Điều tra vụ rao bán 30 triệu dữ liệu được cho là lấy từ nguồn gốc từ Bộ Giáo dục và Đào tạo

Tình trạng lộ, lọt dữ liệu cá nhân đáng báo động

Sáng 10/8, chất vấn Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm tại phiên họp 14 Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đại biểu Siu Hương, đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Gia Lai hỏi: "Việc bảo vệ thông tin cá nhân đã được Hiến pháp và pháp luật quy định, nhưng hiện nay tình trạng vi phạm phổ biến. Tôi xin lấy đơn cử như các các thông tin quảng bá sản phẩm đều dựa trên thông tin cá nhân. Nhìn về quy mô, đó chỉ là của một chủ thể, nhưng xét về tổng thể, sự vi phạm là rất lớn. Vậy Bộ trưởng có giải pháp gì với tình trạng này".

Đại biểu Nguyễn Thị Thủy, đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Bắc Kạn cũng hỏi: "Hiện nay các thông tin cá nhân đang được rao bán trên các hội, nhóm trên nền tảng mạng xã hội và không khó để truy cập vào các hội, nhóm này.

Thời gian qua công an các địa phương cũng triệt phá nhiều đường dây mua bán thông tin cá nhân trên mạng xã hội, tuy nhiên còn nhiều đối tượng đang hoạt động nhưng chưa bị phát hiện xử lý. Đề nghị Bộ trưởng cho biết những giải pháp mà Bộ Công an sẽ triển khai trong thời gian tới để phòng ngừa, ngăn chặn và xử lý hiệu quả vấn đề này".

Trả lời câu hỏi của đại biểu Siu Hương, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm cho biết, vấn đề bảo vệ dữ liệu cá nhân nói chung, bảo vệ dữ liệu cá nhân ở trong cơ sở dữ liệu Quốc gia về dân cư hiện nay Bộ Công an đang làm nhận được sự quan tâm của Đại biểu Quốc hội và cử tri.

Thực trạng của lộ lọt dữ liệu cá nhân nói chung hiện nay trên thế giới và ở nước ta đang ở trong tình trạng rất đáng báo động như phản ánh của đại biểu Quốc hội.

Trong khi các hành lang pháp lý về vấn đề này chưa hoàn thiện, ý thức của người dân bảo vệ thông tin cá nhân chưa cao, là những nguyên nhân gây ra việc lộ lọt dữ liệu cá nhân.

Để hạn chế tình trạng này, Bộ Công an đã triển khai 1 số giải pháp.

Giải pháp thứ nhất là phải xây dựng hoàn thiện hành lang pháp lý về bảo vệ dữ liệu cá nhân.

"Hiện nay chúng tôi cũng đang tiến hành các công việc này, nhưng cũng gặp khó khăn. Bộ Công an đã trình Chính phủ ban hành Nghị định về bảo vệ dữ liệu cá nhân, hiện đang vào giai đoạn chót, có lẽ trong ngày 1, ngày 2 sẽ được ban hành Nghị định này để có căn cứ pháp lý tiến hành các biện pháp bảo vệ dữ liệu cá nhân.

Tiếp theo lộ trình, chúng tôi dự kiến năm 2024 sẽ nghiên cứu, tham mưu Chính phủ trình Quốc hội ban hành Luật bảo vệ dữ liệu cá nhân. Chúng tôi thấy trên thế giới, nhiều nước đã ban hành Luật bảo vệ dữ liệu cá nhân…" – Bộ trưởng Bộ Công an trả lời.

Giải pháp thứ hai, theo Bộ trưởng Tô Lâm là tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân trong việc bảo vệ dữ liệu cá nhân, nhất là khi tham gia vào môi trường mạng.

Thứ ba là tích cực điều tra, xử lý nghiêm các trường hợp lộ lọt, rao bán dữ liệu cá nhân theo quy định của pháp luật.

"Điển hình là chúng tôi cũng đã đang điều tra vụ đối tượng rao bán 30 triệu dữ liệu được cho là lấy từ nguồn gốc từ Bộ Giáo dục và Đào tạo, một số cơ sở dữ liệu của một số ngành khác như Y tế cũng có nguy cơ để lộ lọt, cũng sẽ tập trung điều tra xử lý các vụ việc này" – Bộ trưởng Bộ Công an cho biết.

