Sáng ngày 4/10, để vào được khu vực ngập lụt tại làng Miêu Nha, chúng tôi phải gửi xe ở một ngôi nhà thuộc tổ dân phố số 02, chỉ đem theo được một chiếc máy ảnh phục vụ cho việc tác nghiệp, đây cũng là nơi bắt đầu đi vào "rốn lụt" của làng.

Ngay tại điểm đầu tổ dân phố 02, chúng tôi đã bắt gặp hình ảnh người dân tất bật ra vào khu "rốn lụt" với những chiếc thuyền, phao tự chế để vận chuyển máy bơm, bình ga, nhu yếu phẩm thiết yếu... phục vụ cho sinh hoạt trong 5 ngày bị cô lập.

Trong thời điểm này, những chiếc bình ga là một trong những thứ thiết yếu đối với người dân làng Miếu Nha, bởi hầu hết người dân trong làng đều đã chuyển sang sử dụng bếp ga trong 5 ngày bị cô lập.

Vào sâu trong các ngõ nhỏ phố Miêu Nha, hàng trăm căn nhà vẫn bị nước bao phủ tứ bề.

Thiệt hại về kinh tế và tài sản là rất lớn. Xe máy, đồ đạc, thiết bị điện tử chìm trong nước lũ, hư hỏng nặng. Các cửa hàng, quán ăn dọc đường 70, vốn sầm uất, nay phải đóng cửa im lìm, chịu thiệt hại kinh doanh nặng nề. 

Đằng sau những con số thống kê là vô số câu chuyện về sự mất mát và đảo lộn cuộc sống. Nhiều gia đình buộc phải ly tán, vợ con phải sơ tán về quê hoặc ở nhờ nhà người thân, trong khi những người đàn ông ở lại để canh giữ tài sản ít ỏi còn sót lại. Ông Thành, một người dân địa phương, cho biết ông phải ở lại trông nhà trong khi vợ con đã phải lánh đi nơi khác cho đến khi nước rút hẳn. 

Được biết, để đảm bảo an toàn do trạm biến áp Nhuệ Giang và nhà dân bị ngập, cơ quan chức năng đã buộc phải tạm ngừng cấp điện từ 17h ngày 30/9, khiến người dân lâm vào cảnh sống trong bóng tối suốt nhiều ngày. Mất điện kéo theo mất nước sạch, vì các máy bơm gia đình không thể hoạt động. Người dân hoàn toàn phụ thuộc vào hàng cứu trợ như mì tôm, bánh chưng và nước uống đóng chai từ chính quyền địa phương.

Ông Trần Đình Thiệp (nhà số 12, ngõ 6/153 phố Miêu Nha) chỉ vào vết nước dâng trong nhà, cho biết mực nước chỉ mới rút khoảng 10cm: “Trận mưa năm nay ngập tương đương trận lũ lịch sử 2008. Nước tràn vào nhà tôi khoảng 25cm, đồ đạc phải kê cao hết. Gia đình phải sinh hoạt trên tầng 2, ăn uống chủ yếu là mì tôm, còn muốn ăn cơm thì phải lội nước ra ngoài mua cơm hộp về”.

Hình ảnh số nước sạch sinh hoạt ít ỏi của một gia đình tại Miêu Nha tích trữ và sử dụng trong suốt thời gian bị cô lập.

Mặc dù thiệt hại về kinh tế là rất lớn, nhưng có lẽ mối đe dọa đáng sợ nhất là cuộc khủng hoảng y tế và vệ sinh. 

Ông Trần Cường Thái (Ngách 6/38 tổ dân phố Miêu Nha 2) chia sẻ: "Nước tù đọng lâu ngày, trộn lẫn với rác thải ùn ứ và chất thải từ các bể phốt bị tràn, bốc lên mùi hôi thối nồng nặc, tạo thành một ổ dịch bệnh tiềm tàng cho các bệnh về da và đường tiêu hóa. Bản thân gia đình tôi cũng đã có người bị ghẻ lở do ngâm chân dưới nước lâu ngày".

Cũng theo ghi nhận tại đường 70, con đường huyết mạch nối khu đô thị phía Tây Hà Nội với đường Xuân Phương - Nhổn, con đường này nằm ngay cạnh làng Miêu Nha, đây cũng là nơi đặt trạm bơm Cầu Ngà, vốn được xem là "lá chắn" quan trọng trong hệ thống phòng chống úng ngập khu vực. Trong sáng và chiếu ngày 4/10, khu vực này vẫn bị ngập sâu hơn 1 mét, khiến các phương tiện không thể lưu thông.

