Câu chuyện buồn về Dolly - chú khủng long xấu số

Khoảng 150 triệu năm sau, bộ xương của sinh vật bất hạnh được đặt tên là "Dolly", đại diện cho loài khủng long đầu tiên được biết đến với bằng chứng về bệnh hô hấp - căn bệnh hình thành do nhiễm trùng trong túi khí liên kết với phổi.

Hôm thứ Năm (10/2), các nhà khoa học cho biết con khủng long dường như đã bị nhiễm trùng nấm tương tự như aspergillosis, một căn bệnh đường hô hấp phổ biến gây tử vong cho các loài chim và bò sát hiện đại, thậm chí còn có thể gây nhiễm trùng xương. Họ nói rằng chính tình trạng này có thể đã giết chết Dolly.

Khủng long cũng có khả năng bị dị tật giống như bất kỳ loài động vật nào khác, nhưng bằng chứng rất hiếm bởi hồ sơ hóa thạch thường chỉ còn những phần cứng như xương, răng và móng vuốt. Hóa thạch khủng long trước đây từng cho thấy các bệnh lý như xương gãy và lâu lành, áp xe răng, nhiễm trùng qua đường máu ảnh hưởng đến xương, viêm khớp và thậm chí là ung thư xương.

Dolly thuộc về một loài khủng long sauropod chưa từng được biết đến trước đây, nó thuộc nhóm khủng long ăn thực vật với cổ dài, đuôi dài, đầu nhỏ và bốn chân cứng cáp, là động vật trên cạn lớn nhất trong lịch sử Trái đất.

Cary Woodruff, giám đốc cổ sinh vật học tại Bảo tàng Khủng long Great Plains ở Malta, Montana và là tác giả chính của nghiên cứu được công bố trên tạp chí Scientific Reports, cho biết: "Dolly dài khoảng 18m và nặng có lẽ từ 4 đến 5 tấn, nó chết ở tuổi từ 15 đến 20".

Những loài sauropod tương tự thường đạt mức trưởng thành trong khoảng từ 20 đến 30 tuổi.

"Dolly tội nghiệp! Chắc hẳn nó phải cảm thấy rất đau đớn với các dấu hiệu và triệu chứng như sốt, tức ngực, khó thở, ho có đờm", nhà giải phẫu học và đồng tác giả nghiên cứu Lawrence Witmer của Trường Đại học Y học Xương khớp Di sản Đại học Ohio cho biết.

"Có phải Dolly ốm đến mức không theo kịp đàn không? Có phải nó chết vì bệnh này không? Nó có chết trong cô độc hay không? Chúng tôi biết rằng nó bị bệnh đã lâu, đó là một căn bệnh mãn tính, nó đã mắc bệnh này lâu rồi", Witmer nói.

Không hiếm trường hợp động vật bị bệnh chết không phải trực tiếp vì bệnh tật mà vì trở thành nạn nhân của thú ăn thịt hoặc chết đói sau khi bị suy nhược.

"Đúng, là các nhà khoa học, chúng tôi rất phấn khích và bị hấp dẫn bởi căn bệnh của Dolly, nhưng với tư cách là những con người yêu khủng long và các loài động vật khác, trái tim chúng tôi tan nát khi nghĩ về những ngày cuối cùng của con khủng long non này phải trải qua bệnh tật, lo sợ, thậm chí có thể bị bao vây bởi những kẻ săn mồi hung dữ như Allosaurus", Witmer nói thêm.

Hài cốt của Dolly được khai quật vào năm 1990 và 2013-2015. Tên khoa học của Dolly sẽ được tiết lộ trong một nghiên cứu tương lai.  Các nhà nghiên cứu không biết giới tính của Dolly, nhưng cho biết loài khủng long này được đặt theo biệt danh của một ca sĩ nổi tiếng, đó là Dolly Parton.

Trường hợp của Dolly đã cung cấp cái nhìn sâu sắc về cấu trúc giải phẫu của phổi và túi khí khủng long.

Sauropod và khủng long ăn thịt được gọi là theropods, có đường hô hấp phức tạp hơn nhiều so với động vật có vú khác bao gồm cả người. Ngoài phổi, chúng có những túi khí mỏng như quả bóng, xâm nhập vào khoang cơ thể và có nhiều xương. Ở Dolly, sự phát triển bất thường của xương xuất hiện ở phần kết nối giữa mô hô hấp và xương ở ba đốt sống, bằng chứng cho thấy nhiễm trùng đã lây lan từ phổi.