Cá voi lưng gù đi hơn 13.000km để tìm bạn đời

Một con cá voi lưng gù đực đã lập kỷ lục mới về khoảng cách di chuyển khi vượt qua ba đại dương với quãng đường lên đến 13.046 km. Hành trình của nó bắt đầu từ vùng biển ngoài khơi Colombia thuộc Thái Bình Dương và kết thúc tại vùng biển Zanzibar ở Ấn Độ Dương. Đây là hành trình di cư dài nhất từng được ghi nhận đối với loài cá voi lưng gù (Megaptera novaeangliae), vượt xa những khoảng cách thông thường của loài này.

Các nhà khoa học cho biết cá voi lưng gù thường có mô hình di cư nhất quán, di chuyển giữa các bãi kiếm ăn ở vùng nước lạnh gần các cực và khu vực sinh sản ở vùng nhiệt đới. Tuy nhiên, chúng hiếm khi di chuyển xa theo hướng đông-tây và thường không hòa nhập với các quần thể khác. Việc con cá voi này bơi từ Thái Bình Dương, qua Nam Đại Dương, đến Ấn Độ Dương, đồng thời hòa nhập vào nhiều quần thể cá voi khác nhau trên đường đi, đã cho thấy khả năng linh hoạt đáng kinh ngạc trong mô hình di cư của loài này.

Cá voi lưng gù đi hơn 13.000km để tìm bạn đời

Ted Cheeseman, nhà nghiên cứu thuộc Đại học Southern Cross ở Úc và đồng tác giả của nghiên cứu, nhấn mạnh rằng đây là một phát hiện quan trọng. Cơ sở dữ liệu từ tổ chức Happywhale, nơi ông làm giám đốc, ghi nhận rằng con cá voi có thể đã di chuyển dọc theo các dòng hải lưu thịnh hành, thậm chí ghé qua quần thể cá voi ở Đại Tây Dương trước khi đến Ấn Độ Dương. “Đây là một khám phá rất thú vị,” ông Cheeseman cho biết.

Các nhà khoa học nhận định rằng động lực chính thúc đẩy chuyến đi dài này có thể là nhu cầu tìm kiếm bạn tình. Cá voi lưng gù đực thường tăng cơ hội sinh sản bằng cách hòa nhập với các quần thể sinh sản khác. Việc di chuyển xuyên đại dương, phá vỡ các quy tắc di cư truyền thống, có thể phản ánh sự thay đổi trong hành vi của loài này, đặc biệt là khi phải đối mặt với những yếu tố môi trường biến đổi.

Một số nghiên cứu trước đây đã ghi nhận những cuộc di cư dài, như trường hợp một con cá voi cái bơi từ Brazil đến Madagascar với quãng đường 9.800 km từ năm 1999 đến 2001. Tuy nhiên, con cá voi đực trong nghiên cứu này đã vượt xa kỷ lục trước đó. Điều này cho thấy khả năng thích nghi của cá voi lưng gù có thể lớn hơn so với những gì khoa học từng biết đến.

Ngoài yếu tố sinh sản, các nhà khoa học cũng đề cập đến một số nguyên nhân tiềm ẩn khác cho cuộc phiêu lưu của con cá voi. Sự thay đổi về môi trường, như biến đổi khí hậu, có thể ảnh hưởng đến phân bố thức ăn, buộc các loài phải tìm kiếm nguồn cung cấp mới. Đồng thời, sự gia tăng quần thể cá voi lưng gù sau các nỗ lực bảo tồn cũng có thể làm tăng tính cạnh tranh giữa những con đực trong mùa sinh sản, từ đó thúc đẩy những hành vi di cư bất thường.

Hành trình của con cá voi lưng gù đực đã mở ra một góc nhìn mới về khả năng thích nghi và linh hoạt của loài cá voi này. Việc ghi nhận chuyến đi dài nhất từ trước đến nay cho thấy rằng các quy tắc về di cư không phải lúc nào cũng cố định, và loài cá voi có thể thay đổi chiến lược để thích nghi với điều kiện môi trường và nhu cầu sinh tồn.

Đây không chỉ là một khám phá quan trọng về hành vi di cư của cá voi mà còn góp phần giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn về tác động của biến đổi khí hậu và môi trường đến các loài sinh vật biển. Thông qua việc nghiên cứu thêm về các trường hợp tương tự, khoa học có thể xây dựng những biện pháp bảo vệ hiệu quả hơn cho loài cá voi lưng gù và các loài sinh vật biển khác trong tương lai.