Đất rừng giao khoán: Trường hợp nào được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất?

Câu hỏi:

Ông Hoàng Mạnh Cường (Bắc Giang) vừa nhận chuyển nhượng hơn 1ha đất rừng sản xuất từ người thân. Ông thắc mắc: Đất rừng sản xuất được giao khoán có được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất không?

Trả lời:

Luật sư Ma Văn Giang (Văn phòng Luật sư Nam Hồng - Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho biết, Điều 9 Luật đất đai 2024 nêu rõ có 3 loại đất rừng: Đất rừng đặc dụng; Đất rừng phòng hộ; Đất rừng sản xuất.

Đất rừng giao khoán có được cấp sổ đỏ không?

Điều 5 Luật Lâm nghiệp năm 2017 quy định, rừng sản xuất là loại rừng được sử dụng chủ yếu để cung cấp lâm sản; sản xuất, kinh doanh lâm, nông, ngư nghiệp kết hợp; du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, giải trí; cung ứng dịch vụ môi trường rừng.

Theo khoản 2 Điều 181 Luật Đất đai năm 2024, Ủy ban nhân dân cấp huyện có trách nhiệm quản lý, sử dụng quỹ đất do các công ty nông, lâm nghiệp bàn giao về địa phương theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. Đồng thời, lập phương án sử dụng đất đối với diện tích có nguồn gốc từ giao, khoán, "khoán trắng", thuê, mượn của nông, lâm trường trước ngày 1/2/2015 như sau:

Công nhận quyền sử dụng đất cho người đang trực tiếp sử dụng đất nông nghiệp, lâm nghiệp có nguồn gốc nói trên theo hình thức Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất, đối với phần diện tích đang sử dụng nhưng không vượt quá hạn mức giao đất nông nghiệp cho cá nhân theo quy định tại Điều 176 Luật Đất đai năm 2024;

Thời hạn sử dụng đất được tính từ ngày cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất;

Đối với phần diện tích vượt hạn mức, sẽ ưu tiên xem xét giao cho các đối tượng khác theo quy định tại điểm c, d và đ khoản 1 Điều 181 hoặc buộc phải chuyển sang thuê đất theo quy định.

Như vậy, trường hợp đất rừng sản xuất được giao khoán trước ngày 1/2/2015, nếu người sử dụng hiện nay đáp ứng đầy đủ điều kiện thì sẽ được xem xét cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo hình thức giao đất không thu tiền sử dụng đất. Các trường hợp nhận khoán sau thời điểm này hoặc không đúng quy định sẽ không đủ điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận.

Không phải đất rừng giao khoán nào cũng được cấp sổ đỏ

Luật sư Giang cho biết, việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất đối với hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất có nguồn gốc từ đất giao khoán của nông, lâm trường trước ngày 1/2/2015 được thực hiện theo quy định tại khoản 2 Điều 26 Nghị định 101/2024/NĐ-CP.

Việc cấp Giấy chứng nhận trong các trường hợp này cũng phải căn cứ vào phương án sử dụng đất đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt. Nếu hộ gia đình, cá nhân đã tự ý xây dựng nhà ở trên đất, thì việc xác định diện tích và mục đích sử dụng đất khi cấp Giấy chứng nhận được chia thành ba trường hợp:

Trường hợp 1: Đất đã sử dụng trước ngày 15/10/1993 và tại thời điểm cấp Giấy chứng nhận có nhà ở hoặc công trình phục vụ đời sống thì diện tích đất ở được công nhận theo khoản 5 Điều 141 Luật Đất đai 2024.

Nếu diện tích thực tế xây dựng lớn hơn hạn mức được công nhận, phần vượt hạn mức sẽ được xem xét công nhận theo thực tế nhưng người sử dụng đất phải thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với phần diện tích vượt.

Trường hợp 2: Đất sử dụng từ ngày 15/10/1993 đến trước ngày 1/7/2014 và tại thời điểm cấp Giấy chứng nhận có nhà ở hoặc công trình phục vụ đời sống thì diện tích đất ở được công nhận theo hạn mức giao đất ở quy định tại khoản 2 Điều 195 và khoản 2 Điều 196 Luật Đất đai 2024.

Tương tự, nếu diện tích thực tế xây dựng vượt quá hạn mức được công nhận, phần vượt cũng được xem xét công nhận và phải nộp nghĩa vụ tài chính theo quy định.

Trường hợp 3: Đối với phần diện tích đất còn lại không thuộc hai trường hợp trên, việc công nhận sẽ căn cứ vào hiện trạng sử dụng đất.

Nếu hiện trạng là đất nông nghiệp thì được công nhận theo hình thức Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất. Trường hợp người sử dụng đất có nhu cầu chuyển mục đích sang đất phi nông nghiệp và phù hợp quy hoạch sử dụng đất cấp huyện, quy hoạch xây dựng, quy hoạch phân khu hoặc quy hoạch nông thôn thì được xem xét công nhận vào mục đích đó và phải nộp tiền sử dụng đất theo quy định pháp luật.

×