Ảnh hưởng chiến sự Nga - Ukraine: Doanh nghiệp Việt đã giao hàng mà tiền chưa lấy được

Dù Nga không phải là thị trường xuất khẩu chủ lực của cá tra Việt Nam so với Mỹ, Trung Quốc nhưng rõ ràng vị trí, vai trò của thị trường Nga với con cá tra Việt cũng rất lớn, tuy nhiên, chiến sự Nga - Ukraine xảy ra, nhất là việc Nga bị loại khỏi hệ thống thanh toán SWIFT chắc chắn sẽ có những tác động không nhỏ. Ông nhận định như thế nào về chiến sự Nga - Ukraine tác động đến tình hình xuất khẩu cá tra của Việt Nam?

- Dù tỷ trọng của cá tra Việt Nam tại thị trường Nga không phải là quá lớn so với các thị trường khác như Mỹ, Trung Quốc nhưng với tình hình chiến sự Nga - Ukraine như hiện nay, nhất là việc Nga bị loại khỏi hệ thống thanh toán SWIFT thì chắc chắn các doanh nghiệp xuất khẩu cá tra sang thị trường Nga sẽ bị ảnh hưởng.

Thứ nhất, việc xuất khẩu sẽ gặp khó khăn hơn, hàng có thể chưa đi ngay được.

Thứ hai, theo phản ánh của một số doanh nghiệp tới Hiệp hội Cá tra Việt Nam, đã có một số doanh nghiệp chưa thanh toán được tiền cho các đơn hàng đã giao ngay sau khi Nga bị loại khỏi hệ thống thanh toán SWIFT.

Một số doanh nghiệp gặp khó khăn đã có động thái kêu cứu, kiến nghị để tháo gỡ.

Trước những khó khăn của doanh nghiệp trong thanh toán các đơn hàng xuất khẩu với Nga ngay sau khi Nga bị loại khỏi hệ thống thanh toán SWIFT, Hiệp hội Cá tra Việt Nam đã có kiến nghị gì tới các bộ, ngành chức năng để tháo gỡ cho doanh nghiệp, thưa ông?

- Ngay sau khi nhận được phản ánh của doanh nghiệp, chúng tôi cũng đã báo cáo nhanh lên Bộ NNPTNT, Bộ Công Thương, kiến nghị các ngành chức năng sớm tìm cách tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp.

Ông đánh giá như thế nào về triển vọng xuất khẩu cá tra sang thị trường Nga?

- Tuy Nga chỉ chiếm chưa tới 2% tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản của Việt Nam, trong đó có cá tra nhưng với việc Nga ngày càng có xu hướng tăng nhập khẩu thủy sản từ Việt Nam thì rõ ràng đây cũng là thị trường tiềm năng.

Thống kê của Tổng cục Hải quan cho thấy, tính đến hết tháng 11/2021, xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang Nga đạt gần 150 triệu USD, tăng 27% so với cùng kỳ năm 2020.

Trong đó, xuất khẩu cá tra sang thị trường Nga tăng tới 83%, đạt kim ngạch 30 triệu USD trong 11 tháng năm 2021.

Những sóng gió tại thị trường Nga sau chiến sự Nga- Ukraine và sau việc Nga bị loại khỏi hệ thống thanh toán SWIFT có ảnh hưởng đến xuất khẩu cá tra của Việt Nam năm 2022 không, thưa ông?

- Có thể thấy, tình hình xuất khẩu cá tra từ đầu năm 2022 đến nay rất thuận lợi, giá cá tra tăng, trong khi các doanh nghiệp đang rất khát lao động để nâng công suất chế biến, đáp ứng các đơn hàng.

Chiến sự Nga - Ukraine có thể khiến việc tăng thị phần của cá tra Việt Nam tại thị trường Nga bị ảnh hưởng nhưng tôi nghĩ trong nguy vẫn có cơ.

Thực tế, Nga là quốc gia xuất khẩu cá minh thái lớn, thị trường cá minh thái của Nga chủ yếu ở Mỹ, EU, Trung Quốc, đây cũng là thị trường xuất khẩu chủ yếu của cá tra Việt Nam.

Trước đây, cá tra Việt Nam phải cạnh tranh gay gắt với cá minh thái của Nga tại Mỹ, Trung Quốc, EU, nhưng hình hình chiến sự Nga - Ukraine hiện nay, có thể việc xuất khẩu cá minh thái của Nga gặp khó khăn thì có thể nhu cầu tiêu thụ cá tra sẽ tăng.

Cá tra Việt Nam có thể có cơ hội tăng khối lượng, giá trị xuất khẩu sang Mỹ, EU, Trung Quốc.

Tuy nhiên, khó khăn nhất hiện nay khi chiến sự Nga - Ukraine nổ ra ngoài khả năng khó thanh toán do Nga bị loại khỏi hệ thống thanh toán SWIFT còn có thể phát sinh thêm chi phí vận chuyển do giá dầu đang tăng phi mã.

Xin cảm ơn ông!