Cần mở lớp dạy ý thức cho người lớn

Có bao giờ bạn dừng xe trước cột đèn đỏ và an nhiên chờ những con số đếm ngược nhích từng giây, mặc kệ những xe khác phóng vút qua?

Có bao giờ đưa con nhỏ đi siêu thị, công viên trò chơi, bạn kiên nhẫn xếp hàng chờ đến lượt và khi có ai đó dắt trẻ chen ngang, bạn sẵn sàng lên tiếng nhắc nhở?

Ảnh minh họa.

Có bao giờ bạn chở con đi trên đường liền tấp xe đến gần thùng rác công cộng để bỏ vào đó vỏ hộp sữa, vỏ gói bim bim sau khi con vừa ăn xong thay vì vứt vội vào ven đường, gốc cây, cống nước?

Có bao giờ bạn trông thấy một đứa trẻ vì mải chơi các trò ở công viên nên nhanh nhảu ném rác xuống chân liền gọi cháu lại, đề nghị vứt rác vào thùng, bỏ mặc nhiều ánh mắt xung quanh đang nhìn bạn đầy nghi hoặc?

Có bao giờ bạn nghe con trẻ quên chào hỏi khi có khách, quên xin lỗi khi làm sai hay lỡ miệng nói ra một vài từ phản cảm, bạn đã dừng lại, khéo léo, tế nhị phân tích đúng - sai, nghiêm khắc nhắc nhở không được lặp lại lỗi lầm?...

Nếu tất cả các câu trả lời là "Có", "Đã từng", "Tất nhiên"… thì thật là may mắn! Vì bạn là người rất quan tâm đến việc xây dựng nếp sống tử tế và rèn thói quen tốt cho con trẻ. Những đứa trẻ quanh bạn sẽ có cơ hội học điều hay lẽ phải, thực hành những ứng xử tử tế với con người và môi trường xung quanh.

Chỉ tiếc là không phải tất cả chúng ta đều có ý thức rèn thói quen tốt cho con trẻ bằng những hành động gương mẫu của chính mình. Đâu đó vẫn còn vô số người lớn hành xử xấu xí, phản cảm khiến những giá trị tử tế con trẻ học được trong nhà trường bị thử thách và trở nên chông chênh vô cùng giữa lý thuyết và thực tiễn.

Trẻ con tinh khôi như tờ giấy trắng vẫn ngày ngày dõi theo, giám sát mỗi hành động của bố mẹ, anh chị, thầy cô… Điều đặc biệt là trong giáo dục, cần thiết và hiệu quả nhất vẫn là phương pháp noi gương.

Con trẻ sẽ học ở người lớn từ nhân cách, lối sống, ngôn ngữ làm nên nét văn hóa của cá nhân, văn hóa gia đình, văn hóa cộng đồng. Khi người lớn vô tư phô bày trước mắt trẻ những biểu hiện tiêu cực, ngay lập tức "làn khói độc" ấy sẽ xâm nhập vào tâm hồn non nớt của trẻ.

Để rèn một thói quen tốt cho con trẻ là điều cực kỳ khó nhưng để tạo một thói quen xấu lại khá dễ dàng. Ai cũng muốn con cái mình phát triển khỏe về thể chất và cả tâm hồn. Muốn vậy, chúng ta phải tạo ra một môi trường sống an toàn, tử tế quanh trẻ.

Thế nhưng, nhìn cách mọi người xung quanh ứng xử với nhau, chúng ta sẽ thấy rằng không phải ai cũng có nhận thức đúng đắn và hành xử chuẩn mực. Như thế, người lớn sẽ đồng hành cùng con trẻ và trở thành "bộ lọc" cho trẻ như thế nào khi mà chính chúng ta còn mải quay cuồng, lửng lơ trong thế giới ảo?

Tôi chợt nhớ tới một đề nghị được đặt ra từ nhiều năm trước: "Hãy mở các lớp học dạy ý thức cho người lớn!". Đó là lời chia sẻ của cô bé Nguyễn Thanh Thúy Vy, một học sinh lớp 4 trong cuộc đối thoại với lãnh đạo TP HCM năm 2014.

Mở các lớp học dạy ý thức cho người lớn, tại sao không?