Ai ngờ, "cây quý tộc" ra hoa "nhà giàu" lại đang giúp giảm nghèo tốt ở phía Bắc tỉnh Thái Nguyên

Cây mọc dại "lột xác" thành "cây quý tộc ra hoa nhà giàu"-cây dược liệu quý

Ở khu vực phía Bắc tỉnh Thái Nguyên có nhiều địa phương có cây chè hoa vàng mọc tự nhiên và đã, đang được người nông dân “thuần hóa” đem về trồng tại vườn. Một số xã như: Chợ Đồn, Nghĩa Tá, Yên thịnh, Bạch Thông, Ba Bể... là những địa phương có nhiều cây chè hoa vàng mọc tự nhiên.

Gia đình anh Bàn Văn Mùi, ở thôn Bản Mún, xã Bạch Thông nhiều năm nay có nguồn thu nhập ổn định từ cây chè hoa vàng. Theo anh Mùi, từ thời cha, ông, bà con chỉ biết hái hoa, lá tươi về đun nước uống chưa biết về giá trị để làm kinh tế.

Qua tìm hiểu thị trường và sự sinh trưởng, phát triển của cây chè thấy phù hợp đất đai, khí hậu, tôi quyết định “thuần hóa” đem về vườn nhà trồng thử. Tôi hái quả về ươm rồi chọn khu đất ẩm để trồng. Không ngờ, cây chè hoa vàng không bón phân, vun xới mà phát triển tốt.

“Từ đó tôi ươm giống nhân rộng dần, đến nay đã có một vườn chè hoa vàng vài trăm gốc, mỗi năm từ bán hoa, lá thu được hàng trăm triệu đồng, tăng thêm nguồn thu nhập đáng kể cho gia đình. Đến nay, gia đình tôi đã có hơn 600 gốc đang độ phát triển, hơn 300 gốc đã cho thu hoạch”, ông Mùi bộc bạch.

Trao đổi với chúng tôi, ông Lý Đình Văn, Trưởng thôn Bản Mún cho biết, cây chè hoa vàng vốn là cây mọc dại trên rừng, mấy năm gần đây biết hiệu quả kinh tế, nhiều hộ đem về vườn nhà trồng, chăm sóc, bảo vệ, thu hái tạo thêm cây trồng giá trị kinh tế cao trên địa bàn.

“Hộ ông Bàn Văn Mùi là một trong những hộ mạnh dạn đem về trồng đầu tiên, thấy hiệu quả kinh tế và thuần hóa thành công, nhiều hộ học tập làm theo, đến nay toàn thôn đã có khoảng hơn 20 hộ trồng cây chè hoa vàng. Thôn Bản Mún có 84 hộ, chủ yếu là đồng bào Dao, hiện nay chỉ còn 2 hộ nghèo.

Cây chè hoa vàng đã đóng góp đáng kể cho thôn trong việc giảm nghèo và là cây có triển vọng để làm giàu. Đơn cử như hộ ông Lý Văn Long, 2 năm gần đây dù diện tích không nhiều nhưng thu từ hoa, lá, quả cũng đạt cả trăm triệu đồng nhờ loại cây trồng này”, ông Văn cho biết thêm.

Mùa vụ của hoa cây chè hoa vàng từ tháng 12 năm trước kéo dài đến tháng 3 năm sau, vụ lá được thu hái thường xuyên hơn và kéo dài đến khoảng tháng 6. Hoa cây chè hoa vàng giá trị kinh tế cao, hiện nay, 1kg hoa tươi có giá từ 350.000 đồng đến 500.000 đồng; 90.000 đồng/kg quả và 20.000 đồng/kg lá tươi.

Doanh nghiệp bắt tay với nông dân tạo ra sản phẩm OCOP từ chè hoa vàng

Chị Dương Khánh Ly, HTX nông lâm Nghĩa Tá, xã Nghĩa Tá (tỉnh Thái Nguyên) chia sẻ, qua tìm hiểu trên một số tạp chí sức khỏe đời sống, biết cây chè hoa vàng quý hiếm, có nhiều giá trị sử dụng tốt cho làm đẹp, phòng, chống một số bệnh huyết áp, tim mạch, tiểu đường... nên tôi đã trồng thử nghiệm.

"Năm 2019, tôi trồng 1.000 cây chè hoa vàng và vận động các thành viên trong HTX tham gia trồng, nhân rộng diện tích để có nguồn nguyên liệu phục vụ lâu dài, ổn định. Hiện nay, HTX có khoảng 5ha cây chè hoa vàng, phần lớn là của các thành viên HTX trồng.

HTX sử dụng công nghệ sấy hoa bằng máy sấy công nghệ thăng hoa lưu hương Nhật Bản, vì vậy sản phẩm trà hoa vàng có mùi hương thơm, giữ nguyên màu sắc, nguyên bông và giữ được giá trị dược liệu trà hoa vàng. Sản phẩm trà hoa vàng của HTX luôn giữ sản phẩm OCOP 3 sao cấp tỉnh", chị Ly cho biết thêm.

HTX công nghệ cao BK Foods cũng là một trong những HTX liên kết với hộ dân trồng cây chè hoa vàng để chế biến sản phẩm trà hoa vàng. Bà Lê Thị Hương, giám đốc HTX cho biết: “Chúng tôi coi trọng sản xuất những sản phẩm từ thiên nhiên và đã xây dựng thương hiệu cho trà hoa vàng của HTX công nghệ cao BK Foods đạt tiêu chuẩn 4 sao.

"Chè hoa vàng cho thu nhập cao, có thể làm giàu nếu biết chăm sóc, bảo vệ, khai thác lợi ích, giá trị kinh tế của loại cây này. Sản phẩm trà hoa vàng của HTX được chế biến bằng công nghệ sấy lạnh hiện đại, giữ được tinh chất hoạt chất Saponin Glicoancaloit có trong trà hoa vàng. Sản phẩm trà hoa vàng của HTX đã có mặt trên các sàn thương mại điện tử, các đại lý tiêu thụ lớn trên toàn quốc", bà Hương cho hay.

Từ chỗ sắp cạn kiệt trong tự nhiên, giờ đây cây chè hoa vàng được trồng ngày càng nhiều ở các xã phía Bắc tỉnh Thái Nguyên. Từ một loài cây dại nay cây trà hoa vàng đã trở thành cây trồng giúp cải thiện sinh kế cho nhiều hộ dân.

Việc bắt tay giữa doanh nghiệp và người nông dân đã, đang góp phần phát triển vùng dược liệu sạch, bền vững phục vụ chế biến, hướng tới xuất khẩu; giúp bảo tồn, lưu giữ nguồn gen quý của cây dược liệu, trong đó có cây chè hoa vàng.

Đến nay, khu vực phía Bắc tỉnh Thái Nguyên hơn 4 HTX, doanh nghiệp thực hiện liên kết với các nông hộ trồng, chế biến, xây dựng sản phẩm trà hoa vàng đạt tiêu chuẩn OCOP 3 sao, 4 sao.

Sự hình thành của chuỗi liên kết tạo động lực để liên kết trồng, chăm sóc, chế biến, phát triển, đưa thương hiệu sản phẩm trà hoa vàng nói riêng và các sản phẩm nông nghiệp nói chung của khu vực phía Bắc tỉnh Thái Nguyên ngày càng mang lại hiệu quả kinh tế cao, góp phần quan trọng vào công tác giảm nghèo bền vững, xây dựng nông thôn mới ở địa phương.

×