Bài 2: Sông Hàn đẹp vậy, vì sao du lịch đường thủy chưa hút khách như mong đợi?

Doanh nghiệp du lịch đường thủy gặp khó vì hạ tầng và quy định

Hiện Đà Nẵng đang khai thác 3 tuyến du lịch đường thủy nội địa tiêu biểu gồm: Sông Hàn – cầu Trần Thị Lý, CT15 – Hòn Sụp – Bãi Nam – Bãi Đa, và Cửa Đại – Cù Lao Chàm.

Theo thống kê, lũy kế 6 tháng đầu năm 2025, lượng khách du lịch đường thủy nội địa đạt 600.360 lượt khách. Trong đó, tuyến Sông Hàn – cầu Trần Thị Lý và tuyến CT15 đi Bãi Nam – Bãi Đa – Hòn Sụp đạt 474.568 lượt khách; riêng tuyến Cửa Đại – Cù Lao Chàm đạt 125.792 lượt khách, tăng 11,7% so với cùng kỳ năm trước.

Dù có tiềm năng lớn nhưng loại hình du lịch sông nước tại TP Đà Nẵng đang đối mặt với nhiều thách thức. Chị Nguyễn Thảo Giang, du khách từ tỉnh Quảng Ngãi chia sẻ: “Tham gia tour du thuyền sông Hàn mới thấy hết được cảnh đẹp ở Đà Nẵng. Nhưng bản thân tôi thấy nên có nhiều hoạt động hơn như ăn uống, giao lưu văn hoá để du khách còn có thể quay lại lần hai”.

Vừa lần lượt bán 3 chiếc tàu du lịch chạy trên sông Hàn trong năm ngoái, ông Trần Minh - doanh nghiệp vận tải đường thủy trên sông Hàn lâu năm nhận định, du lịch đường thủy nội địa được xem là sản phẩm đặc trưng của Đà Nẵng nhưng hiện hoạt động này vẫn còn nhiều vướng mắc, ảnh hưởng đến trải nghiệm của du khách và hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp.

Theo ông Minh, một trong những bất cập lớn là việc thiếu bến cảng du lịch chuyên dụng. Hiện bến trên sông Hàn được tận dụng từ cảng bốc xếp hàng hóa cũ, chỉ mang tính tạm thời.

“Một cảng du lịch đúng nghĩa cần có cầu dẫn, đường vào – ra, cùng hệ thống kiểm soát khách hiện đại. Kế hoạch xây dựng bến cảng đã được đề ra từ 10 năm trước nhưng đến nay vẫn chưa triển khai”, ông Minh nói.

Cạnh đó, thời gian hoạt động hạn chế cũng là rào cản lớn khi nhiều doanh nghiệp phải dừng phục vụ sớm, khoảng 22h45, trong khi du khách, đặc biệt là khách quốc tế vẫn có nhu cầu khám phá và giải trí về đêm.

Về quản lý hoạt động và dịch vụ, nhiều doanh nghiệp phản ánh việc kiểm soát khách lên tàu chưa hợp lý.

“Nhân viên “cầu đường” xuống tàu đếm từng khách gây phản cảm, thay vì áp dụng công nghệ hoặc giao quyền cho thuyền trưởng và doanh nghiệp. Giá vé tàu cũng thiếu thống nhất, dao động từ 30.000 đến 80.000 đồng, tạo nên sự hỗn loạn như “một cái chợ” và dẫn tới thất thu thuế, doanh thu. Hoạt động đón khách xuống tàu đôi khi còn thiếu văn minh, ảnh hưởng hình ảnh du lịch”, ông Minh nói và cho biết ông dự tính đầu tư tàu mới nhưng đang gặp khó do quy định yêu cầu phải có hợp đồng chỗ neo đậu.

“Tiềm năng khai thác du lịch sông Hàn ban ngày cũng chưa được tận dụng. Gần như không có tàu hoạt động ban ngày do thiếu hạ tầng, sản phẩm và quảng bá. Ngoài ra, sự kết nối dịch vụ còn hạn chế: chưa tích hợp các hoạt động văn để tăng trải nghiệm cho du khách trong thời gian chờ đợi”, ông Minh nói thêm.

Là người đi tiên phong trong khai thác tour ngắm cảnh thành phố về đêm trên sông Hàn, ông Đặng Hòa chủ tàu du lịch Hàn Giang cho rằng, hiện nay du lịch đường thuỷ tạ Đà Nẵng mới chỉ đang "múc nước ao" trong một vùng biển rộng lớn.

Theo ông Hoà, dù thiên nhiên ưu đãi nhưng việc phát triển du lịch đường thủy ở Đà Nẵng vẫn đối mặt nhiều điểm nghẽn, đó là sự thiếu quy hoạch bến cập tàu, quy định quản lý khắt khe, cầu vượt sông chưa đáp ứng độ tĩnh không cho tàu lớn, chính sách chưa rõ ràng cho khu vực ven biển như bán đảo Sơn Trà, Hòn Chảo, Hải Vân.

“Khách đứng lên chụp hình cũng bị phạt, mà hầu như tàu nào cũng bị phạt rồi. Du lịch là trải nghiệm, nếu cứ siết chặt theo kiểu vậy thì sẽ ảnh hưởng đến trải nghiệm của du khách mà doanh nghiệp cũng đau đầu”, ông Hòa chia sẻ.

Không để phí lợi thế "khủng"

Theo ông Hoà, Đà Nẵng mới sau khi có sáp nhập với tỉnh Quảng Nam đang có lợi thế “khủng” để phát triển du lịch đường thuỷ.

