Chị em nhà Cốc Khai Lai làm ăn như thế nào?

Cốc Khai Lai, 53 tuổi, là người trẻ nhất trong 5 chị em của một gia đình tướng lĩnh của Quân đội Giải phóng Nhân dân, theo một trang web của Đoàn Thanh niên Trung Quốc. Bà trưởng thành từ một người phụ giúp ở lò mổ trong giai đoạn Cách mạng Văn hóa (1966-1976) và trở thành một luật sư từng thắng những vụ kiện ở Mỹ. Nay, chính phủ Trung Quốc nói bà bị tình nghi là thủ phạm sát hại ông Neil Heywood, một doanh nhân người Anh, vào tháng 11.2011, và chồng bà đã bị bãi chức Bí thư Trùng Khánh.

Bà Cốc Khai Lai từng nổi tiếng với việc cãi thắng luật sư Mỹ

Các chị em bà tập trung kinh doanh hơn là theo đuổi chính trị. Bà Cốc Vọng Giang, 64 tuổi - chị cả, là người hộ khẩu Hồng Kông và sở hữu 114 triệu USD cổ phiếu trong một công ty in ấn ở miền đông Trung Quốc, theo một hồ sơ trên sàn chứng khoán Thẩm Quyến.

Bà Vọng Giang và em gái, Cốc Vương Ninh, là giám đốc của một số công ty khác, trong đó có một số công ty Hồng Kông có quan hệ làm ăn với British Virgin Islands. Họ kiếm hàng triệu USD từ việc bán bất động sản Hồng Kông. Một chị em khác, bà Cố Chánh Hiệp, 62 tuổi, là một quan chức hàng đầu trong một trong những công ty nhà nước lớn nhất Trung Quốc.

Sự giàu có của họ, và sự thật là họ đã để một số tài sản ở nước ngoài - nơi khó bị theo dõi, phản ánh phần nào sự liên hệ hệ giữa quyền và tiền ở Trung Quốc, nơi chính ông Bạc từng lên tiếng cảnh báo về gia tăng khoảng cách giàu nghèo.

Trong khi nhiều lãnh đạo hàng đầu Trung Quốc, bao gồm Chủ tịch Hồ Cẩm Đào và Thủ tướng Ôn Gia Bảo, cũng có con cái là những giám đốc cấp cao trong các công ty, chị em nhà họ Cốc cũng tương tự.

“Các mạng lưới luôn là điều quan trọng đầu tiên ở Trung Quốc, từ thời phong kiến đến nay”, theo Jonathan Fenby, tác giả cuốn sách sắp xuất bản “Đầu hổ, đuôi rắn: Trung Quốc ngày nay”. “Tăng trưởng kinh tế đã tạo ra một mạng lưới những người liên hệ với những trung tâm quyền lực, và những người thường chuyển tài sản của họ đến những nơi họ cảm thấy an toàn hơn trước những rủi ro chính trị, như trường hợp của Bạc Hy Lai”, Fenby nói.

Cốc Vọng Giang là Chủ tịch của Công ty đại chúng Tungkong Security Printing Co., một công ty có trụ sở ở Jinan, Sơn Đông, theo dữ liệu thu thập được của Bloomberg. Công ty này kiểm soát một mạng lưới những Công ty rải rác khắp Trung Quốc có liên hệ với công ty của bà ở Hồng Kông, công ty Hongkong Hitoro Holdings Ltd. Theo giải thích của bà Cốc, Hitoro trong tiếng Hoa có nghĩa là “phúc đang đến”.

Hitoro có 37,8 triệu cổ phiếu trong Tungkong, một công ty có khách hàng là các cơ quan chính quyền và các công ty quốc doanh, trị giá khoảng 720,2 triệu nhân dân tệ (114,3 triệu USD) theo giá đóng cửa tuần trước trên sàn Thẩm Quyến. Năm 1992, Hitoro mua một tòa nhà cao cấp 16 tầng tại Parkview Crescent, một khu phức hợp Hồng Kông, với giá 13,3 triệu đô la Hồng Kông (1,7 triệu USD). Cốc Vọng Giang bán lại nó với giá 88 triệu đô la Hồng Kông vào cuối năm ngoái, theo chứng từ đăng ký bất động sản.

Bên mua là Topwell Rich Ltd., một Công ty Hồng Kông thuộc sở hữu của Công ty Ampere Management Ltd. ở British Virgin Islands. Cổ đông kiểm soát của Hitoro, Infomatic Resources Ltd., chia sẻ chung hòm thư tư pháp quản hạt với công ty ở hải ngoại.

Điều này không có gì bất bình thường. Hòm thư tư pháp quản hạt ở những nơi như Cayman Islandsvà British Virgin Islands có thể phục vụ hàng nghìn công ty. Trong khi phần lớn các công ty ở những miền đất trốn thuế chủ yếu được thành lập với lý do lách luật, những tư pháp quản hạt thường liên hệ với nhiều vụ lừa đảo hoặc tham nhũng, thí dụ như vụ bê bối 1,7 tỷ USD của công ty Nhật Bản Olympus Corp. bị phanh phui cuối năm ngoái.

Cốc Vọng Giang, được biết đến với tên Kuk Mong Kong ở Hồng Kông, có vai trò lãnh đạo trong ít nhất 9 công ty ở Hồng Kông trong hơn 2 thập kỷ qua, trong đó có công ty đăng ký ở Panama Sitoro Shipping Enterprises Co. và một công ty của tỷ phú Malaysia Vincent Tan, Berjaya Group Bhd. Hitoro cũng đầu tư một khu công nghiệp 85 triệu USD ở thành phố duyên hải miền Đông Trung Quốc Rizhao, trong một liên doanh với Iscocab N.V., một chi nhánh của công ty thép ĐứcThyssenKrupp AG (TKA). Thông qua Hitoro, Vọng Giang và Vương Ninh sở hữu công ty Beijing Jiahua Investment Consulting Co.

Cốc Chánh Hiệp, người chị thứ 2, trở thành đảng viên Đảng Cộng sản và trở thành Phó Bí thư Đảng tại Công ty China National Machinery Industry Corp (CNMICZ) ở Bắc Kinh, một công ty quốc doanh với tài sản chừng 139,2 tỷ nhân dân tệ (22,04 tỷ USD) tính đến tháng 3.2011. Tập đoàn này làm đủ mọi thứ từ dây điện cho đến máy cày. Người cuối cùng, Cốc Đan, kết hôn với Lý Tiểu Tuệ, cho đến cuối năm ngoái vẫn là một quan chức hàng đầu trong Ủy ban Chứng khoán Trung Quốc.