Dứa

Những ngày này, nông dân các xã vùng núi huyện Đại Lộc (Quảng Nam) đang hối hả vào vụ thu hoạch thơm (dứa). Năng suất cao, giá cả ổn định, thơm đang là loại cây trồng mang lại thu nhập cao cho người nông dân.

Chẳng biết tự bao giờ, ở quê tôi khi dựng nhà, dựng cửa xong xuôi, bà con thường trồng cây dâm bụt (bông bụt) để làm hàng rào quanh nhà. Hàng rào này với những bông hoa đỏ tươi lung linh như chiếc đèn lồng nổi bật trên nền lá xanh mơn mởn đã trở thành kỉ niệm đẹp, khó phai nhòa trong tâm trí của người dân quê tôi.

Mấy ngày nghỉ lễ, thay vì mải miết theo chúng bạn đi phượt, hay về nhà, tôi gói ghém đồ đạc rồi chạy xe thẳng về quê theo lời nhắn nhủ của mấy người anh em trong họ: Mùa này về đi bắt cá, tôm thích lắm.

Nhà tôi ở vùng quê yên tĩnh, thanh mát, bên bờ con sông uốn lượn, hiền hoà. Vườn nhà mẹ trồng rất nhiều dừa, loại dừa xiêm, sai trái và nước dừa ngọt vô cùng. Bên dưới những gốc dừa, những đám cỏ dại, rau má chen chút xanh um và đặc biệt ở đó có một loài rau mẹ tôi rất thích đó là rau càng cua.

Cứ mỗi buổi trưa hè, bên chái bếp nhà quê ở miền Tây Nam bộ, các bà, các mẹ thường hát đưa em bằng lời đố vui dân gian thế này: "Tiếng ai văng vẳng bên sông/ Không phải bánh còng cũng chẳng bánh cam". Hỏi ra mới biết, hai tiếng đầu tiên của lời hát ấy được các bà, các mẹ nói lái lại thành ra lời giải: tiếng ai tức tai yến…

Người miền Tây có đến hàng chục thứ chè, hàng chục thứ bánh ngọt, và thường khi làm bánh ngọt luôn có nước cốt dừa đi kèm. Bánh bèo nằm trong số các loại bánh quê ấy.

Một trăm năm trước, đứa trẻ của người mở cõi ngồi trên chiếc ghe lườn vượt sông Tiền đi dài xuống. Mấy chục năm sau, đứa trẻ ấy vẫn kể chuyện lần đầu nhìn thấy nước lợ như thế nào. Ngậm ngùi kể, thong dong kể, vừa tém trầu vừa kể khiến con cháu nghe thuộc làu mà vẫn thú vị.

Chị bạn vừa về quê ra gặp tôi than phiền: Trong quê bây giờ sao ít thấy cái bến nước trước nhà quá! Mà cũng phải thôi. Đường bộ giờ mở khắp nơi, đi lại thuận tiện, muốn đi đâu là chạy xe vèo một cái đã tới, có còn phải xuống ghe, xuống xuồng gì đâu mà cần cái bến nước trước nhà. 

Tháng Tư Hà Nội không chỉ gieo vào lòng người vẻ đẹp mơ màng của nắng, của gió, mà còn khiến người ta mê mải bởi những thức quả chua ngon đến độ nếu đã được nếm một lần thì sẽ nhớ mãi không thôi.

Trong dân gian ở miền Tây Nam bộ, người ta có thể làm nhiều loại bánh đúc khác nhau: bánh đúc khoai môn, bánh đúc đậu phộng, bánh đúc bắp, bánh đúc dừa... nhưng thông dụng nhất vẫn là bánh đúc bột gạo.