Chuyện rác về làng

Chuyện "dân không cho chở rác về làng" cũng từng xảy ra rất nhiều nơi có bãi chứa rác, thậm chí còn căng thẳng hơn cả vụ Văn Yên...

Rác chủ yếu là do dân thành thị và khu công nghiệp thải ra nhưng không thể ở lại trong thành phố. Nông thôn xa hay gần là nơi chủ yếu được chọn để chôn hay hủy rác thải.

Với những thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM hay Hải Phòng, Đà Nẵng, từ lâu bãi rác đã thực sự thành vấn đề lớn không những làm đau đầu ngành môi trường và đô thị mà còn gây ảnh hưởng rộng lớn đến cuộc sống bình yên của người dân cả nơi đổ rác lẫn nơi chứa rác.

Người dân và chính quyền sở tại đã nhiều phen căng thẳng tìm lối thoát. Nhưng xem ra vấn đề vẫn bế tắc. Bế tắc không chỉ với những thành phố có trên 2.000 hay 3.000 tấn rác mỗi ngày mà cũng đã xảy ra cả với những đô thị nhỏ như Hà Tĩnh hay thị xã như Sầm Sơn...

Nông dân nhiều nơi cũng thấy rõ khó khăn của thành phố về nơi chứa rác thải và chấp thuận thiệt thòi để góp phần quyết định giải quyết một vấn đề xã hội chung.

Họ được hứa nhiều điều, chủ yếu là lời cam đoan áp dụng các biện pháp kỹ thuật và vệ sinh để các bãi rác chôn tại địa phương không gây hôi thối, không ảnh hưởng đến sức khỏe bà con. Thế nhưng, hầu hết các vụ "ngăn chặn" xảy ra đều có nguyên nhân do phía người đổ rác (các công ty môi trường đô thị) không thực hiện đúng lời hứa.

Mùi hôi và ô nhiễm nặng nề đến mức người dân không chịu nổi. Nhiều cuộc thương thuyết đã thất bại và nếu người nông dân phải dùng những biện pháp quyết liệt, căng thẳng để bảo vệ cuộc sống và tương lai con em của mình thì có lẽ cũng bất đắc dĩ mà thôi.

Chừng nào còn chú trọng đô thị hóa vô tội vạ và mất cân đối, chừng nào các cơ quan có trách nhiệm còn vô trách nhiệm, coi thường, chủ quan, lạm dụng sự chịu đựng của nông thôn thì chừng đó vấn đề "rác về làng" vẫn còn bỏ ngỏ và không ai dám nói rằng những vụ như Văn Yên sẽ không còn tiếp tục xảy ra.

Nguyễn Quang Thân