"Đại thụ" giữa đại ngàn Trường Sơn: Già làng A Song Ba- Người hiến đất và gieo mầm tri thức giữa núi rừng (Bài cuối)

Dấu ấn người đảng viên giữa đại ngàn

Già A Song Ba năm nay đã 76 tuổi. Dáng người nhỏ gầy, đôi bàn tay chai sạn vì lao động, nhưng ánh mắt vẫn sáng, giọng nói vẫn rắn rỏi khi kể về những năm tháng gắn bó cùng cách mạng. Ông từng tham gia hoạt động kháng chiến, mang trên mình nhiều vết thương chiến tranh, và đến hôm nay, dù sức khỏe giảm sút, ông vẫn giữ nếp sống giản dị, tận tụy với dân làng như thuở nào.

Điều đặc biệt, ông là người “hai lần tuyên thệ dưới cờ Đảng” – hai lần chính thức trở lại hàng ngũ của Đảng sau những giai đoạn gian truân. Với ông, lời tuyên thệ ấy như một lời hứa với Tổ quốc và đồng bào: suốt đời đi theo Đảng, làm người tiên phong, dẫu khó khăn đến đâu cũng không lùi bước.

“Lần đầu tôi đứng dưới cờ Đảng là khi còn trẻ, đang làm công tác ở địa phương. Lần thứ hai là khi đã về già, nhưng lòng vẫn như lửa. Tôi thấy mình vẫn còn việc phải làm cho dân, nên xin được trở lại,” ông kể, mắt nhìn xa xăm về phía rừng.

Cách đây hơn 35 năm, bà con Giẻ Triêng từ Kon Tum di cư về vùng đất này để lập làng. Khi ấy, nơi đây chỉ toàn rừng rậm, đất đá hoang vu, cuộc sống người dân phụ thuộc hoàn toàn vào nương rẫy, đói nghèo triền miên. Đến khi xã được thành lập, có đến 70% hộ dân thuộc diện nghèo, thiếu ăn, thiếu nước sạch, thiếu điện và trường học.

Trong muôn vàn khó khăn ấy, già làng A Song Ba khi đó là Bí thư Chi bộ kiêm Trưởng thôn đã đứng ra vận động bà con đoàn kết, tin tưởng vào Đảng, vào chính quyền. Ông đi từng nhà, nói từng người, khuyên dân từ bỏ tập quán du canh du cư, không phá rừng làm rẫy, cùng nhau khai hoang đất bằng để trồng lúa nước, trồng bắp, trồng keo.

“Ban đầu, bà con chưa tin. Họ bảo người Giẻ Triêng mình quen ở rẫy, không quen ở ruộng. Tôi phải làm trước, tự tay xuống giống, rồi mới vận động được dân làm theo. Đến mùa gặt đầu tiên, ai cũng mừng, có gạo ăn, không còn lo đói nữa,” ông kể.

Quyết định sinh tử giữa cơn dịch

Năm 1988, một trận dịch tả khủng khiếp ập đến, cướp đi sinh mạng của nhiều người trong làng Giẻ Triêng. Khi ấy, trong vai trò Bí thư Chi bộ, Trưởng thôn, ông A Song Ba đứng trước lựa chọn cực kỳ khó khăn: hoặc ở lại làng để giữ “nguyên trạng”, hoặc đưa toàn bộ dân di chuyển đến nơi gần trạm y tế nhằm cứu người.

Theo quy định lúc đó, đảng viên để dân di cư tự do, rời bỏ làng, có thể bị kỷ luật nghiêm khắc. Nhưng ông chọn dân.

“Tôi nghĩ, mình làm lãnh đạo mà để dân chết thì không còn ý nghĩa gì. Cứu người quan trọng hơn,” ông nhớ lại.

Quyết định ấy đã cứu được cả bản. Từ đó, dân làng theo ông đến vùng đất Lao Đu – nơi họ lập nghiệp cho đến ngày nay. Và cũng tại đây, dưới sự dẫn dắt của già làng A Song Ba, bà con bắt đầu một hành trình mới – hành trình xây dựng cuộc sống no đủ, văn minh, đoàn kết và đậm đà bản sắc dân tộc.

