"Nông sản thực phẩm chất lượng, an toàn"
Nuôi cá VietGAP, làm giàu trên quê hương
Sinh năm 1986, quê thôn Tầm Hạ, anh Lâm hiện là Phó Chủ tịch Hội Nông dân (ND) xã Quang Lãng. Lớn lên trên vùng đồng chiêm trũng, quanh năm cày cấy, anh Lâm luôn ấp ủ ước mơ làm giàu trên chính nơi chôn nhau cắt rốn và góp phần thay đổi diện mạo quê hương mình.
Dẫn PV đi thăm ao nuôi cá VietGAP, anh Lê Văn Lâm tự hào kể về công sức, chất xám vợ chồng anh đã bỏ ra trong những năm qua để cải tạo 11 mẫu đất thành ao nuôi cá kiên cố, lắp đặt đầy đủ trang thiết bị hiện đại.
Mô hình nuôi cá VietGAP của anh Lê Văn Lâm (SN 1986) ở xã Quang Lãng, huyện Phú Xuyên, Hà Nội. Ảnh: Thu Hà
Ông Đặng Đức Mạnh - Chủ tịch Hội ND xã Quang Lãng đánh giá: Mô hình nuôi cá theo tiêu chuẩn VietGAP của anh Lâm mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn nhiều so với cách nuôi truyền thống. Đây là mô hình rất phù hợp với chủ trương phát triển nông nghiệp công nghệ cao của Hà Nội nên rất cần nhân rộng để nâng cao hiệu quả sản xuất, giúp người nông dân làm giàu chính đáng.
Bất kể là sáng sớm tinh mơ hay nửa đêm nửa hôm, trời nắng hay mưa anh Lâm đều lọ mọ túc trực bên ao để theo dõi "sức khoẻ" đàn cá. Anh Lâm bộc bạch: "Nếu không trực tiếp hàng ngày theo dõi, chăm sóc cá thì không nuôi được đâu".
Anh Lâm kể, giữa năm 2016, thôn Tầm Hạ có một khu ruộng trũng khoảng 4ha, giao thông đi lại khó khăn nhưng anh vẫn xin chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi và được các chủ ruộng cùng các cấp lãnh đạo trong xã đồng tình cho làm đề án chuyển đổi. Trúng thầu khu ruộng này, anh Lâm đã cho quy hoạch lại, cải tạo khu đất thành trang trại nuôi cá.
Để giảm bớt công lao động, anh Lâm đã lắp đặt máy cho cá ăn tự động. Ảnh: Thu Hà
Không chọn nuôi cá đặc sản, anh Lâm quyết định thả nuôi các loại cá truyền thống như: Cá trắm, chép, trôi, rô phi..., bởi theo anh những loại cá này không bao giờ sợ ế, giá cả hầu như cả năm không xê dịch.
Anh Lâm chia sẻ: Thời gian đầu do chưa có vốn và kỹ thuật nên hiệu quả kinh tế mô hình nuôi cá nước ngọt chưa cao. Con cá còi cọc, chậm lớn nên tiêu thụ cũng khó khăn. Đến năm 2018, anh Lâm mạnh dạn đầu tư vốn cải tạo lại diện tích ao nuôi và sắm sửa thêm các thiết bị hiện đại để thực hiện mô hình nuôi cá VietGAP. Theo đó, với diện tích 11 mẫu, anh Lâm thiết kế làm 6 ao nuôi, trong đó có 4 ao cá thương phẩm và 2 ao cá giống...
Anh Lâm cho biết, nguồn cá giống được trang trại mua ở những cơ sở sản xuất con giống có uy tín. Để chủ động nguồn giống, anh Lâm đã dành riêng 2 ao số 4 và số 5 để ương cá. Ương khoảng 2-3 tháng thì chuyển sang ao nuôi cá thương phẩm.
Anh Lâm bộc bạch: "Ương cá giống rất vất vả, như chăm con mọn, đòi hỏi kỹ thuật cao, công chăm sóc nhiều. Ngày cho cá ăn 4 bữa. Có như vậy, cá giống mới khỏe mạnh, không bị bệnh".
