Tháng tám đến lại nhớ vị hồng giòn Châu Mộc
Đầu tháng tám, gió heo may tràn về cũng là lúc bà con dân tộc ở cao nguyên Mộc Châu thu hoạch hồng giòn. Năm nay, hồng giòn bán được giá cao hơn mọi năm, giá bán lẻ tại vườn là 40.000đ/1kg, bán buôn giá 30.000đ/1kg. Vụ thu hoạch hồng giòn kéo dài từ tháng 8 đến cuối tháng 9.
Cây hồng giòn đã mang lại lợi ích kinh tế cao cho bà con ở cao nguyên Mộc Châu (ảnh: Xuân Tuấn).
Gia đình chị Hàng Thị Sua ở bản Hua Tạt, xã Vân Hồ, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La năm nay đã thu được gần 1 tấn hồng giòn. So với mọi năm, năm nay hồng chín sớm và cho chất lượng ngon hơn, ngọt hơn. Chị Sua chia sẻ, khách đặt mua đa phần ở Hà Nội. Họ đặt hàng qua mạng xã hội, gia đình chị gửi hàng qua ô tô khách về cho họ.
Đầu tháng 8, cây hồng giòn bắt đầu cho thu hoạch. Quả hồng giòn có nguồn gốc từ Nhật Bản, được đưa vào trồng ở cao nguyên Mộc Châu từ năm 2004. Sau gần 20 năm bén rễ đất cao nguyên, cây hồng giòn đã mang lại lợi ích kinh tế cao hơn rất nhiều lần so với những cây trồng khác (ảnh: Xuân Tuấn).
Xung quanh nhà chị Sua trồng rất nhiều hồng giòn. Nhiều cây có tuổi đời cả chục năm, sai trĩu quả. Có cây cho vài chục cân quả. "Cây hồng nào lâu năm cho chất lượng quả ngon hơn và ngọt hơn. Sau mỗi năm, chúng lại cho sai quả hơn. Năm nay, quả hồng không bị ruồi vàng châm nên mẫu mã đẹp hơn nên bán được giá", chị Sua chia sẻ.
Cây hồng giòn bén đất Mộc Châu đã được hơn chục năm nay. Nó được trồng nhiều ở thị trấn nông trường Mộc Châu và một xã vùng cao của huyện Vân Hồ. So với diện tích trồng đào và mận, cây hồng giòn mới chỉ chiếm tỷ lệ nhỏ. Tuy nhiên, giá trị của cây hồng giòn mang lại cho người trồng lại cao ngất ngưởng. Như gia đình ông Phạm Văn Quyết ở Tiểu khu 34, thị trấn Nông trường, mỗi năm thu được cả tỷ đồng từ cây hồng giòn. Theo phân tích của ông Quyết, cây hồng giòn dễ chăm, hầu như không phải phun thuốc trừ sâu, cho quả sai và dễ bán. Đặc biệt là quả hồng giòn được người Sài Gòn ưa chuộng, thương lái đặt cả công ten nơ mà gia đình ông không có đủ để cung cấp.
Quả hồng giòn, khi hái xuống ăn được ngay. Ăn có vị giòn và ngọt thanh. Đặc biệt, cây hồng giòn canh tác theo hướng hữu cơ rất dễ, do chúng ít mắc sâu bệnh. Mấy năm gần đây, thương lái bắt đầu chuyển quả hồng giòn vào bán tại các siêu thị tại thành phố Hồ Chí Minh. Mặt hàng này được người tiêu dùng đón nhận (ảnh: Xuân Tuấn).
Cây hồng giòn đã khẳng định được ưu thế tại đất cao nguyên Mộc Châu, nhưng bà con vẫn ngại trồng nên diện tích hồng chưa được nhân rộng. Ông Tráng A Cao, Chủ nhiệm HTX nông nghiệp Tráng A Cao cũng là người đi đầu trong việc đưa cây hồng về bản. Cây hồng mang lại hiệu quả kinh tế cao nhất trong các cây nông nghiệp mà bà con đang trồng. Lý giải nguyên nhân diện tích chưa nâng lên, ông Cao cho rằng, trồng cây hồng sau 4 năm mới cho quả bói. Cho thu hoạch đều phải sau 7 đến 8 năm. Do vậy, không phải bà con nào cũng đủ kiên trì để trồng.
Quả hồng giòn được bao trái trước khi chín khoảng 2 tháng. Việc bao trái, phòng ruồi vàng và làm cho quả hồng giòn chín chậm hơn cả tháng so với việc không bao trái.
Hồng giòn - đặc sản cao nguyên Châu - Mộc Sơn La
Mộc Châu và Vân Hồ có lợi thế về khí hậu nên mới trồng được cây hồng giòn. Cây hồng phát triển tốt và ít sâu bệnh, giá bán luôn cao hơn nhiều so với cây xoài, cây nhãn và các loại rau màu khác. Mỗi gốc hồng khi cho thu hoạch ổn định mang lại cho người dân từ 1 đến vài triệu đồng. Hơn nữa, hồng giòn khi chín quả rất chắc chắn, dễ vận chuyển và để cả tháng mà quả hồng không bị hỏng. Cây hồng sống ở độ cao từ 800m so với mặt nước biển. Do vậy, chỉ có các xã vùng cao của cao nguyên Mộc Châu mới trồng được hồng giòn. Đây là lợi thế mà ít địa phương nào trên cả nước có được.
Cây hồng đã và đang mang lại nguồn thu nhập lớn cho bà con người Mông ở bản Hua Tạt, xã Vân Hồ, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La.
Hiện, một số gia đình ở thị trấn Mộc Châu đang mạnh dạn ươm giống hồng giòn bán cho bà con. Giá giống vẫn tương đối đắt 40 đến 50.000đ/1 cậy, nên bà con ở các xã vùng cao không có đủ điều kiện để nhân rộng. Cây hồng giòn đã khẳng định được vị thế vượt trội ở cao nguyên Mộc Châu, thiết nghĩ, chính quyền địa phương nên quan tâm và tạo điều kiện thuận lợi trong việc nhân giống và vận động bà con vùng cao trồng hồng. Nói như ông Tráng A Cao, cây nào mang lại lợi ích kích tế cho bà con thì phải tập trung phát triển. So với các loại cây nông sản khác, quả hồng giòn luôn rất dễ bán. Thương lái luôn đặt hàng trước và người dân không phải chạy đôn, chạy đáo để bán sản phẩm.
Cao nguyên Mộc Châu là nơi thích hợp để cây hồng giòn phát triển (ảnh: Xuân Tuấn).
Hiện 2 huyện Mộc Châu và Vân Hồ, tỉnh Sơn La đã trồng khoảng 50ha hồng giòn, sản lượng đạt khoảng 20 tấn quả/ha. Khác với các giống hồng giòn vùng khác, hồng giòn Mộc Châu ăn có vị giòn ngọt và không chát mặc dù không ngâm nước, giá bán trung bình từ 25.000 đồng - 35.000 đồng/kg.
