” đã thống nhất góp tiền xây dựng, phát triển dự án tiền số AntEx. Tổng số vốn góp đầu tư dự án là 5 tỷ đồng, trong đó ông Bình góp 2 tỷ đồng.

Nhóm này có mục đích bán đồng tiền số AntEx và kêu gọi nhà đầu tư mua để huy động vốn xây dựng dự án đồng tiền số và phần mềm ví điện tử VNDT trong tương lai. Tuy nhiên, trên thực tế, dự án chưa được hoàn thiện.

Để vận hành dự án AntEx, Shark Bình chỉ đạo thành lập pháp nhân Công ty Cổ phần Dịch vụ Công nghệ Blockchain Việt Nam. Số tiền góp vốn ban đầu được chuyển vào tài khoản của công ty để duy trì hoạt động của dự án, bao gồm chi phí trả lương cho nhân viên, đội ngũ kỹ thuật viên và mua máy chủ cung cấp dịch vụ trên Internet.

Nhóm ông Bình dự kiến phát hành tổng cộng 100 tỷ token AntEx ra thị trường. Cơ quan điều tra xác định, từ tháng 8 đến tháng 11/2021, các đối tượng đã phát hành và bán 33,2 tỷ token cho khoảng 30.000 nhà đầu tư, thu về hơn 4,5 triệu USDT (tương đương khoảng 117 tỷ đồng).

Nhà chức trách cáo buộc, dù dự án triển khai không đúng lộ trình, nhưng ông Bình và các cổ đông NextTech đã thống nhất rút tiền từ ví tổng của dự án. Số tiền này được chuyển vào ví điện tử của một số cá nhân trong dự án, sau đó quy đổi ra tiền Việt Nam đồng để chia nhau.

Một phần tiền còn được chuyển vào các công ty trong hệ sinh thái của NextTech, sử dụng không đúng mục đích, tức không phục vụ cho dự án AntEx như đã cam kết với nhà đầu tư.

Cơ quan công an xác định, Shark Bình và các cộng sự đã rút tiền từ 30.000 ví đầu tư, chiếm đoạt số tiền đặc biệt lớn.

Sau khi thông tin được công bố, nhiều bạn đọc đặt câu hỏi:

30.000 nhà đầu tư bị Shark Bình và đồng phạm lừa đảo cần làm gì để lấy lại tiền?

30.000 nhà đầu tư liệu có lấy lại được tiền?

Trao đổi với PV Dân Việt, Tiến sĩ luật Đặng Văn Cường cho biết, theo thông tin từ phía cơ quan điều tra, đến nay các bị can đã tự nguyện bồi thường khắc phục hậu quả với số tiền hơn 3 tỷ đồng.

Tuy nhiên, do số lượng bị hại chưa được xác định cụ thể là bao nhiêu người, chưa xác định được giá trị thiệt hại thực tế của các bị hại là bao nhiêu nên cơ quan tiến hành tố tụng sẽ tạm giữ số tiền này để giải quyết theo quy định của pháp luật.

Hiện nay cơ quan điều tra đang kêu gọi những người bị hại, những người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan cung cấp các thông tin tài liệu và liên hệ với cơ quan điều tra để làm rõ tình tiết của vụ án, đưa ra yêu cầu, đề nghị để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

Việc cơ quan, tổ chức, cá nhân hợp tác với cơ quan điều tra, cung cấp thông tin tài liệu sẽ giúp cho vụ án được giải quyết nhanh chóng, đảm bảo đến mức tối đa nhất quyền lợi của các tổ chức cá nhân theo quy định của pháp luật.

Trong khi đó, luật sư Hoàng Hà (Đoàn Luật sư TP.HCM) cho biết, 30.000 nhà đầu tư trong vụ án có thể được xác định là bị hại của vụ án hình sự.

Tư cách của từng nhà đầu tư sẽ được cơ quan điều tra kết luận sau khi thu thập đầy đủ chứng cứ và tài liệu liên quan.

