Hạ Long, Hội An, Huế… đang trở thành những điểm sáng với các mô hình kiểm soát thuốc lá hiệu quả, góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng và nâng cao hình ảnh du lịch xanh - sạch - đẹp.

Năm 2025 đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong cuộc chiến chống thuốc lá tại Việt Nam. Sau nhiều năm nỗ lực, Quốc hội đã chính thức thông qua lệnh cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, vận chuyển, sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và các sản phẩm tương tự. Đây được xem là một thắng lợi lớn, thể hiện quyết tâm mạnh mẽ của Việt Nam trong việc bảo vệ sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là thế hệ trẻ.

Những con số biết nói

Theo báo cáo của Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá, năm 2024, quỹ đã hỗ trợ tổ chức 140 lớp tập huấn cho gần 6.000 cán bộ y tế thôn bản về tác hại của thuốc lá và tư vấn cai nghiện. Hàng trăm nghìn tài liệu, tờ rơi đã được phát hành, giúp nâng cao nhận thức cộng đồng.

Bên cạnh đó, các mô hình môi trường không khói thuốc đã được triển khai rộng rãi tại nhiều địa phương, đặc biệt là các thành phố du lịch như Hạ Long (Quảng Ninh), Hội An (Quảng Nam), Huế... Điều này không chỉ góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng mà còn tạo dựng hình ảnh một Việt Nam văn minh, hiện đại trong mắt du khách quốc tế.

Hạ Long, Hội An, Huế,… không chỉ nổi tiếng với vẻ đẹp du lịch mà còn đi đầu trong phong trào xây dựng môi trường không khói thuốc. Các cơ quan chức năng tại đây đã triển khai nhiều biện pháp quyết liệt như lắp đặt biển cấm hút thuốc tại các khu vực công cộng, đẩy mạnh kiểm tra giám sát và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm.

Tại Hội An - Thành phố du lịch không khói thuốc lá, đã đạt được những thành công đáng kể, cả khách du lịch và người dân địa phương dần hình thành thói quen không hút thuốc tại các điểm tham quan, nhà hàng, quán cà phê. Tương tự, Hạ Long và Huế cũng triển khai các chiến dịch tuyên truyền mạnh mẽ, nâng cao ý thức cộng đồng và tạo dựng hình ảnh du lịch xanh - sạch - đẹp.

Những con số này cho thấy sự quan tâm ngày càng tăng của người dân đối với sức khỏe và quyết tâm từ bỏ thuốc lá. "Đây là tín hiệu tích cực cho thấy người dân ngày càng quan tâm đến sức khỏe và quyết tâm từ bỏ thuốc lá" - thạc sĩ Nguyễn Thị Thu Hương - phụ trách Phòng Nghiệp vụ (Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá), nhận định.

Bên cạnh việc tư vấn cai nghiện thuốc lá, Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá cũng đẩy mạnh xây dựng môi trường không khói thuốc tại nhiều địa điểm công cộng. Hàng loạt lớp tập huấn đã được tổ chức cho chủ nhà hàng, khách sạn, giáo viên, nhân viên y tế, nhằm nâng cao nhận thức và kỹ năng xây dựng môi trường không khói thuốc. Tuy nhiên, kết quả kiểm tra, giám sát cho thấy vẫn còn nhiều thách thức. Trong số 1.804 cơ sở được giám sát, chỉ có 669 cơ sở đáp ứng tiêu chuẩn môi trường không khói thuốc, chiếm khoảng 37,1%.

Ân hận vì hút thuốc

Ông Phan Văn Bé (76 tuổi, ở xã Vĩnh Thạnh, huyện Lấp Vò, tỉnh Đồng Tháp) - người đã hút thuốc lá gần 60 năm, chia sẻ: "Hồi trước sức khỏe của tôi đầy đủ lắm, hút thuốc riết rồi phổi mình suy yếu, ho mệt mỏi, phổi bị tắc nghẽn mãn tính, càng ngày càng tăng thêm". Ông Bé giờ đây phải sống chung với gánh nặng bệnh tật, điều mà ông mong rằng mình đã không bao giờ vướng phải.

Theo báo cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), thuốc lá là nguyên nhân gây ra hơn 8 triệu ca tử vong mỗi năm trên toàn cầu. Tại Việt Nam, mỗi năm có 40.000 người tử vong vì các bệnh liên quan đến thuốc lá và 33 triệu người bị ảnh hưởng bởi khói thuốc thụ động.

Bác sĩ chuyên khoa 2 Đặng Thị Phương Lan - công tác tại Bệnh viện Phổi Đồng Tháp, cho biết: "Thuốc lá có chứa hơn 7.000 chất, trong đó gần 70 chất có hại gây tổn thương mạch máu, gây ung thư". Bác sĩ Lan nhấn mạnh rằng không có ngưỡng an toàn cho việc hút thuốc lá, ngay cả với những người hút ít. "Mỗi điếu thuốc lá mà bạn hút vào là nó thêm nguy cơ gây ra bệnh lý" - bác sĩ Lan cảnh báo.

Từ năm 2014 đến nay, Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá đã đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ nguồn lực cho các bộ, ngành, tổ chức chính trị - xã hội, địa phương và đơn vị nhằm triển khai hiệu quả Luật Phòng chống tác hại thuốc lá. Sự đồng hành này đã tạo động lực thúc đẩy các hoạt động phòng chống tác hại thuốc lá được triển khai toàn diện, từ Trung ương đến cơ sở.

Đặc biệt, tại khu vực nông thôn, nơi tỷ lệ hút thuốc vẫn còn cao, công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện Luật Phòng chống tác hại thuốc lá được đẩy mạnh, đồng thời các nghiên cứu về tình hình sử dụng thuốc lá và giải pháp chuyển đổi cây trồng tại các vùng trồng thuốc lá tiếp tục được chú trọng. 

×