"Chúng ta chỉ khai thác một đoạn ngắn từ cầu Rồng đến cầu Tiên Sơn, trong khi sông Hàn còn kéo dài tới Cẩm Lệ, Cổ Cò, Vĩnh Điện. Đó là những tuyến có thể đưa khách về với làng quê, vườn rau, di tích, không gian sinh thái. Cạnh đó, những bãi biển như Tiên Sa, Bụt, Rạng, Đá Đen... vẫn còn nguyên sơ, chỉ cần bổ sung bến cập tàu và điểm dừng chân là có thể đưa vào khai thác", ông Hòa nói.

Ông Hoà cho hay, những điểm đến như vườn rau La Hường, vùng Thái Lai, cầu Tứ Câu, đập An Trạch... hoàn toàn thích hợp cho các tour sinh thái kết hợp tìm hiểu văn hóa - lịch sử. Đặc biệt, tuyến sông Cổ Cò - vốn là đường thủy cổ nối liền Đà Nẵng và Hội An - đang dần được khơi thông, mở ra khả năng kết nối 2 trung tâm du lịch lớn của miền Trung.

"Khách có thể xuất phát từ trung tâm thành phố, ghé chùa Quan Âm rồi xuôi về Hội An, vừa tiết kiệm thời gian vừa trải nghiệm không gian đa dạng", ông Hòa đề xuất.

Các doanh nghiệp bày tỏ kỳ vọng thành phố sẽ ưu tiên xây dựng thêm ít nhất 1-2 cảng du lịch mới để đáp ứng nhu cầu neo đậu. Song song đó, cần hỗ trợ vốn ưu đãi cho doanh nghiệp đóng tàu mới, hiện đại.

Doanh nghiệp cũng đề xuất kéo dài thời gian hoạt động, phục vụ bất cứ khi nào còn khách, đặc biệt vào buổi tối; thay đổi phương thức kiểm soát khách bằng công nghệ, thống nhất quản lý giá vé để tránh loạn giá và thất thu; xây dựng quy trình đón khách chuyên nghiệp, văn minh.

Về khai thác ban ngày, cần đầu tư nhà hàng nổi, khu vui chơi giải trí trên sông và đẩy mạnh quảng bá để thu hút khách. Đồng thời, kết nối các dịch vụ du lịch với hoạt động văn hóa, giải trí tại bến, tạo thêm điểm nhấn cho sản phẩm du lịch đường thủy.

“Muốn phát triển du lịch đường thủy, không thể chỉ có doanh nghiệp mà phải có sự phối hợp từ chính quyền trong quy hoạch, hỗ trợ chính sách, tháo gỡ vướng mắc pháp lý, tạo điều kiện về bến bãi và cơ chế hoạt động. Doanh nghiệp là những người trực tiếp tiếp xúc và hiểu rõ nhu cầu của du khách, vì vậy lãnh đạo thành phố nên lắng nghe và tiếp thu ý kiến để có chính sách phù hợp, khai thác hết tiềm năng du lịch đường thủy Đà Nẵng”, ông Trần Minh nói.

Theo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, để tháo gỡ khó khăn, thời gian qua thành phố đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ. Cụ thể, tham mưu ban hành Kế hoạch triển khai Đề án phát triển du lịch đường thủy nội địa giai đoạn 2024–2025, định hướng tổng thể phát triển hạ tầng, sản phẩm và quản lý điểm đến; phối hợp hỗ trợ doanh nghiệp hoàn thiện thủ tục pháp lý, cấp phép khai thác tuyến, bến và phương tiện vận chuyển khách du lịch.

Đáng chú ý, thành phố đã ban hành Phương án tổ chức hoạt động vui chơi, giải trí dưới nước tại khu vực biển ven bờ và khu vực sông Hàn (Quyết định số 1555/QĐ-UBND ngày 19/6/2025), đồng thời “cho phép thí điểm kéo dài thời gian hoạt động cho tàu thuyền vận chuyển khách du lịch trên tuyến Sông Hàn – Trần Thị Lý kéo dài đến 1h00 vào dịp Lễ, Tết trong năm 2025, nhằm phát triển sản phẩm du lịch đêm và tăng trải nghiệm cho du khách”.

Bên cạnh đó, thành phố cũng nghiên cứu, kêu gọi tổ chức các loại hình thể thao giải trí trên sông Hàn; bổ sung sản phẩm mới vào các dịp lễ, tết; duy trì và nâng cao chất lượng hoạt động văn hóa, nghệ thuật hai bờ sông Hàn; tiếp tục kiến nghị Bộ Quốc phòng xem xét tháo gỡ vướng mắc để mở rộng khai thác quanh bán đảo Sơn Trà và vịnh Đà Nẵng.

Đại diện Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch khẳng định: “Mục tiêu là tạo điều kiện thuận lợi nhất để doanh nghiệp đầu tư, nâng cấp sản phẩm và dịch vụ, từ đó đa dạng hóa trải nghiệm, gia tăng sức hút cho du lịch đường thủy, đồng thời vẫn đảm bảo yếu tố an toàn và bền vững".

Với định hướng và các giải pháp đang triển khai, loại hình du lịch này được kỳ vọng sẽ sớm vượt qua rào cản, trở thành một trong những sản phẩm đặc trưng của Đà Nẵng, góp phần phát triển kinh tế – xã hội và nâng tầm thương hiệu điểm đến.

>> Bài 3: Từ sông Hàn ra biển lớn: Kỳ vọng đưa du lịch đường thủy Đà Nẵng bứt phá

×