Bao giờ TP.HCM sẽ xóa sổ “xe dù, bến lậu”?

“Xe dù”, bến lậu” hoạt động công khai bất chấp dư luận

Tình trạng xe khách trá hình (xe dù) hoạt động tại các bến cóc (bến lậu) là một vấn đề tồn tại lâu năm ở TP.HCM, gây bức xúc đối với các doanh nghiệp vận tải chân chính và người dân, song các biện pháp chấn chỉnh, xử lý vi phạm của thành phố này bao lâu nay chỉ như “bắt cóc bỏ đĩa”.

Ví dụ như ở số 391 và 397 Đinh Bộ Lĩnh, đoạn đối diện Bến xe Miền Đông (phường 26, quận Bình Thạnh, TP.HCM) và một số tuyến đường như Mai Chí Thọ (quận 2), Quốc lộ 13 (quận Thủ Đức), Kinh Dương Vương (quận Bình Tân)... thời gian gần đây bỗng dưng thành “bến cóc” cho xe dù hoạt động…

Nhưng hoạt động công khai và quy mô nhất, thách thức dư luận, thách thức chính quyền thì ai cũng biết ngay là nhà xe Thành Bưởi, được xem là “đi đầu” trong kiểu Kinh Doanh Trá Hình nhiều năm qua, đưa Xe khách tuyến Cố định vào Nội ô với danh nghĩa Xe hợp đồng, trốn phí bến bãi, không thực hiện đầy đủ nghĩa vụ Thuế...

Từ cuối năm 2015, Nhà xe này ngang nhiên tổ chức một “bến Lậu” tại số 1 Vĩnh Viễn (419 Lê Hồng Phong) Quận 10, núp bóng Bảng hiệu bên ngoài là Công ty Giày Sài Gòn, bên trong là các hoạt động bán vé, nhà chờ, đón trả khách rầm rộ, mỗi ngày có thể lên đến hàng trăm chuyến Xe ra vào, gây mất trật tự đô thị, nạn kẹt xe, ảnh hưởng đến an toàn giao thông… Đáng nói là, bến Lậu này tồn tại ngay trong tầm mắt của Trụ Sở Thanh tra GTVT TP.HCM.

Từ đó đến nay đã có nhiều văn bản chỉ đạo của các bộ, ngành, chính quyền địa phương, thậm chí Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình (kiêm Chủ tịch Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia) đã chỉ đạo Bộ GTVT chủ trì, phối hợp với Bộ Công an và các địa phương tiến hành kiểm tra và xử lý nghiêm vi phạm, song tình hình vẫn không hề được cải thiện.

Tại “bến lậu” nêu trên của Nhà xe Thành Bưởi, Giám đốc Sở GTVT TP.HCM cũng đã thừa nhận là trái pháp luật, đồng thời khẳng định sẽ kiên quyết dẹp ngay trong tháng 8.2016. UBND Quận 10 cũng đã khẳng định hoàn toàn không có chủ trương quy hoạch bến bãi trên địa bàn, đồng thời gửi Công văn yêu cầu Thành Bưởi tạm ngừng kinh doanh. Thế nhưng đến nay, các chỉ đạo này vẫn chưa được thực hiện. Thậm chí, dư luận cho rằng, đang có tình trạng “Trên bảo dưới không nghe” là vì lợi ích nhóm !

Có hay không sự “bảo kê”?

Ngày 12.9, Phó Giám đốc Sở GTVT TP.HCM Lê Hoàng Minh đã gửi báo cáo tới UBND TPHCM báo cáo về việc giải quyết tình trạng “xe khách trá hình”, “bến xe khách lậu”.

Trong đó, ông Minh cho rằng tại “các cơ quan có thẩm quyền chưa có sự phối hợp đồng bộ với nhau để kiểm tra, xử lý các hành vi vi phạm quy định; mặt khác cũng tại văn bản này, ông Minh cho rằng do Sở Kế hoạch và Đầu tư (KH-ĐT) “dễ dãi” khi cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, không kiểm tra điều kiện hoạt động, nên sau khi cấp thì một số vị trí này lập tức trở thành “bến cóc”.

Trên thực tế quy định của pháp luật hiện hành thì Sở KH-ĐT chỉ cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, còn Sở GTVT phải cấp Giấy phép kinh doanh vận tải (vì kinh doanh vận tải là ngành nghề kinh doanh có điều kiện được quy định tại Nghị định số 86/2014/NĐ-CP và Thông tư 63/2014/TT-BGTVT).

