Hàng nghìn mô hình VAC sản xuất hữu cơ, tuần hoàn, có HTX ở Hải Phòng làm "gạo ruộng rươi" bán đi 20 tỉnh, thành phố

Hơn 1.600 mô hình nông nghiệp VAC hiệu quả

Theo TS. Phan Huy Thông – Phó Chủ tịch Thường trực Hội Làm vườn Việt Nam, kinh tế VAC là mô hình tổng hợp có tính bền vững cao, tận dụng tối đa nguồn lực đất đai, lao động và phụ phẩm nông nghiệp. Trong bối cảnh chuyển đổi xanh và hội nhập, VAC không chỉ là mô hình sinh kế mà còn là trụ cột để phát triển nông nghiệp đa giá trị, gắn với du lịch sinh thái và kinh tế tuần hoàn.

Giai đoạn 2021-2025, các Hội thành viên đã chủ trì hoặc phối hợp với các đơn vị, doanh nghiệp xây dựng hơn 1.600 mô hình sản xuất an toàn, theo hướng nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp tuần hoàn (VAC, VACR, VA, VC, AC…), một số mô hình đạt chứng nhận VietGAP, GlobalGAP, tiêu chuẩn hữu cơ Việt Nam và quốc tế.

Điển hình như HLV Hà Giang (cũ) xây dựng 310 mô hình vườn hộ “An toàn và hiệu quả”; Hội LV & TT Thanh Hóa xây dựng 560 mô hình, trong đó nhiều mô hình liên kết với doanh nghiệp chuyển giao, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật, một số mô hình tạo ra sản phẩm OCOP 3 sao; HLV Bình Định (cũ) đã chủ trì hoặc phối hợp xây dựng hơn 150 mô hình; HLV Bà Rịa-Vũng Tàu (cũ) duy trì 8 mô hình sản xuất VAC kết hợp du lịch nông nghiệp khá bền vững, hiệu quả…

Ông Đặng Ngọc Nga - Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh Phú Thọ cho hay, trên địa bàn tỉnh đang có nhiều mô hình VAC mang lại hiệu quả kinh tế cao. Trong đó, phải kể đến như: Mô hình VAC trồng thanh long ruột đỏ - ao cá - gà thả vườn của chị Trần Thị Hoà, xã Hợp Lý; Mô hình kinh tế VAC tuần hoàn khép kín của trang trại Tiến Lèo xã Mường Động; Mô hình sản xuất VAC trồng cỏ, cây ăn quả - nuôi bò - ao cá xã Thanh Sơn; Mô hình sản xuất VAC kết hợp du lịch trải nghiệm của Hợp tác xã nông nghiệp Đại Lải, phường Xuân Hoà...

Theo ông Nga, để hỗ trợ các trang trại, HTX phát triển, Trung tâm Khuyến nông tỉnh đã hỗ trợ các mô hình ứng dụng các tiến bộ kỹ thuật được áp dụng vào sản xuất nông nghiệp VAC.

Đồng thời, hỗ trợ các chủ trang trại tiếp cận các tiến bộ kỹ thuật, các cách làm hay, mô hình hiệu quả, quảng bá mô hình VAC và các sản phẩm của mô hình được dễ dàng, nhanh và rộng rãi.

Bà Nguyễn Thị Hà - Chủ tịch HĐQT HTX sản xuất, kinh doanh và dịch vụ nông nghiệp Thụy Hương (Hải Phòng) chia sẻ, HTX được thành lập năm 2017 với 9 thành viên. Ngành nghề chủ yếu sau: Dịch vụ cơ giới hóa nông nghiệp; tổ chức sản xuất lúa chất lượng theo hướng hữu cơ (lúa - rươi), chế biến các sản phẩm từ lúa, gạo; liên kết tiêu thụ nông sản…

"Khi chứng kiến trên địa bàn thành phố có nhiều ruộng đất bị bỏ hoang do người nông dân không còn mặn mà với nghề nông như trước, HTX đã nung nấu ý định muốn đồng hành cùng nông dân làm giàu ngay trên mảnh đất quê hương", bà Hà nói.

