Làm hồ sơ gian dối để được cấp sổ đỏ sẽ bị xử phạt như thế nào?

Những trường hợp không được cấp sổ đỏ

Theo luật sư Hoàng Anh Sơn – Đoàn luật sư TP. Hồ Chí Minh: Căn cứ khoản 1 Điều 151, Luật Đất đai 2024, người sử dụng đất không được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất trong một số trường hợp cụ thể, trong đó thường gặp là:

Đất đang có tranh chấp, khiếu nại chưa được giải quyết.

Đất bị lấn chiếm, sử dụng sai mục đích so với quy định (ví dụ đất nông nghiệp bị chuyển đổi để xây dựng trái phép).

Đất nằm trong quy hoạch thu hồi hoặc thuộc diện Nhà nước giao để quản lý theo quy định (ví dụ đất công ích do cơ quan quản lý trực tiếp).

Trường hợp người được giao, cho thuê đất không trực tiếp sử dụng mà thực hiện cho thuê, cho mượn, chuyển nhượng trái quy định cũng có thể bị từ chối cấp giấy chứng nhận.

Lưu ý: điều luật liệt kê nhiều nhóm trường hợp chi tiết khi hồ sơ bị từ chối cấp sổ đỏ, người dân có quyền yêu cầu cơ quan có thẩm quyền nêu rõ căn cứ pháp lý và có thể khiếu nại, tố cáo theo quy định nếu thấy quyết định không đúng.

Hành vi “làm hồ sơ gian dối” bị coi là vi phạm giấy tờ, chứng từ

Hành vi làm giả, tẩy xóa, chỉnh sửa giấy tờ để hợp thức hóa quyền sử dụng đất hoặc sử dụng giấy tờ giả khi thực hiện thủ tục hành chính về đất đai được điều chỉnh tại Nghị định 123/2024/NĐ-CP (quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai). Cụ thể, Điều 27 Nghị định 123/2024/NĐ-CP quy định các hành vi vi phạm liên quan đến giấy tờ, chứng từ và mức phạt tương ứng, bao gồm:

Phạt 2.000.000 – 5.000.000 đồng: hành vi tẩy xóa, sửa chữa, làm sai lệch nội dung giấy tờ, chứng từ liên quan đến đất đai.

Phạt 5.000.000 – 10.000.000 đồng: khai báo không trung thực hoặc sửa, làm sai lệch nội dung giấy tờ, chứng từ dẫn đến việc cấp Giấy chứng nhận, việc chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê… bị sai lệch (nhưng chưa đạt mức truy cứu hình sự).

Phạt 10.000.000 – 20.000.000 đồng: sử dụng giấy tờ giả trong thực hiện thủ tục hành chính, nếu chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự; đồng thời có thể bị áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả như thu hồi, hủy kết quả thủ tục đã được thực hiện trên cơ sở giấy tờ giả.

Ngoài tiền phạt, Nghị định còn quy định các biện pháp bổ sung: tịch thu giấy tờ giả, hủy kết quả cấp Giấy chứng nhận hoặc thủ tục đã thực hiện bằng giấy tờ giả; buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp (nếu có) và phục hồi tình trạng ban đầu của đất nếu có thể.

Khi nào có thể bị truy cứu hình sự?

Nếu hành vi gian dối trong hồ sơ đất đai có yếu tố hình sự ví dụ làm, dùng giấy tờ giả với mục đích chiếm đoạt tài sản, chiếm đoạt quyền lợi tài sản (sổ đỏ) hoặc gây hậu quả nghiêm trọng thì ngoài xử phạt hành chính, người vi phạm có thể bị khởi tố, truy cứu trách nhiệm hình sự theo các tội danh tương ứng trong Bộ luật Hình sự (tùy tính chất, mức độ, hậu quả của hành vi). Do đó, mức độ rủi ro pháp lý đối với hành vi làm hồ sơ gian dối là rất cao.

Luật sư Sơn cũng đưa ra hướng dẫn cho người dân, phòng tránh rủi ro khi làm hồ sơ cấp sổ đỏ:

Kiểm tra kỹ tính pháp lý của thửa đất trước khi nộp hồ sơ: có tranh chấp không, có trong quy hoạch thu hồi không, có giấy tờ hợp lệ hay không. (Yêu cầu văn bản xác nhận của UBND xã).

Không dùng “giấy tờ viết tay” không rõ nguồn gốc hoặc nhờ người làm hồ sơ gian dối để né quy định rủi ro mất cả tiền và quyền lợi là rất lớn.

Nếu bị từ chối cấp sổ đỏ, yêu cầu cơ quan có thẩm quyền trả lời bằng văn bản nêu rõ căn cứ pháp luật; nếu cần, khởi kiện hành chính hoặc khiếu nại theo quy định.

Làm hồ sơ gian dối để được cấp sổ đỏ có thể bị phạt hành chính từ 2 triệu đến 20 triệu đồng theo Điều 27, Nghị định 123/2024/NĐ-CP, kèm biện pháp khắc phục như thu hồi giấy tờ giả, hủy kết quả thủ tục; trong trường hợp gây hậu quả nghiêm trọng, người vi phạm còn có thể bị truy cứu hình sự. Đồng thời, Điều 151 Luật Đất đai 2024 quy định rõ nhiều trường hợp không được cấp sổ đỏ, do đó tốt nhất là chuẩn bị hồ sơ trung thực và làm theo đúng pháp luật.

×