Tiếp sau văn bản báo cáo giải trình gửi UBND TP.HCM nói trên, ngày 14.9, Thanh tra Sở GTVT TP.HCM có văn bản gửi Chánh Thanh tra Bộ GTVT xin ý kiến chỉ đạo nghiệp vụ chuyên ngành để xử lý hành vi vi phạm “Xây dựng bến xe, bãi đỗ xe không theo quy hoạch hoặc không được phép của cơ quan nhà nước có thẩm quyền” tại số 1 Vĩnh Viễn, Q.10, TP.HCM.

Về văn bản này, trả lời báo chí, tiến sĩ Phạm Sanh, chuyên gia về GTVT nêu quan điểm: “Thật vô lý, khi Thanh tra Sở GTVT TP.HCM cho rằng, do nhận thức pháp luật chưa thống nhất trong nội bộ đơn vị và một số cơ quan nên phải xin ý kiến chỉ đạo của Thanh tra Bộ GTVT. Đây là điều vô lý, không chấp nhận được bởi một cơ quan chuyên ngành về GTVT cấp Sở mà lại nhận thức về pháp luật chưa thống nhất? Đây là một động thái kéo dài, đùn đẩy trách nhiệm” - ông Sanh nói.

Để xử lý bến lậu, điểm đón trả khách trái phép, không theo quy hoạch và tiêu chuẩn phù hợp... thì phải áp dụng Điều 14 và các điểm, khoản tại Điều 28 của Nghị định 46/NĐ-CP để chế tài, xử phạt. Thế nhưng, tất cả các văn bản của thanh tra Sở GTVT TP.HCM, đặc biệt là văn bản số 12299 do Phó Giám Đốc Sở GTVT Lê Hoàng Minh ký đều không nhắc đến các chế tài xử phạt này, lại còn viện dẫn các điều luật khác.

Việc ông Minh không vận dụng Nghị định 46 để xử phạt, không làm theo chỉ đạo của Phó thủ tướng, Chủ tịch UBND TP HCM và Thanh Tra Bộ GTVT, kéo dài thời gian xử lý, đùn đẩy trách nhiệm cho các cơ quan khác như trên... khiến dư luận nghi ngờ có sự tạo ra môi trường cạnh tranh không lành mạnh, gây thất thu cho ngân sách Nhà nước.

Kiên quyết xóa sổ “xe dù”, “bến lậu” trong năm 2016

Tại buổi tiếp xúc cử tri ở Hóc Môn chiều 5.10,  trả lời cử tri về vấn đề “xe dù”, “bến lậu”, Phó chủ tịch UBND TP.HCM - ông Lê Văn Khoa nêu rõ là: Đã có chỉ đạo bằng Văn bản, chắc chắn sẽ dẹp bến lậu trong tháng 10, trong năm 2016 xoá sổ luôn xe dù, xe trá hình.

Bí thư Thành ủy Đinh La Thăng cũng yêu cầu ông Trần Quang Lâm - một vị Phó Giám Đốc Sở GTVT TP.HCM khác, giải trình với cử tri, ông Lâm cho rằng sẽ Sở GTVT sẽ thực hiện nghiêm chỉ đạo của cấp trên, quyết dẹp vấn nạn này.

Bến xe Thành Bưởi. Ảnh: Tấn Lợi

Ngày 3.10, Thanh Tra Bộ GTVT đã có văn bản phúc đáp gửi Thanh tra Sở GTVT TP.HCM, nêu rõ: nếu các đơn vị khai thác bến xe, bãi đỗ xe vi phạm các quy định của pháp luật thì bị xử phạt vi phạm hành chính đối với các vi phạm theo quy định Điều 14; Điểm n Khoản 3, Điểm a và Điểm b Khoản 4, Điểm c và Điểm d Khoản 5 Điều 28 Nghị định số 46/2016/NĐ-CP

Trước đó, Phó chủ tịch UBND TP.HCM - ông Lê Văn Khoa cũng đã chỉ đạo Sở GTVT TP.HCM rà soát chấn chỉnh các sai phạm về thành lập, xây dựng bến xe lậu, kiên quyết xử lý theo điều 14 Nghị định số 46/2016/NĐ-CP, tập hợp báo cáo gửi về Ủy ban trước ngày 30.10.

Thành phố cũng đồng ý chủ trương lập Đoàn kiểm tra liên ngành thực hiện thanh kiểm tra và xử lý sai phạm, kiên quyết xóa bỏ đối với “xe dù”, “xe khách trá hình” trước ngày 31.12.