Sau 8 năm đi vào hoạt động, HTX đã đẩy mạnh ứng dụng cơ giới hóa, tự động hóa sản xuất sản phẩm OCOP và chế phẩm vi sinh xử lý phế liệu nông nghiệp bảo vệ môi trường sinh thái nông nghiệp. Theo đó, HTX đã xây dựng mô hình mạ khay, cấy máy đầu tiên đến ứng dụng công nghệ tự động hóa tiêu biểu của thành phố. Bên cạnh đó, HTX cũng sản xuất gạo ruộng rươi hữu cơ.

Năm 2025, HTX đã mở rộng quy mô sản xuất thêm tại xã Minh Đức và xã An Thanh, Tứ Kỳ (cũ) được 150 ha. Các sản phẩm đã được đánh giá sản phẩm OCOP năm 2019 gồm 5 sản phẩm gạo ruộng rươi đạt OCOP xếp hạng 3 sao.

Hiện sản phẩm “Gạo ruộng rươi” của HTX đã có mặt tại hệ thống các cửa hàng, siêu thị của hơn 20 tỉnh, thành phố. Hàng năm cung cấp khoảng 200 tấn gạo sạch mang thương hiệu Gạo Ruộng Rươi ra thị trường.

Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất

Để các mô hình VAC tiếp tục phát huy hiệu quả, theo TS. Phan Huy Thông, chúng ta cần nghiên cứu, làm chủ, phát triển các công nghệ cao thuộc Danh mục công nghệ cao được ưu tiên đầu tư phát triển trong: chọn tạo, nhân giống cây trồng, vật nuôi chủ lực; chẩn đoán, giám định, dự tính dự báo, phòng trừ sinh vật hại cây trồng, vật nuôi và thuỷ sản.

Tập trung hỗ trợ ứng dụng công nghệ cao trong triển khai các dự án (ở các quy mô khác nhau) phục vụ phát triển thương hiệu cho các sản phẩm nông nghiệp chủ lực quốc gia, sản phẩm chủ lực cấp tỉnh, sản phẩm đặc sản địa phương, tạo ra các sản phẩm nông nghiệp có chất lượng, tính năng vượt trội, giá trị gia tăng cao, thân thiện với môi trường, truy xuất nguồn gốc; hỗ trợ ứng dụng công nghệ cao để phát triển các sản phẩm có thể thay thế sản phẩm nhập khẩu.

TS. Đoàn Xuân Cảnh - Phó Viện trưởng Viện Cây lương thực và Cây thực phẩm cho rằng, việc ứng dụng khoa học kỹ thuật, đặc biệt là công nghệ nhà màng, hệ thống tưới nhỏ giọt tự động và cảm biến môi trường đang giúp nông dân chủ động sản xuất quanh năm, tiết kiệm nước và phân bón, đồng thời tăng năng suất và chất lượng nông sản lên 25–30% so với canh tác truyền thống.

Còn theo PGS.TS Ngô Thị Kim Cúc – Phó Viện trưởng Viện Chăn nuôi, trong bối cảnh chi phí thức ăn chăn nuôi tăng cao, việc tận dụng phụ phẩm nông nghiệp và kết nối các hợp phần “vườn – ao – chuồng” sẽ giúp nông hộ tự cân bằng đầu vào, giảm phụ thuộc và nâng cao hiệu quả kinh tế.

“Chăn nuôi hiện đại cần gắn với kinh tế tuần hoàn VAC, trong đó chất thải từ chăn nuôi được tái sử dụng làm phân bón, nguyên liệu sinh học hoặc khí đốt sinh học. Đây là hướng đi quan trọng để giảm phát thải khí nhà kính, vừa bảo vệ môi trường vừa tạo giá trị gia tăng. Viện Chăn nuôi đang tập trung chuyển giao các tiến bộ kỹ thuật xử lý phụ phẩm, chế phẩm sinh học và quy trình chăn nuôi hữu cơ tới các địa phương", bà Cúc khẳng định.

×