Năng suất cá tăng gấp 3 lần
Tuân thủ nghiêm ngặt quy trình nuôi cá VietGAP, anh Lâm có nhật ký ghi chép đầy đủ quá trình nuôi cá từ vào giống đến chăm sóc, thu hoạch. Việc cho ăn đầy đủ và sử dụng hệ thống tạo oxy giúp cá trong ao khỏe mạnh, tốc độ lớn nhanh, ít bệnh hơn.
"Cùng một diện tích ao 2 mẫu, trước đây nuôi theo phương pháp truyền thống, mỗi vụ tôi chỉ thu được 4 - 5 tấn cá/năm. Khi nuôi cá theo quy trình VietGAP, mật độ thả con giống cao hơn từ 20 - 30% nên năng suất đã tăng lên gấp 3 lần, đạt 17 - 18 tấn/năm. Đặc biệt, cá nuôi theo quy trình này có màu sáng bóng, mình dày, chất lượng thịt thơm ngon hơn và đặc biệt là đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm" - anh Lâm so sánh.
Trong năm 2020, sản lượng cá anh Lâm dự đoán có thể đạt tới 100 - 120 tấn. Anh Lâm chia sẻ thêm, nếu nuôi theo mô hình truyền thống để tạo ra 1kg cá thịt mất khoảng 2,4 - 2,5kg thức ăn, lợi nhuận khoảng 6.000 - 7.000 đồng/kg cá, còn với cá nuôi theo quy trình VietGAP thì chỉ mất 1,7 - 1,8kg thức ăn để tạo ra 1kg cá, lợi nhuận đạt 10.000 - 12.000 đồng/kg cá.
Theo đó, nuôi cá VietGAP phải tuân thủ 4 "định": Vị trí ăn cố định, đúng định lượng thức ăn, giờ ăn cố định và chất lượng cám cố định (ổn định). Một ngày cho ăn 3 bữa vào các khung giờ cố định: Sáng 8-9 giờ, trưa: 12-13 giờ, chiều: 16-17 giờ. Tùy theo thời tiết và sức ăn của con cá, người nuôi sẽ phải điều chỉnh chế độ ăn phù hợp. Bình quân 1 tạ cá thương phẩm chỉ cho ăn 1,5-2kg cám/ngày.
Để phòng bệnh cho cá, đều đặn mỗi tháng từ 4-6 lần anh Lâm dùng các chế phẩm vi sinh xử lý môi trường nuôi, làm sạch nguồn nước và chuyển hoá các chất thải, thức ăn thừa thành phù du có lợi cho con cá. Bên cạnh đó, anh Lâm còn thường xuyên bổ sung các loại vitamin, tỏi trộn lẫn với thức ăn để tăng sức đề kháng cho cá.
Ngoài ra, để giảm bớt công lao động, anh Lâm đã lắp đặt máy cho cá ăn tự động. Chỉ việc cho cám vào máy, điều chỉnh tốc độ cho ăn là máy nhả cám theo tỷ lệ đã cài đặt. Vì vậy, gia đình anh không cần thuê thêm lao động dù khối lượng công việc hàng ngày khá lớn. Thêm vào đó, máy cho cá ăn còn giúp chia nhỏ bữa ăn trong ngày, giảm hao hụt và kiểm soát được lượng thức ăn.
Bên cạnh những thuận lợi, anh Lâm cũng gặp không ít khó khăn trong quá trình nuôi cá VietGAP. Trong đó, khó khăn lớn nhất chính là vốn để đầu tư phát triển trang trại. Anh Lâm cũng cho biết, do còn thiếu thông tin về thị trường, chất lượng sản phẩm cá sạch nên nhiều khi cá VietGAP vẫn không bán được giá cao hơn so với cá nuôi truyền thống.
Vì vậy, anh Lâm mong muốn chính quyền cũng như Hội ND các cấp quan tâm, giúp đỡ về vốn, hỗ trợ giới thiệu sản phẩm, giúp anh tái đầu tư cơ sở hạ tầng, kỹ thuật… để đáp ứng nhu cầu sản xuất, chăn nuôi và quảng bá, tiêu thụ sản phẩm sạch tới người tiêu dùng.
