Ai được tôn vinh là ông tổ nghề in của người Việt?

Thứ hai, ngày 14/12/2020 08:35 AM (GMT+7)
Đây là người có công mang nghề in về truyền dạy cho nhân dân.
Bình luận 0
Ai được tôn vinh là ông tổ nghề in của người Việt? - Ảnh 1.

Lương Như Hộc (có tài liệu ghi Lương Nhữ Hộc) được ghi nhận là ông tổ nghề in của người Việt. Ông từng học được nghề này trong chuyến đi sứ phương Bắc rồi mang về truyền lại cho nhân dân.

Ai được tôn vinh là ông tổ nghề in của người Việt? - Ảnh 2.

Lương Như Hộc (1420 – 1501) tự Tường Phủ, hiệu Hồng Châu, quê xã Hồng Liễu, huyện Trường Tân, tỉnh Hải Dương, nay là xã Thanh Liễu, huyện Gia Lộc, tỉnh Hải Dương.

Ai được tôn vinh là ông tổ nghề in của người Việt? - Ảnh 3.

Lương Như Hộc là người thông minh, học giỏi từ nhỏ. Năm Đại Bảo thứ 3 đời vua Lê Thái Tông (1442), ông thi đỗ thám hoa, cùng khóa với trạng nguyên Nguyễn Trực, bảng nhãn Nguyễn Như Đỗ, tiến sĩ Ngô Sĩ Liên.

Ai được tôn vinh là ông tổ nghề in của người Việt? - Ảnh 4.

Sau khi học được nghề in từ nước ngoài, ông mang về truyền lại cho người dân 3 làng Liễu Tràng, Hồng Lục, Khuê Liễu, huyện Gia Lộc, tỉnh Hải Dương. Từ đây, nghề in ở những vùng này phát triển rất mạnh, trở thành trung tâm in ấn cả nước.

Ai được tôn vinh là ông tổ nghề in của người Việt? - Ảnh 5.

Theo báo Hải Dương, từ hai học trò đầu tiên là Phạm Niên (Phạm Trên) và Phạm Đới (Phạm Dưới), nghề khắc ván in hình thành ở thôn Hồng Lục, rồi chuyển sang Liễu Tràng, Khuê Liễu của huyện Gia Lộc, tỉnh Hải Dương. Từ đây, ba thôn tạo nên trung tâm khắc in bản mộc của cả nước suốt thế kỷ XV đến thế kỷ XIX. Thời ấy, người nam khỏe mạnh thì xẻ gỗ, khắc mộc bản. Phụ nữ và trẻ em ngồi in, xén cắt giấy. Nghề khắc ván in sách đã đem lại cuộc sống khá giả cho cả ba làng nên thời đó có câu: “Đình Sinh, quán Sếu, chùa Tràng. Trong ba làng ấy không làm cũng có ăn”.

Ai được tôn vinh là ông tổ nghề in của người Việt? - Ảnh 6.

Cuốn “Đại Việt sử ký toàn thư” từng được các nghệ nhân làng Liễu Tràng, Hồng Lục khắc in thành công năm 1697.

Ai được tôn vinh là ông tổ nghề in của người Việt? - Ảnh 7.

Nhờ tài năng uyên bác, Lương Như Hộc từng có 2 lần được cử đi sứ nhà Minh vào các năm 1453 dưới thời vua Lê Nhân Tông và 1459 dưới thời Lê Nghi Dân. Ông từng nắm giữ nhiều chức vụ khác nhau trong triều đình nhà Lê, tiêu biểu trong số đó là Thị lang, Giang trung thư lệnh, Đô ngự sử - người đứng đầu Ngự sử đài, cơ quan có đặc quyền can gián những việc được xem là không đúng hoặc chưa tốt của vua và quan lại.

Ai được tôn vinh là ông tổ nghề in của người Việt? - Ảnh 8.

Ông đã biên soạn một số tập sách như Cổ kim chế từ tập, tập hợp các bài từ từ thời cổ đến thời Lê; và sáng tác Hồng Châu quốc ngữ thi tập là tập thơ chữ Nôm. Hiện nay cả hai đều đã thất truyền. Ông cũng phê điểm cho tuyển tập thơ Tinh tuyển chư gia luật thi của Dương Đức Nhan (gồm 472 bài của các nhà thơ đời Trần - Lê). Hiện nay chỉ còn lại 6 bài phú chữ Hán trong Quần hiền phú tập (Hoàng Sằn Phu) và 6 bài thơ chữ Hán trong Trích diễm thi tập (Hoàng Đức Lương) và Toàn Việt thi lục (Lê Quý Đôn).

Ai được tôn vinh là ông tổ nghề in của người Việt? - Ảnh 9.

Tên ông đã được đặt cho một con đường ở thành phố Hồ Chí Minh, nhưng lại bị đặt sai tên là Lương Nhữ Học.

 

Kim Dung (Theo Ngày Nay)
Mời các bạn đồng hành cùng báo Dân Việt trên mạng xã hội Facebook để nhanh chóng cập nhật những tin tức mới và chính xác nhất.
Tin cùng chuyên mục
Xem theo ngày Xem