Hiệp hội Bất động sản TP.HCM đề xuất xác định tiền sử dụng đất theo thời điểm ký hợp đồng BT

HoREA đề xuất chốt thời điểm tính giá đất để tháo gỡ cho hàng trăm dự án BT

Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) vừa có văn bản gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội góp ý dự thảo nghị quyết của Quốc hội quy định một số cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thi hành luật Đất đai cũng như nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị quyết 98/2023/QH15 về thí điểm một số cơ chế đặc thù phát triển TP.HCM.

HoREA cho biết cả nước hiện có 162 dự án BT đang bị ách tắc vì chưa được xác định giá đất thanh toán, dù công trình đã hoàn thành và bàn giao từ nhiều năm trước. Nguyên nhân chính là pháp luật chưa thống nhất về thời điểm tính giá đất, trong khi cơ quan nhà nước lại chậm ban hành quyết định giao đất, khiến doanh nghiệp gánh chịu rủi ro và thiệt hại do biến động giá.

Ông Lê Hoàng Châu – Chủ tịch HoREA đề xuất để tháo gỡ thực chất, cần bổ sung vào dự thảo Nghị quyết của Quốc hội quy định rõ thời điểm xác định giá đất của quỹ đất thanh toán dự án BT được tính tại thời điểm lập dự án, lập hồ sơ mời thầu hoặc giao kết hợp đồng BT.

Lãnh đạo HoREA cho rằng đề xuất này phù hợp với tinh thần của Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP) và Luật Đất đai (sửa đổi), đồng thời kế thừa nguyên tắc đã áp dụng ổn định nhiều năm trong các dự án đối tác công – tư. Việc xác định thời điểm giá đất tại giai đoạn ký kết hợp đồng giúp phản ánh đúng bản chất thỏa thuận đầu tư, bảo đảm quyền lợi hợp pháp của doanh nghiệp và tránh phát sinh khiếu nại, tranh chấp về sau.

Ngoài ra, HoREA cũng kiến nghị sửa đổi, bổ sung Nghị quyết 98/2023/QH15 để đồng bộ quy định, cho phép UBND TP.HCM được giao đất, cho thuê đất để thanh toán hợp đồng BT mà không phải đấu giá quyền sử dụng đất hay đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư, nếu dự án được ký kết đúng quy định pháp luật tại thời điểm đó.

Theo Hiệp hội, việc này vừa bảo đảm nguyên tắc công khai, minh bạch, vừa không tạo ra kẽ hở “xin – cho”, bởi mọi hợp đồng BT đều được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt trước khi thực hiện.

Lý giải các đề xuất này, HoREA viện dẫn trường hợp Công ty CP Đầu tư MHL, chủ đầu tư dự án BT tại 448 Nguyễn Tất Thành (quận 4, TP.HCM), có thể thấy rõ tính cấp thiết của vấn đề. Dự án này ký hợp đồng BT từ năm 2016, bàn giao công trình từ năm 2018, nhưng đến tháng 3/2025 mới được giao đất. Việc chậm trễ kéo dài khiến doanh nghiệp gặp khó trong xác định tiền sử dụng đất, do các cơ quan chưa thống nhất về thời điểm tính giá.

MHL khẳng định, lỗi không thuộc về nhà đầu tư nên không thể áp dụng giá đất năm 2025, khi giá thị trường đã biến động quá lớn. Nếu không có hướng dẫn rõ ràng, doanh nghiệp có thể chịu thiệt hại hàng trăm tỷ đồng, còn Nhà nước cũng không thu được hiệu quả đầu tư đúng như mục tiêu ban đầu.

Qua đó, HoREA đề nghị các hợp đồng BT đã hoàn thành và bàn giao trước ngày 1/7/2025, tiền sử dụng đất, tiền thuê đất được xác định theo thời điểm ký hợp đồng BT. Với hợp đồng BT chưa hoàn thành, phần khối lượng đã thực hiện được tính theo thời điểm ký hợp đồng; phần còn lại tính theo thời điểm giao đất thực tế.

Đồng thời, Hiệp hội đề xuất Chính phủ ban hành một nghị định mới tương tự Nghị định 91/2025/NĐ-CP, nhằm tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp BT khác, tránh tình trạng chỉ một số nhà đầu tư được áp dụng cơ chế đặc thù.

Theo HoREA, đây không chỉ là vấn đề kỹ thuật trong tính toán nghĩa vụ tài chính, mà còn là bước quan trọng để khơi thông hàng trăm dự án BT đang “đóng băng”, giúp phục hồi hoạt động đầu tư hạ tầng theo phương thức đối tác công – tư.

×