Nhiều doanh nghiệp phải tìm đến các nguồn tín dụng đen, chịu lãi suất hơn 46%

12,49% số doanh nghiệp tìm đến các nguồn tín dụng đen

Trong báo cáo về chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh PCI 2022, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), cho biết có tới 12,49% số doanh nghiệp tìm đến các nguồn tín dụng đen, với mức lãi suất trung bình là 46,5%.

Ngoài ra, báo cáo PCI 2022 ghi nhận có tới 75,52% doanh nghiệp vay mượn từ người thân, bạn bè, tăng đáng kể so với con số 51% trong báo cáo PCI 2021.

Có 24,29% doanh nghiệp tìm tới các nguồn khác, như huy động từ cổ đông, vay từ doanh nghiệp khác hoặc cầm cố, bán tài sản của doanh nghiệp.

Còn tỷ lệ doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn từ các công ty cho thuê tài chính, quỹ tín dụng nhân dân là 20,97%.

Ông Nguyễn Phước Hưng, Phó Chủ tịch thường trực Hiệp hội Doanh nghiệp TP.HCM (HUBA), nhận định hiện nay nhiều doanh nghiệp (DN) đã thế chấp hết tài sản có quyền sở hữu hợp pháp vay ngân hàng (NH) để đầu tư máy móc, thu mua nguyên liệu... Nếu giờ muốn vay thêm để sản xuất nhưng không còn tài sản nào để thế chấp, nhà xưởng thì NH không chấp nhận nên DN rất khó khăn.

"Chúng tôi đã có văn bản kiến nghị Chính phủ tháo gỡ bằng cách đánh giá giá trị tài sản thế chấp theo giá thị trường, cho phép thế chấp tài sản đất thuê hằng năm, thí điểm cho vay tín chấp và tăng giá trị thế chấp bằng đất nông nghiệp. 

Ngoài ra, các DN cũng kiến nghị NHNN có giải pháp cơ cấu nợ, giữ nguyên nhóm nợ cho DN nhằm giúp DN vượt qua giai đoạn khó khăn", ông Hưng nói.

Theo Phó Chủ tịch thường trực HUBA, hiện hệ thống ngân hàng siết chặt các điều kiện cho vay với mức an toàn cao cho ngân hàng, như định giá trị tài sản thế chấp thấp, tỷ lệ cho vay trên giá trị tài sản thế chấp bị kéo thấp xuống, yêu cầu bổ sung tài sản thế chấp đối với các hợp đồng đã cho vay. 

Chưa kể, mặt bằng lãi suất vay đang cao cũng là cản trở lớn tác động đến kinh doanh của DN. 

"Lãi suất cao là một trong những nguyên nhân khiến các gói tín dụng quy mô lớn đang được triển khai, nhưng cả ngân hàng thương mại lẫn doanh nghiệp đều nhận định không dễ hấp thụ vốn trong bối cảnh hiện tại", ông Hưng nói thêm.

Thanh khoản dồi dào, lãi suất cho vay mua nhà vẫn 14%

Trong khi đó, theo báo cáo về dữ liệu vĩ mô tháng 3/2023 của Chứng khoán SSI (SSI Research) vừa công bố, cho thấy lãi suất trên thị trường 1 tiếp tục hạ nhiệt, trong bối cảnh thanh khoản dồi dào cũng như phản ứng trước động thái từ NHNN. Tuy nhiên, mặt bằng lãi suất huy động kỳ hạn trên 6 tháng có sự phân hóa giữa nhóm NHTMCPNN và NHTMCP. 

Cụ thể, lãi suất kỳ hạn 12 tháng ở dao động 7,2% - 8,2%, giảm khoảng 150 - 200 điểm cơ bản so với cuối năm 2022 cho nhóm ngân hàng nhà nước và dao động trong khoảng 8,0 – 8,9% cho nhóm ngân hàng còn lại.

Đối với lãi suất cho vay, theo SSI Research, việc tín dụng chậm lại là những nguyên nhân chính khiến các NHTM giảm mặt bằng lãi suất cho vay tương đối nhanh đối với những nhóm ngành ít rủi ro. Các số liệu từ phía NHNN cho thấy tăng trưởng tín dụng có sự hồi phục trong nửa cuối tháng 3. Tuy nhiên, mức tăng trưởng nhìn chung vẫn khá yếu (chỉ vào khoảng 10% so với cùng kỳ). 

"Mặt bằng lãi suất cho vay trên thị trường cho doanh nghiệp sản xuất thông thường đang dao động ở mức 10-10,5%/năm cho kỳ hạn 6 tháng, và 11-12%/năm cho kỳ hạn 12 tháng. 

Trong khi lãi suất vay tiêu dùng hay cho vay mua nhà vẫn duy trì ở mức tương đối cao, khoảng 14%/năm", chuyên gia của SSI Research, nhận định.