Gia đình nhạc sĩ Hoàng Vân trao tặng bản nhạc bỏ túi "Quảng Bình quê ta ơi" song ngữ Việt – Hoa in vào thập niên 60

Trao tặng bản nhạc bỏ túi "Quảng Bình quê ta ơi" in ở thập niên 60 của nhạc sĩ Hoàng Vân

Theo thông tin từ gia đình nhạc sĩ Hoàng Vân, ngày 10/12, gia đình sẽ trao 20 ấn phẩm, tờ nhạc và tập bài hát xuất bản từ 1959 đến 1991, cùng nhiều tư liệu đặc biệt quan trọng trong cuộc đời hoạt động nghệ thuật của nhạc sĩ Hoàng Vân cho Trung tâm Lưu trữ Quốc gia III (TTLTQGIII).

Tiến sĩ Lê Y Linh – con gái nhạc sĩ Hoàng Vân nhấn mạnh rằng, việc bàn giao đợt II các tài liệu gốc cho Trung tâm Lưu trữ Quốc gia III không chỉ là hoạt động mang tính thủ tục, mà còn thể hiện sứ mệnh của gia đình trong việc gìn giữ và lan tỏa di sản âm nhạc Việt Nam thông qua những hiện vật mang giá trị lịch sử như bản thảo, tổng phổ và ấn phẩm chuyên ngành.

Theo Tiến sĩ Lê Y Linh, đợt bàn giao lần này tiếp tục khẳng định tầm quan trọng của công tác lưu trữ đối với việc bảo vệ di sản văn hóa, đồng thời thể hiện cam kết lâu dài của gia đình trong hỗ trợ nghiên cứu, bảo tồn và đưa di sản của nhạc sĩ Hoàng Vân lan tỏa ra thế giới.

Giới thiệu về nguồn gốc tư liệu, Tiến sĩ Lê Y Linh cho biết, phần lớn tài liệu lần này được gia đình sưu tầm trong 3 năm gần đây. Nhiều hiện vật từng bị thất lạc suốt thời chiến và qua biến động thời gian, nay may mắn được tìm thấy qua bạn bè, đồng nghiệp hoặc những người yêu quý âm nhạc Hoàng Vân.

Mỗi tài liệu đều ẩn chứa một hành trình riêng: có bản thảo đi qua nhiều thế hệ người giữ, có ấn phẩm xuất bản ở nước ngoài cách đây hơn nửa thế kỷ, có tài liệu do những nhà sưu tập cá nhân trao tặng.

Tiến sĩ Lê Y Linh đặc biệt nhấn mạnh đến bản thảo viết tay Nói chuyện về sáng tác ca khúc (1964) gồm 82 trang – tư liệu có thể xem như một giáo trình sáng tác ở giai đoạn rất sớm của nền âm nhạc Việt Nam, hiện chưa rõ từng được xuất bản hay chưa.

Bản thảo này được trao tặng bởi nhạc sĩ Trương Ngọc Xuyên, con trai của nhạc sĩ Trương Đình Quang – người từng cùng Hoàng Vân có tác phẩm giao hưởng trình diễn tại Nhà hát Lớn Hà Nội năm 1961. Sau hơn 60 năm được gìn giữ, tài liệu quý này nay đã được nhập vào bộ sưu tập.

Một hiện vật giá trị khác là bản nhạc bỏ túi Quảng Bình quê ta ơi! song ngữ Việt – Hoa, in theo lối ký âm của Trung Quốc thập niên 1960, do Đại sứ quán Việt Nam tại Trung Quốc phát hành.

Tài liệu này được nhóm Red Music Society gồm những bạn trẻ đam mê dòng nhạc Hoàng Vân, tiến hành sưu tầm và trao tặng. Bên cạnh đó, gần 20 tập nhạc và ấn phẩm xuất bản từ 1959 đến những năm 1990 tiếp tục cho thấy âm nhạc Hoàng Vân được in ấn và phổ biến rộng rãi qua nhiều thế hệ, gắn với các chương trình hòa nhạc cho đến đầu những năm 2000. Đây là nguồn tư liệu quan trọng bổ sung cho việc nghiên cứu đời sống âm nhạc Việt Nam trong nhiều giai đoạn.

Theo Tiến sĩ Lê Y Linh, sự tồn tại của mỗi hiện vật đều là một điều may mắn, và gia đình xem việc sưu tầm, phục hồi và hệ thống hóa tài liệu như một trách nhiệm văn hóa với cộng đồng.

Về định hướng lan tỏa trong thời gian tới, bà Lê Y Linh cho biết gia đình mình sẽ tiếp tục hợp tác với các cơ quan chuyên môn trong nhiều hoạt động như vận hành và hoàn thiện trang web đa ngữ (Việt – Anh – Pháp – Tây Ban Nha – Nga) với nội dung được cập nhật khoa học.

Ngoài ra, gia đình cũng sẽ thực hiện các dự án thu thanh và biểu diễn những tác phẩm khí nhạc, hợp xướng, đặc biệt là những tác phẩm lớn ít được giới thiệu; tham gia các hội thảo, tọa đàm trong nước và quốc tế về lưu trữ âm nhạc; và đẩy mạnh việc quảng bá di sản của nhạc sĩ Hoàng Vân qua nền tảng số nhằm tiếp cận thế hệ trẻ – nhóm công chúng tiếp nhận âm nhạc theo những cách thức hoàn toàn mới trong thời đại số.

Tiến sĩ Trần Việt Hoa, Giám đốc TTLTQG III chia sẻ, đây là đợt bổ sung có giá trị đặc biệt cho "Bộ sưu tập nhạc sĩ Hoàng Vân" vốn đã được UNESCO ghi danh Di sản Tư liệu Thế giới.

Việc bổ sung tư liệu cho thấy bộ sưu tập vẫn sống động, tiếp tục được mở rộng, giúp công chúng và giới nghiên cứu tiếp cận toàn diện hơn về sáng tác khí nhạc, thanh nhạc và tư duy nghệ thuật của nhạc sĩ Hoàng Vân.

Đồng thời, đợt bàn giao nhấn mạnh một thông điệp quan trọng: bảo tồn di sản không chỉ để đạt được một tấm bằng sau khi được ghi danh, mà còn là một quá trình tiếp tục sưu tầm và lưu giữ, hệ thống hóa và lan tỏa giá trị của chúng tới cộng đồng.

Nhạc sĩ Hoàng Vân - tên thật Lê Văn Ngọ, sinh năm 1930 tại Hà Nội) là một trong những tượng đài của âm nhạc Việt Nam thế kỷ XX. Từ một thiếu niên tham gia Đội Thiếu niên cứu quốc, rồi làm liên lạc viên và cán bộ Thiếu sinh quân trong kháng chiến, Hoàng Vân sớm được hun đúc tinh thần yêu nước mạnh mẽ, nền tảng để ông hình thành phong cách sáng tác giàu cảm hứng sử thi và đậm chất nhân văn.
Sau hòa bình lập lại, ông được cử đi học tại Nhạc viện Bắc Kinh (1954–1960), rồi tu nghiệp tại Nhạc viện Sofia (1974–1975).
Trở về nước, ông chỉ huy dàn nhạc Đoàn Ca nhạc Đài Tiếng nói Việt Nam, giảng dạy tại Nhạc viện Hà Nội và công tác lâu năm tại Hội Nhạc sĩ Việt Nam, góp phần đào tạo nhiều thế hệ nhạc sĩ tài năng.

×