Già đi đầu hiến đất, mở đường, dựng trường

Khi chương trình xây dựng nông thôn mới được triển khai, ông A Song Ba là người tiên phong. Ông vận động bà con hiến hơn 5.000 m² đất để mở đường bê tông nông thôn, góp hàng nghìn ngày công làm nhà văn hóa, mở đường vào khu sản xuất. Chính ông cũng tự nguyện hiến 2.000 m² đất của gia đình để xây trường học cho trẻ em.

“Khi hiến đất, tôi nghĩ, trời cho mình miếng đất, thì mình cho lại cho con cháu. Mình không mang đất đi được đâu, chỉ mang theo chữ, cái tâm,” ông nói.

Không chỉ dừng lại ở đó, già A Song Ba còn nghĩ ra sáng kiến “Tiếng kẻng học bài”. Suốt hơn 20 năm qua, cứ đúng 19 giờ mỗi tối, tiếng kẻng quen thuộc lại vang lên giữa bản Lao Đu. Trẻ em nghe kẻng là biết đến giờ ngồi vào bàn học. Dưới ánh đèn điện sáng trưng, những mái nhà nhỏ bên triền núi trở nên ấm áp lạ thường.

Nhờ sự kiên trì của ông, tỷ lệ học sinh bỏ học giảm hẳn. Nhiều em nay đã học đại học, có việc làm ổn định, quay trở lại giúp quê hương. “Tôi già rồi, nhưng nhìn mấy đứa nhỏ biết chữ, biết viết, biết nói tiếng Kinh, lòng mình vui lắm. Giống như gieo hạt, nay đã thấy mầm xanh,” ông cười hiền.

Đến nay, bản Lao Đu đã khoác lên mình diện mạo mới: đường bê tông sạch sẽ, nhà cửa kiên cố, trường học khang trang, điện sáng đến từng hộ. Đời sống của người Giẻ Triêng từ vật chất đến tinh thần đều được nâng cao. Tỷ lệ hộ nghèo chỉ còn 13%, nhiều hộ đã vươn lên khá giả nhờ trồng keo, trồng quế, chăn nuôi và làm nghề dịch vụ nhỏ.

Đại diện xã Khâm Đức chia sẻ: “Già A Song Ba là tấm gương lớn. Ông không chỉ là đảng viên gương mẫu mà còn là người truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ, giúp dân tin Đảng, tin chính quyền.”

Với người dân Lao Đu, già A Song Ba không chỉ là người lãnh đạo, mà còn là người cha, người thầy, người bạn. Ông sống giản dị, liêm khiết, luôn gần gũi với bà con. Dù tuổi đã cao, mỗi khi thôn họp, hay có chương trình mới của xã, ông đều là người đến sớm nhất, ngồi ở hàng đầu, lắng nghe và góp ý.

“Già A Song Ba không nói nhiều, nhưng nói câu nào cũng có lý, có tình,” bà con trong thôn nói vậy.

Ngọn lửa sáng giữa núi rừng

Giờ đây, mỗi buổi tối, giữa núi rừng yên ả, tiếng kẻng học bài của già A Song Ba vẫn vang lên đều đặn. Đó không chỉ là âm thanh quen thuộc của bản làng, mà còn là biểu tượng của tri thức, của niềm tin, của tinh thần đổi mới mà già đã gieo vào lòng dân.

Cuộc đời ông là minh chứng sinh động cho sức mạnh của người đảng viên ở vùng cao luôn kiên trung, dấn thân và cống hiến. Nhờ những con người như già A Song Ba, chương trình xây dựng nông thôn mới, xóa đói giảm nghèo nơi miền núi không còn là khẩu hiệu, mà đã trở thành hiện thực tươi sáng trên từng bản làng, từng nụ cười trẻ thơ.

Già A Song Ba, người hai lần tuyên thệ dưới cờ Đảng vẫn ngày ngày thắp sáng niềm tin giữa núi rừng, để thôn Lao Đu mãi rộn ràng tiếng kẻng học bài, tiếng cười và những mùa lúa chín vàng.

×