Đến lúc, Việt – Mỹ cần bàn về tầm nhìn cho quan hệ đối tác

Bên lề hội thảo “Quan hệ Việt - Mỹ: Thêm 20 năm thành công hơn nữa” diễn ra sáng 26.1 , Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Ted Osius trả lời phỏng vấn báo chí, trong đó nhấn mạnh rằng, cả Việt Nam và Mỹ đều rất kỳ vọng về quan hệ đối tác song phương và muốn nhấn mạnh đến tính thực chất và những việc cả bên cùng làm.

Ảnh Đại sứ Mỹ Ted Osius phát biểu tại phiên khai mạc hội thảo sáng 26.1 

Hợp tác cả hai cùng có lợi

Sáng 26.1, nhiều nhà ngoại giao hàng đầu của Việt Nam và Mỹ đã có mặt tại Hà Nội, cùng tham gia hội nghị quốc tế với chủ đề “Quan hệ Việt - Mỹ: Thêm 20 năm thành công hơn nữa”. Bộ Ngoại giao Việt Nam đã phối hợp với Trung tâm nghiên cứu chiến lược quốc tế Mỹ (CSIS) và Trường Đại học Portland (Mỹ) tổ chức nhân kỷ niệm 20 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt- Mỹ.

Hội thảo có sự góp mặt của nhiều nhà ngoại giao hàng đầu của Việt Nam và Mỹ. Về phía Việt Nam có các cựu đại sứ Việt Nam tại Mỹ như Lê Văn Bàng, Nguyễn Tâm Chiến, Nguyễn Quốc Cường và Lê Công Phụng cùng các chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan và nhà ngoại giao Tôn Nữ Thị Ninh.

Về phía Mỹ có Đại sứ Ted Osius, các cựu đại sứ tại Việt Nam như Peter Peterson, Michael Michalak cùng nhiều chuyên gia đến từ Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS).

Phát biểu khai mạc tại sự kiện, Đại sứ Ted Osius nói, tại cuộc hội thảo lần này hai bên tập trung điểm lại quan hệ hợp tác của hai nước sau 20 năm bình thường hóa quan hệ ngoại giao, đồng thời cũng xác định và thảo luận những cơ hội to lớn nhằm thúc đẩy quan hệ song phương xa hơn nữa.

Phát biểu tại cuộc hội thảo, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Hà Kim Ngọc, nói “Mối quan hệ Việt – Mỹ đã phải trải qua một chặng đường khó khăn để có ngày hôm nay. Chính việc xây dựng lòng tin và nỗ lực thúc đẩy mối quan hệ dựa trên lợi ích song phương là những nguyên tắc quan trọng nhất để gạt bỏ khó khăn và khác biệt giữa hai đất nước. Đến lúc, Việt – Mỹ cần bàn về tầm nhìn cho quan hệ đối tác trong tương lai và năm 2015 là một thời điểm rất thuận lợi để thúc đẩy quan hệ hợp tác khi hai nước kỷ niệm 20 năm bình thường hóa quan hệ ngoại giao.

Trong phiên thảo luận chiều 26.1, các đại biểu sẽ tiếp tục thảo luận về những cơ hội và thách thức trong mối quan hệ Việt- Mỹ trong chặng đường 20 năm tới.

Mỹ sẽ hỗ trợ cảnh sát biển Việt Nam

Bên lề hội thảo, Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Ted Osius trả lời phỏng vấn báo chí, trong đó nhấn mạnh rằng, điều quan trọng là nội hàm của quan hệ Việt- Mỹ chứ không phải cách gọi của mối quan hệ đó.

Mỹ sẽ giúp Việt Nam như thế nào trong việc nâng cao năng lực của lực lượng cảnh sát biển Việt Nam?

- Mỹ đã làm rất nhiều việc để giúp Việt Nam nâng cao năng lực giám sát biển cũng như hợp tác về an ninh hàng hải. Nhưng, như bà Ninh đã nói tại Hội thảo, đây là nỗ lực chung của hai nước chứ không phải việc chỉ Mỹ giúp Việt Nam, hai nước làm việc cùng với nhau. Hai nước có nỗ lực chung, có tầm nhìn chung về hòa bình, ổn định cũng như phát triển trong khu vực.

Tổng thống Mỹ Barack Obama trong bản Thông điệp liên bang mới đây nhấn mạnh về vấn đề đối nội hơn là đối ngoại và trong các chính sách đối ngoại cũng nói rất ít đến các tranh chấp hàng hải ở châu Á. Như vậy liệu có nghĩa là Mỹ sẽ dành ít nguồn lực cho vấn đề này trong 2 năm cuối của nhiệm kỳ của ông Obama hay không?

