Cựu Phó Tổng thống quyền lực bậc nhất nước Mỹ Dick Cheney qua đời

Theo tuyên bố chính thức, ông Cheney qua đời vào đêm thứ Hai do biến chứng của viêm phổi và bệnh tim mạch.

Là một chính trị gia thuộc đảng Cộng hòa, Cheney được xem là một trong những phó tổng thống quyền lực nhất trong lịch sử nước Mỹ. CNN cho biết, ông người đã góp phần dẫn dắt đất nước vào cuộc chiến Iraq bất thành dựa trên những giả định sai lầm.

Theo CNN, trong nhiều thập kỷ, Cheney là một nhân vật quyền lực sừng sỏ và gây chia rẽ tại Washington. Sau vụ khủng bố 11/9, những cảnh báo gay gắt của Phó Tổng thống về các chương trình vũ khí hủy diệt hàng loạt được cho là của Iraq, cáo buộc liên quan đến al-Qaeda và ý định cung cấp vũ khí sát thương cho khủng bố để tấn công Mỹ đã đóng vai trò to lớn trong việc đặt nền móng cho cuộc xâm lược Iraq của Mỹ vào năm 2003.

Các báo cáo của Quốc hội và các cuộc điều tra hậu chiến khác sau đó cho thấy Cheney và các quan chức chính quyền khác đã phóng đại, xuyên tạc hoặc không mô tả đúng thông tin tình báo sai lệch về các chương trình vũ khí hủy diệt hàng loạt mà Iraq thực tế không sở hữu.

Một trong những tuyên bố tai tiếng nhất của Cheney, rằng tên không tặc Mohamed Atta, kẻ chủ mưu vụ 11/9, đã gặp các quan chức tình báo Iraq tại Prague, chưa bao giờ được chứng thực, kể cả bởi ủy ban độc lập điều tra vụ tấn công 11/9.

Nhưng Cheney khẳng định vào năm 2005 rằng ông và các quan chức cấp cao khác đang hành động dựa trên "thông tin tình báo tốt nhất hiện có" vào thời điểm đó.

Mặc dù thừa nhận những sai sót trong thông tin tình báo đã rõ ràng khi nhìn lại, ông khẳng định bất kỳ tuyên bố nào cho rằng dữ liệu bị "bóp méo, thổi phồng hoặc bịa đặt" đều "hoàn toàn sai sự thật".

CNN viết: Cheney trở thành biểu tượng cho sự thái quá của các chiến dịch chống khủng bố, những tiền đề sai lầm chết người và kế hoạch kém cỏi đã biến cuộc xâm lược Iraq ban đầu thành công thành một vũng lầy đẫm máu. Ông rời nhiệm sở trong sự chỉ trích của đảng Dân chủ và với tỷ lệ ủng hộ 31%, theo Trung tâm Nghiên cứu Pew.

Trước khi trở thành phó tổng thống, ông Cheney đã có một sự nghiệp chính trị dày dạn kinh nghiệm ở Washington, từng là Chánh văn phòng Nhà Trắng dưới thời Tổng thống Gerald Ford, sau đó là nghị sĩ đại diện bang Wyoming, và Bộ trưởng Quốc phòng dưới thời Tổng thống George H. W. Bush.

Gia đình Cheney ra thông cáo cho biết: “Dick Cheney là một người đàn ông vĩ đại và nhân hậu, người đã dạy con cháu ông lòng yêu nước, dũng cảm, chính trực, lòng nhân ái - và cả niềm đam mê câu cá".

Trong những năm cuối đời, Cheney đã công khai tách mình khỏi Đảng Cộng hòa khi chỉ trích Tổng thống Donald Trump, gọi ông là “mối đe dọa đối với nền cộng hòa của chúng ta” vào năm 2022 và vì thế ông đã bị Đảng Cộng hòa tẩy chay. Trong mùa bầu cử năm 2024, ông bỏ phiếu cho ứng cửa viên của Đảng Dân chủ Kamala Harris.

×