Theo luật sư Hoàng Hà, nhà đầu tư cần đăng ký tư cách “người bị hại” hoặc “nguyên đơn dân sự” theo Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 để có thể yêu cầu bồi thường ngay trong vụ án hình sự.

Cụ thể: Thứ nhất, đăng ký tư cách người bị hại nhằm mục đích được trình bày lời khai, cung cấp chứng cứ, đề nghị giám định định giá tài sản, yêu cầu bồi thường, nhờ luật sư bảo vệ quyền lợi, yêu cầu thay đổi người tiến hành tố tụng hoặc khiếu nại các quyết định, hành vi tố tụng nếu thấy không đúng quy định.

Thứ hai, đăng ký tư cách nguyên đơn dân sự trong vụ án hình sự để Tòa án xem xét, giải quyết phần bồi thường dân sự ngay trong cùng bản án hình sự.

Phạm vi bồi thường bao gồm số tiền mà nhà đầu tư đã nộp, thiệt hại thực tế phát sinh, chi phí hợp lý và khoản lãi chậm trả theo quy định tại Bộ luật Dân sự 2015.

Ngoài ra, nhà đầu tư có quyền đề nghị cơ quan điều tra kê biên, phong tỏa tài sản của các bị can nhằm bảo đảm nghĩa vụ bồi thường.

Sau khi bản án có hiệu lực pháp luật, cơ quan Thi hành án dân sự sẽ tổ chức thu hồi, xử lý và phân chia tài sản, bồi thường cho các bị hại theo tỷ lệ giá trị thiệt hại và chứng cứ giao dịch mà từng người cung cấp.

Trường hợp nếu bản án đã có hiệu lực nhưng quyền lợi vẫn chưa được giải quyết đầy đủ, nhà đầu tư có thể khởi kiện dân sự độc lập trong thời hiệu 3 năm để yêu cầu ông Nguyễn Hòa Bình và đồng phạm bồi thường.

Ngoài ra, nếu pháp nhân thương mại (tức các công ty hoặc tổ chức trong hệ sinh thái của Shark Bình) bị xác định là công cụ phạm tội, pháp nhân đó có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 75 và Điều 76 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017).

Khi đó, phần dân sự trong vụ án có thể buộc pháp nhân liên đới bồi thường thiệt hại cho các nhà đầu tư.

Luật sư Hoàng Hà cho rằng, do số lượng bị hại rất lớn, nên thực tiễn cho thấy, cơ quan thi hành án thường phân bổ tiền bồi thường theo tỷ lệ giá trị thiệt hại được xác nhận, sau khi trừ chi phí thi hành án.

Vì vậy, nhà đầu tư nào cung cấp chứng cứ rõ ràng – như sao kê ngân hàng, lịch sử giao dịch ví, email xác nhận, hợp đồng hoặc thỏa thuận góp vốn – sẽ được ưu tiên ghi nhận và thanh toán.

Đáng chú ý, căn cứ các Điều 128 và 129 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015, nhà đầu tư có quyền đề nghị cơ quan điều tra áp dụng hoặc mở rộng phạm vi áp dụng các biện pháp phong tỏa, kê biên tài sản nếu có căn cứ cho rằng các bị can hoặc cá nhân liên quan đang tẩu tán tài sản.

“Khi xét xử, Hội đồng xét xử sẽ tuyên trả lại tài sản hoặc buộc bồi thường cho từng bị hại (hoặc nhóm bị hại) căn cứ theo chứng cứ và mức thiệt hại chứng minh được.

Hiện nay, cơ quan điều tra đã phong tỏa và tạm giữ khối tài sản trị giá khoảng 900 tỷ đồng của các bị can.

Nếu xác định đây là tài sản do phạm tội mà có, số tiền này sẽ được sử dụng để bồi thường cho các nạn nhân, khắc phục hậu quả vụ án,” luật sư Hoàng Hà nhấn mạnh.

×