Hình ảnh một chiếc xe gầm cao 7 chỗ cố găng lưu thông qua khu vực này nhưng bị chết máy, nằm bất động chờ xe cứu hộ.

Dù Hà Nội thời tiết đã tạnh ráo, nắng to mấy ngày qua, tuy nhiên nước ở khu vực này vẫn rút rất chậm, các phương tiện như ô tô, xe máy đa số phải quay đầu khi tới khu vực này, một số khác hoặc là bỏ xe lại lội bộ qua, hoặc phải thuê xe kéo để chở qua khu vực ngập sâu. 

Một tài xế xe ôm công nghệ chở khách qua khu vực phải thuê xe kéo với giá 50.000 đồng.

Cách điểm ngập úng nặng đường 70 chỉ vài chục mét là trạm bơm Cầu Ngà. Theo tìm hiểu của Dân Việt, trạm bơm Cầu Ngà do Công ty TNHH MTV Đầu tư Phát triển Thủy lợi sông Nhuệ quản lý, vốn được xem là "lá chắn" quan trọng trong hệ thống phòng chống úng ngập cho một khu vực rộng lớn bao gồm phường Xuân Phương và Tây Mỗ. Nhiệm vụ của trạm là bơm lượng nước mưa dư thừa từ hệ thống kênh mương nội bộ ra sông Nhuệ, giữ cho khu dân cư được khô ráo. Người dân từ lâu đã đặt niềm tin vào khả năng vận hành của trạm bơm này mỗi khi mưa lớn. Thế nhưng, vào chiều tối ngày 1/10, "lá chắn" này đã sụp đổ.

Theo chia sẻ của ông Trần Cường Thái (Ngách 6/38 tổ dân phố Miêu Nha 2), chính trạm bơm chống ngập lại bị nước tấn công và nhấn chìm. Toàn bộ các tổ máy bơm bị ngập sâu trong nước, khiến toàn bộ cơ sở hạ tầng trị giá hàng tỷ đồng trở nên vô dụng đúng vào thời điểm cần thiết nhất. Tình hình càng trở nên tồi tệ hơn khi mực nước sông Nhuệ dâng cao, cùng với hiện tượng nước tràn đê vào làng Miêu Nha, tạo ra một thế gọng kìm: Nước từ mọi phía đổ vào mà không có lối thoát. Người dân chỉ còn biết bất lực nhìn nước dâng lên, trong khi niềm hy vọng cuối cùng của họ cũng đang chìm nghỉm. Theo ghi nhận của Dân Việt ngày 4/10, trạm bơm này vẫn chưa thể hoạt động, lực lượng chức năng đã lựa chọn giải pháp tình thế, huy động máy bơm tõm để bơm nước ngập úng.

Đến 15h chiều ngày 4/10, trạm bơm này vẫn chưa thể hoạt động, những chiếc máy bơm tõm công suất chỉ bằng 1/10 so với 1 trong 3 tổ máy của trạm bơm Cầu Ngà vẫn hoạt động. Tuy nhiên, do công suất thấp nên lượng nước bơm ra chậm, nhiều nơi tại khu vực làng Miêu Nha vẫn ngập sâu trong nước.

Điều đáng nói nhất là sự cố này không phải là một tai nạn bất ngờ không thể lường trước. Chỉ hơn một tháng trước đó, vào ngày 26/8, một trận mưa lớn do ảnh hưởng của cơn bão số 5 cũng đã khiến trạm bơm Cầu Ngà bị ngập và tê liệt hoàn toàn theo kịch bản tương tự. Sau sự cố tháng 8, chính quyền địa phương đã có văn bản kiến nghị lên UBND TP Hà Nội và các sở ngành liên quan, đề nghị khẩn cấp "nâng bệ, chống ngập cho máy bơm" để đảm bảo trạm có thể vận hành trong mọi điều kiện. 

Tuy nhiên, theo ghi nhận lúc 15h chiều ngày 4/10, trạm bơm này vẫn chưa thể hoạt động. Lực lượng chức năng vẫn túc trực để chờ điều kiện thuận lợi vận hành trạm bơm. 

Cũng theo ghi nhận, trong ngày 4/10, công ty điện lực EVN Hà Nội đã cử lực lượng xuống làng Miêu Nha để nắm tình hình, khảo sát thực tế để lên phương án cung cấp điện trở lại cho người dân làng Miêu Nha.