Hàng nghìn cuộc tấn công vào cơ sở dữ liệu Quốc gia trong ngày

Vẫn theo Bộ trưởng Tô Lâm, về cơ sở dữ liệu cá nhân trong cơ sở dữ liệu Quốc gia về dân cư, đây là cơ sở dữ liệu rất lớn. Chúng tôi xác định đây là tài nguyên của Quốc gia, phải được bảo đảm, tổ chức triển khai từ đầu rất nghiêm ngặt.

Trên cơ sở dữ liệu Quốc gia về dân cư này, chúng tôi thực hiện đúng các điều kiện về đảm bảo an ninh, an toàn ở mức độ 4 của Quốc gia, hiện đang được rà soát và rất an toàn.

Tiếp theo là thực hiện nghiêm ngặt quy trình thu thập, cập nhật, bổ sung thông tin dân cư, cùng với việc phân cấp phân quyền chặt chẽ từ Trung ương tới các cơ sở, chúng tôi coi đây là mệnh lệnh trong lực lượng vũ trang, thường xuyên tổ chức giám sát kỹ thuật chuyên biệt 24/24 với hệ thống ngăn chặn việc tấn công, xâm nhập đánh cắp dữ liệu.

"Hàng ngày chúng tôi phải đối phó với hàng nghìn cuộc tấn công vào cơ sở dữ liệu Quốc gia về dân cư này. Nếu không có hệ thống đảm bảo an toàn thì nguy cơ này rất lớn, nhiều cuộc tấn công từ nước ngoài.

Chúng tôi thường xuyên kiểm tra an ninh an toàn của hệ thống các bộ, ngành, địa phương, chúng tôi chỉ thực hiện kết nối khi đảm bảo an toàn. Qua kiểm tra, các bộ ngành, địa phương thì mới xác định được 10 bộ, ngành và 33 địa phương có thể đảm bảo an toàn trong việc kết nối với trung tâm dữ liệu Quốc gia về dân cư trong quá trình đảm bảo an toàn dữ liệu thông tin cá nhân.

Đây cũng là công việc thường xuyên, quan trọng, xuyên suốt trong quá trình thực hiện của Bộ Công an", Bộ trưởng Tô Lâm nói.

Về câu hỏi của đại biểu Nguyễn Thị Thủy, Bộ trưởng Công an cho biết có một số nội dung giống với câu hỏi của đại biểu Siu Hương. Về vấn đề mua bán giấy tờ, chứng chỉ giả ở trên mạng, Bộ trưởng Tô Lâm cho biết, hiện nay Bộ Công an thấy tình trạng đối tượng tạo lập các website quảng bá, làm dịch vụ giấy tờ, chứng chỉ giả rồi mang bán với mức giá từ 2 đến 6 triệu đồng diễn ra công khai ở trên mạng.

Bộ Công an đã chỉ đạo các đơn vị chức năng triệt phá các đường dây làm giả chứng chỉ quy mô lớn, có những vụ thu giữ 1.500 các con dấu, các phôi, công cụ, máy móc để chế tạo giấy tờ, chứng chỉ giả.

Quá trình đấu tranh, các đối tượng khai nhận có thể tự thực hiện được hầu hết các công đoạn làm giấy tờ giả, chứng chỉ, phôi, con dấu,… các đối tượng sẵn sàng nhận làm giả nhiều giấy tờ, chứng chỉ.

"Vè giải pháp, chúng tôi chỉ đạo tăng cường các biện pháp tuyên truyền, khuyến cáo cơ quan chức năng, người dân các phương thức, thủ đoạn hoạt động của các đối tượng này. Tham mưu, hướng dẫn các cơ quan chức năng tiến hành rà soát việc sử dụng văn bằng, chứng chỉ giả để xử lý nghiêm theo quy định.

Sử dụng các biện pháp nghiệp vụ, xác lập công tác điều tra, đấu tranh, xử lý các đối tượng, các đường dây mua bán giấy tờ giả theo quy định của pháp luật" – người đứng đầu ngành Công an trả lời.