Mô hình biến rác thải sinh hoạt thành tiền và thân thiện với môi trường

Xử lý rác thải sinh hoạt bằng công nghệ vi sinh

Đó là mô hình xử lý rác thải sinh hoạt bằng công nghệ vi sinh của Phòng TNMT huyện Thường Xuân (tỉnh Thanh Hóa), phối hợp với Công ty Cổ phần vệ sinh môi trường Lam Sơn. Từ khi mô hình xử lý rác thải sinh hoạt bằng công nghệ vi sinh được áp dụng, không chỉ giải quyết hơn 50 tấn rác mỗi ngày cho huyện Thường Xuân, mà còn thu được lợi nhuận từ việc bán các sản phẩm thu hồi từ rác, giúp bù đắp chi phí vận hành dây chuyền.

Theo chân ông Nguyễn Ngọc Dũng - cán bộ Phòng TNMT huyện Thường Xuân đi thăm quan mô hình xử lý rác thải sinh hoạt bằng công nghệ vi sinh, chúng tôi đặc biệt ấn tượng khi đặt chân tới bãi rác sinh hoạt với công suất 50 tấn/ngày nhưng không hề có mùi hôi thối hay xuất hiện ruồi muỗi như các bãi chôn lấp rác truyền thống khác.

Chia sẻ với phóng viên Báo Dân Việt, ông Dũng tiết lộ , trước đây bãi rác này là nơi chôn lấp rác của huyện Thường Xuân với công suất hơn 50 tấn rác thải sinh hoạt của 8 xã được tập kết về nơi đây, gây ô nhiễm môi trường nặng nề.

Trước thực tình trạng đó, chúng tôi đã tiến hành nghiên cứu đề tài "Ứng dụng công nghệ xử lý rác thải sinh hoạt bằng công nghệ sinh học" với mong muốn giảm thiểu tác động từ rác thải đối với môi trường. Trong quá trình làm chung tôi đã phát hiện ra được thành phần vi sinh khi phun ủ thì khiến rác mất mùi hôi thối, làm kho rác…

Từ việc thành công trong nghiên cứu đề tài trên, đã tìm ra mô hình xử lý rác thải bằng công nghệ vi sinh, giúp giải quyết triệt để các vấn đề về phân loại, tái sử dụng rác thải, giảm khối lượng rác phải đốt… hạn chế tối đa vấn đề ô nhiễm môi trường.

Qua thời gian nghiên cứu và thử nghiệm, đến năm 2019, với sự cộng tác của Công ty Cổ phần vệ sinh môi trường Lam Sơn, mô hình phân loại, tái sử dụng rác thải bằng công nghệ vi sinh được đưa vào thực nghiệm tại bãi rác thị trấn Thường Xuân với tổng kinh phí khoảng 3 tỷ đồng.

Hiệu quả từ mô hình

Với công nghệ gần như hoàn toàn tự động bằng máy móc, mỗi ngày dây chuyền này có thể xử lý hơn 50 tấn rác thải sinh hoạt. Từ lượng rác thải đó bóc tách và phân loại ra được 30 – 40%  mùn hữu cơ, 20 – 25%  nilon, nhựa và còn lại là rác thải vô cơ làm vật liệu san lấp hoặc đốt.

"Trong đó, nilon sẽ được tái chế dùng để sản xuất hạt nhựa, còn mùn hữu cơ được sử dụng để nuôi giun quế. Chúng tôi đã thử nghiệm thành công nuôi giun quế và giun Ấn Độ sống trong nền chất mùn hữu cơ. Bên cạnh đó, chúng tôi cũng cung cấp mùn hữu cơ cho các cơ sở sản xuất phân bón phục vụ cho nông nghiệp công nghệ cao và bón cho cây lâm nghiệp", - ông Dũng cho hay.

Theo ông Dũng, ưu điểm của mô hình này là không cần tốn quá nhiều diện tích và đảm bảo các vấn đề về môi trường, đảm bảo điều kiện cho công nhân làm việc trong bãi rác. Chi phí thực hiện thấp với tổng mức đầu tư một mô hình gồm bãi, dây chuyền, men khoảng 3 tỷ đồng nên bất cứ địa phương nào cũng có thể áp dụng mô hình này.

Ông Nguyễn Duy Bình - Giám đốc Công ty Cổ phần Vệ sinh môi trường Lam Sơn cho biết: Quy trình công nghệ gồm 3 công đoạn chính. Đầu tiên là xé bao rác trong các túi PP hoặc PE. Sau đó tới công đoạn ủ vi sinh là khâu quan trọng nhất, bởi nó sẽ quyết định độ ẩm của rác trước khi đưa tới công đoạn tách lọc.

Sau khi rác thải sinh hoạt được tập kết về bãi, công nhân sẽ dùng chế phẩm vi sinh phun đều vào rác theo từng lớp. Rác được đánh đống rồi ủ trong khoảng 20 ngày, sau đó đảo trộn rồi ủ tiếp 20 ngày nữa. Nhờ hoạt động của chế phẩm vi sinh mà nhiệt độ trong đống rác ủ sẽ lên tới 70 - 80 độ C giúp thoát hơi nước, từ đó độ ẩm của rác giảm xuống còn 30%.

Khi rác cơ bản đã khô thì đưa lên sàng phân loại qua băng tải và được tách thành 3 loại: mùn hữu cơ, rác thải vô cơ (vỏ ngao, sò, gạch, đá, thủy tinh...) và nilon. Với dây chuyền xử lý rác này, chỉ cần 4 người là có thể vận hành với công suất 50 tấn/ngày.

Sau 3 năm đưa vào sử dụng, công nghệ này mang lại những hiệu quả rất tích cực như: Trong quá trình xử lý không hề phát sinh mùi hôi, không xuất hiện nước rỉ rác, không ruồi muỗi, khối lượng rác thải phải đốt hoặc chôn lấp giảm đáng kể.

Anh Phan Văn Dũng (thôn Xuân Quang, xã Xuân Cẩm, huyện Thường Xuân, tỉnh Thanh Hóa) cho biết, trước đây, bãi rác huyện Thường Xuân bị ô nhiễm nặng, sau khi có công nghệ xử lý rác thải mới, môi trường đã trong sạch hơn, vấn đề ruồi, muỗi ô nhiễm đã giảm đi rõ rệt. Người dân quanh vùng đã không còn lo nguồn nước bị ô nhiễm.

Hiện tại, mô hình xử lý rác thải bằng công nghệ vi sinh tại bãi rác thị trấn Thường Xuân (huyện Thường Xuân) đã được sở Khoa học công nghệ tỉnh Thanh Hóa đánh giá cao và được nhân rộng trên địa bàn toàn tỉnh.

Có thể nói, mô hình xử lý rác thải sinh hoạt bằng công nghệ vi sinh không chỉ giải quyết bài toán ô nhiễm môi trường tại các bãi tập kết, chôn lấp, xử lý rác thải, mà còn có lợi ích kép khi biến rác thành tài nguyên, tái chế rác thải đem lại giá trị kinh tế.