- Không đúng như vậy. Ông Obama cũng đã nói khá nhiều về Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), cũng như Hiệp định thương mại tự do giữa Mỹ và châu Âu. Tất cả những điều này đều có tính chất trọng tâm chính sách cũng như cam kết của chúng tôi với khu vực châu Á. Đó cũng là trọng tâm của chúng tôi đối với tầm nhìn của chúng tôi về hòa bình, ổn định và thịnh vượng ở khu vực châu Á. Điều này cũng bao gồm vai trò quan trọng của TPP. Việt Nam là 1 trong số 12 nước đang tích cực tham gia đàm phán về TPP và Tổng thống cũng đã nói về những lợi ích của TPP đối với Mỹ cũng như các nước trong khu vực và cũng nhấn mạnh về việc cần nhanh chóng kết thúc TPP cũng như tiến tới thực hiện TPP.

Ký kết TPP trong năm 2015 có phải là mục tiêu hai bên hướng tới để kỷ niệm 20 năm thiết lập quan hệ ngoại giao không, thưa ông?

− Đúng vậy, tôi nghĩ rằng điều này sẽ có thể đạt được. Đây là mục tiêu chung và có khả năng đạt được. Cả Mỹ và Việt Nam đều coi TPP là một thỏa thuận có tính chiến lược, một thỏa thuận tốt về mặt kinh tế. Hiện cả ở Washington và Hà Nội đều có ý chí chính trị để đạt được Hiệp định này. Tôi lạc quan rằng chúng ta có thể kết thúc được Hiệp định này trong năm nay. Và đây sẽ là một trong nhiều những thành tựu quan trọng để kỷ niệm 20 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa 2 nước.

Thưa Đại sứ, khi nào hai nước có thể thiết lập quan hệ đối tác chiến lược?

− Tôi nghĩ rằng điều quan trọng là nội hàm của quan hệ chứ không phải cách gọi tên mối quan hệ. Như ngài Thứ trưởng Ngoại giao Việt Nam Hà Kim Ngọc cũng đã nói về 9 trụ cột trong quan hệ của hai nước thì tôi thấy các lãnh đạo của Việt Nam và Mỹ đều rất tham vọng về quan hệ đối tác của hai nước và họ muốn nhấn mạnh đến tính thực chất, đến những công việc mà hai nước có thể làm cùng với nhau. Điều đó có tính quan trọng hơn nhiều so với cái tên của mối quan hệ.

Thưa ông, những nét lớn trong hợp tác quốc phòng giữa 2 nước?

− Mỹ sẽ giúp cho lực lượng cảnh sát biển của Việt Nam và đây là điều rất quan trọng đối với hai nước. Mục đích của hợp tác cảnh sát biển giữa 2 nước là thực hiện các hoạt động chung cũng như làm sao để đảm bảo cho tình hình ở khu vực châu Á hòa bình, ổn định, thịnh vượng, làm sao để các nước trong khu vực tuân thủ hợp tác quốc tế và không nước nào có hành động đe dọa các nước khác. Điều này sẽ giúp cho các nước được hưởng lợi từ các tuyến hàng hải tự do, giúp hàng hóa được vận chuyển tự do giữa các nước. Chúng tôi sẽ tiếp tục giúp đỡ và hợp tác với Việt Nam.

Những ưu tiên của ông trong nhiệm kỳ Đại sứ tại Việt Nam là gì, thưa ông?

Trong nhiệm kỳ của tôi, tôi muốn làm sâu sắc thêm quan hệ giữa hai nước. Tôi có tham vọng lớn là Mỹ không phải là đối tác thương mại, đầu tư đứng thứ hai hay thứ ba ở Việt Nam mà phải là đứng thứ nhất.

Thứ hai, tôi cũng rất chú trọng vào quản lý nhà nước, trong đó chú trọng vào việc chống tham nhũng cũng như vào tôn trọng pháp luật và nhân quyền.

Thứ ba, thúc đẩy hợp tác về an ninh, đặc biệt là an ninh hàng hải tức cảnh sát biển.

Thứ tư, đẩy mạnh hợp tác giáo dục giữa hai nước, hướng tới thành lập được trường Đại học Fullbright ở VN. Đây sẽ không chỉ là trường đại học vào loại tốt nhất ở Việt Nam mà tôi mong đây sẽ là trường đại học mới và tốt nhất trên thế giới.

Cuối cùng, tôi cũng sẽ ưu tiên chú trọng lĩnh vực hợp tác khoa học, kỹ thuật, y tế. Chúng ta đã có rất nhiều việc để làm cùng với nhau trong 20 năm qua nhưng trong 20 năm tới, chúng ta cũng sẽ hợp tác được rất nhiều với nhau trong các lĩnh vực khoa học, công nghệ, y tế và môi trường.

Xin cảm ơn ông !