Khi Trump thúc đẩy đàm phán ngừng bắn, Ukraine coi Kursk là một con bài mặc cả tiềm năng

Xe tăng Ukraine tấn công ở Kursk. Ảnh Getty

Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) cho biết, lực lượng Ukraine đã phát động một loạt cuộc tấn công mới vào khu vực Kursk vào ngày 6/2, tiến sâu tới 5 km về phía sau phòng tuyến của Nga, phía đông nam Sudzha.

Mặc dù không rõ liệu các cuộc tấn công này có nhằm mục đích chiếm thêm lãnh thổ hay củng cố vị trí phòng thủ của Ukraine hay không, nhà phân tích Angelica Evans của ISW cho biết những tiến triển ở quy mô như vậy là rất ấn tượng.

Bà nói với CNN trong một cuộc phỏng vấn rằng: "Việc quân đội Ukraine có thể xuyên thủng hệ thống phòng thủ của Nga và tiến xa tới 5 km là điều mà chúng tôi không thấy quân đội Nga có thể làm được ở bất kỳ đâu trên tiền tuyến".

Kiev thậm chí còn khiến các đồng minh của mình bất ngờ khi tấn công vào lãnh thổ Nga và tiếp tục chiến đấu ở Kursk ngay cả khi đang phải đối mặt với những tình huống cực kỳ khó khăn ở những nơi khác dọc theo tiền tuyến.

Nga tuyên bố hôm ngày 7/2 rằng, họ đã chiếm được Toretsk, một thị trấn công nghiệp ở miền đông Ukraine, một trong những tâm điểm của cuộc chiến trong sáu tháng qua. Ukraine chưa bình luận về tuyên bố này, nhưng nếu được xác nhận, việc Toretsk thất thủ sẽ là một chiến thắng chiến lược khác cho Moscow vì nó sẽ đưa quân đội Nga đến gần hơn với các vị trí phòng thủ quan trọng của Ukraine.

Cùng lúc đó, quân đội Nga đã tiến dần về Pokrovsk, một trung tâm hậu cần ở miền đông Ukraine nằm trong tầm ngắm của Nga kể từ mùa hè, và Kupiansk ở phía bắc.

Một số người ở Ukraine, bao gồm một số binh lính chiến đấu ở Kursk và những nơi khác, đang đặt câu hỏi về việc Kyiv chi tiêu các nguồn lực quý giá ở Nga trong khi chính quyền đang phải vật lộn để bảo vệ lãnh thổ của mình.

Câu trả lời có lẽ phụ thuộc vào kỳ vọng rằng ông Trump có thể bắt đầu gây sức ép để Ukraine sớm đồng ý đàm phán với Nga.

"Không có gì có giá trị thực sự về vùng đất mà người Ukraine đang nắm giữ ở Kursk. Đó là các cánh đồng và khu định cư, họ không đe dọa thành phố Kursk hay chạy trốn đến Moscow",  Evans nói.

"Nhưng khi chúng ta nghĩ về đàm phán hòa bình, việc giữ lãnh thổ của Nga có thể là một lợi thế quan trọng đối với người Ukraine khi họ nghĩ đến việc mặc cả để lấy lại lãnh thổ của họ hoặc những thứ khác mà họ có thể muốn từ người Nga trong các cuộc đàm phán hòa bình trong tương lai", bà nói thêm.

Các nhà lãnh đạo quân sự và chính trị của Ukraine đã nhiều lần tuyên bố rằng chiến dịch Kursk nhằm mục đích ngăn chặn một cuộc tấn công mới của Nga vào miền bắc Ukraine và buộc Moscow phải điều động một số quân từ những nơi khác ở Ukraine.

Tổng thống Ukraine Zelensky cho biết hôm thứ Sáu rằng, quân đội Triều Tiên đã quay trở lại chiến đấu ở khu vực Kursk sau các báo cáo trước đó về việc các đơn vị này được rút khỏi cuộc giao tranh sau khi chịu thương vong hàng loạt. Ông cho biết hàng trăm binh lính Triều Tiên và Nga đã bị "loại bỏ" trong khi giao tranh với lực lượng Ukraine.

Cuộc tấn công là thắng lợi chiến lược lớn nhất của Ukraine kể từ khi giải phóng Kherson vào tháng 11/ 2022 và đã mang lại cho đất nước này động lực tinh thần to lớn.

Nhưng tuần này, khi ông Trump tiếp tục kêu gọi đàm phán để chấm dứt chiến tranh, ông Zelensky đã nói rõ rằng Kiev coi Kursk là một con bài mặc cả tiềm năng.

Phát biểu vào thứ Tư, ông gọi cuộc xâm nhập là "một hoạt động rất quan trọng".

