Đừng bắt nông dân làm thử nghiệm

Ông Hùng khẳng định: Cao su là một trong những cây công nghiệp chủ lực của nước ta. Hàng vạn hộ nông dân trở nên giàu là nhờ trồng cao su.

Ông đánh giá gì về phong trào phát triển cây cao su ở các tỉnh miền núi phía Bắc?

-Ngày xưa, người Pháp nghiên cứu rất kỹ về điều kiện khí hậu, đất đai rồi mới đưa cây cao su vào Việt Nam và mở các đồn điền lớn ở các tỉnh phía Nam. Nay Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam đưa cây cao su ra phía Bắc để giúp bà con ND phát triển kinh tế với nhận định, tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) ở giáp biên giới Việt Nam trồng được thì ta chắc cũng trồng được.

Điều lo nhất của tôi là ta chưa có thử nghiệm mà đã quyết định trồng với diện tích lớn. Không thể so sánh khu vực Vân Nam với miền núi phía Bắc nước ta. Vân Nam là một cao nguyên cao hơn, bằng phẳng, lạnh hơn, khô hơn, đất đai tốt hơn và ít bão tố hơn ta. Trong khi đó, các tỉnh miền núi phía Bắc của ta độ ẩm cao, bão tố nhiều, đất dốc, tầng canh tác nông. Ở mình là vùng nhiệt đới gió mùa, còn bên Vân Nam là ôn đới. Nhiệt độ chưa chắc đã phải là yếu tố quyết định đối với cây cao su. Độ ẩm và sương muối mới là kẻ thù nguy hiểm của cây cao su.

Bà con trồng cao su nên kết hợp thêm các hoạt động sản xuất khác như nuôi gà vườn, gà đồi, nuôi nhông cát, lợn rừng, dúi, nhím, cầy hương... và đẩy mạnh các hoạt động chế biến nông, lâm sản...

Chuyên gia Nguyễn Lân Hùng

Việc phát triển diện tích cao su rất nhanh trong khi ND chưa có kinh nghiệm trồng. Ông nghĩ sao?

- Điều khiến tôi lo lắng là tập quán của bà con ở vùng núi phía Bắc là làm ăn nhỏ lẻ, trình độ thâm canh nhiều nơi còn thấp, tính công nghiệp không cao. Vì lạnh nên bà con uống rượu nhiều... Vậy làm sao bà con có thể dậy từ 3-4 giờ sáng để đi cạo mủ cao su? Đáng nhẽ ra, với những đề án lớn như trồng cây cao su ở miền núi phía Bắc cần được thử nghiệm nghiêm túc, xin ý kiến rộng rãi của các nhà khoa học chứ không “nhào vào” huy động ND trồng ồ ạt như bây giờ.

Nhưng phát triển cây cao su với diện tích lớn là chuyện đã rồi. Vấn đề lúc này là làm sao đảm bảo hiệu quả của vườn cây?

- Tôi đề xuất mấy việc. Thứ nhất, Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam, Viện Nghiên cứu cây cao su phải hỗ trợ đắc lực về kỹ thuật cho đội ngũ cán bộ nông nghiệp ở các huyện đang trồng cây cao su. Thứ 2, Tập đoàn Cao su phải lường trước được các khó khăn về sâu bệnh, ảnh hưởng của thời tiết khí hậu lên cây cao su, để có biện pháp khắc phục ngay từ đầu chứ không nên chạy theo khi bệnh đã bùng phát.

Với kinh nghiệm cá nhân, ông có chỉ dẫn gì cho ND trồng cao su ở các tỉnh miền núi phía Bắc?

- Bên cạnh việc cố gắng chăm bón để vực cây cao su lên, các địa phương nên chủ động có phương án để tránh tình trạng người dân không bị mất trắng. Nếu vùng nào cây cao su bị chết hoàn toàn thì nên khẩn trương đưa đối tượng mới vào trồng như bông, gừng, củ mài, đậu, lạc, vừng, ngô... Ngay cả những nơi cây cao su chưa khép tán, chúng ta cũng nên bố trí trồng xen những loại cây lương thực, thực phẩm phù hợp. Việc trồng xen các loại cây lương thực, thực phẩm này là để “lấy ngắn nuôi dài”.

Xin cảm ơn ông!

Phương Đông (thực hiện)