"Các bạn sẽ thấy sau này, khi chúng ta đạt được một giải pháp ngoại giao để chấm dứt chiến tranh, người Nga sẽ phải đối mặt với những điều kiện gì liên quan đến hướng Kursk", ông phát biểu trong bài phát biểu trước toàn dân vào ban đêm.

Ông Trump đã nói rõ rằng ông muốn các cuộc đàm phán giữa Nga và Ukraine bắt đầu "càng sớm càng tốt". Ông cho biết chính quyền của ông đang liên lạc trực tiếp với cả Nga và Ukraine.

"Chúng tôi đã đạt được nhiều tiến triển về Nga, Ukraine",ông  Trump nói. "Chúng ta sẽ xem điều gì xảy ra. Chúng ta sẽ chấm dứt cuộc chiến vô lý đó".

Lợi ích chiến lược hiếm hoi cho Ukraine

Đã 6 tháng trôi qua kể từ khi Kiev bất ngờ tấn công vào khu vực Kursk và mặc dù Nga đã giành lại được hơn một nửa lãnh thổ ban đầu do Kiev kiểm soát, nhưng điều này phải trả giá rất đắt cho Moscow.

Bộ Tổng tham mưu Ukraine ngày 5/2 cho biết, Nga đã mất 40.000 quân trong 6 tháng giao tranh ở Kursk – trong đó có 16.100 người thiệt mạng.

"Lực lượng Ukraine đã bắt giữ 909 quân nhân Nga, bổ sung đáng kể vào quỹ trao đổi. Điều này cho phép hàng trăm người bảo vệ Ukraine đang ở trong các nhà tù của Nga được trở về nhà", Bộ Tổng tham mưu cho biết thêm.

Cuộc xâm nhập này đánh dấu lần đầu tiên quân đội nước ngoài kiểm soát lãnh thổ Nga kể từ Thế chiến II.

Quân đội Ukraine ước tính rằng Nga đã triển khai khoảng 78.000 quân vào Kursk, gấp nhiều lần số lượng mà Ukraine đã triển khai. "Những lực lượng Nga này, bao gồm các thành phần của các đơn vị tinh nhuệ, đang bị trói buộc và thực sự bị phân tâm ở Kursk. Nếu không, họ có nhiều khả năng sẽ chiến đấu ở tiền tuyến ở miền đông Ukraine, nơi họ có thể gây ra rất nhiều thiệt hại", Evans nói.

Tuy nhiên, bất chấp lợi thế về quân số, quân đội Nga vẫn phải vật lộn để đẩy quân Ukraine ra khỏi lãnh thổ của mình và vì vậy cuối cùng Moscow đã phải gọi quân tiếp viện nước ngoài, triển khai khoảng 12.000 binh lính Triều Tiên vào khu vực Kursk.

Theo Evans, bằng cách đó, ông Putin đã trở thành nhà lãnh đạo Nga đầu tiên phải nhờ đến quân đội nước ngoài để giải phóng lãnh thổ Nga.

Bà cho biết tác động chiến lược của những thành quả đạt được từ quân đội Ukraine triển khai tại Kursk "lớn hơn đáng kể so với những gì lực lượng này có thể đạt được khi bảo vệ bên trong Ukraine".

"Hoạt động quân sự sẽ không làm sụp đổ nhà nước Nga, nhưng những áp lực mà họ đang gây ra cho người Nga là những điều có thể", bà nói thêm, nói rằng sự bất mãn đang gia tăng trong nước Nga về thực tế là Ukraine đã có thể giữ được lãnh thổ Nga trong sáu tháng. 

Phát biểu với quyền thống đốc vùng Kursk Alexander Khinshtein vào thứ Tư, ông Putin thừa nhận tình hình ở Kursk "rất khó khăn".

Tuy nhiên, quân đội Triều Tiên không giúp được nhiều cho Nga trong việc giành lại lãnh thổ, vì Nga chủ yếu sử dụng họ như những người lính bộ binh thực hiện các cuộc tấn công trên bộ tàn bạo dẫn đến thương vong lớn.

Các quan chức Ukraine và tình báo phương Tây cho biết khoảng 4.000 trong số những quân nhân Triều Tiên đó đã thiệt mạng hoặc bị thương. Cơ quan tình báo Hàn Quốc cho biết vào đầu tuần này rằng quân đội Triều Tiên được triển khai đến Kursk đã không tham gia chiến đấu kể từ giữa tháng 1, theo phương tiện truyền thông địa phương, xác nhận các báo cáo trước đó của quân đội Ukraine.

Evans cho biết Nga đang gặp khó khăn trong việc đẩy lùi lực lượng Ukraine vì Kiev sử dụng công nghệ vượt trội, chủ yếu là máy bay không người lái và công nghệ can thiệp tác chiến điện tử.