Làng nghề truyền thống Phú Yên tất bật làm hàng bánTết, từ nước mắm ngon đến cái chổi quét nhà

"Chạy" hết công suất

Về làng nghề mộc Vĩnh Phú (xã Hòa An, huyện Phú Hòa) những ngày này, không khí sản xuất tất bật từ sáng sớm tới đêm khuya, các xưởng mộc đều sáng đèn, luôn vang tiếng đục đẽo, tiếng ù ù của máy cưa, mắt cắt, máy bào.

Theo ông Nguyễn Đình Diên, chủ cở sở mộc Đình Diên, nghề mộc là nghề truyền thống của địa phương, hiện trong làng có gần 40 cơ sở sản xuất kinh doanh nghề này. 

Hàng năm cứ vào vụ Tết, các cơ sở mộc phải huy động tối đa nhân lực làm việc, cần mẫn chạm khắc, đục đẽo tạo nên các sản phẩm đồ gỗ nội thất để phục vụ thị trường Tết.

"Hiện nhu cầu thị trường ngày càng chuộng các mặt hàng đồ gỗ mỹ nghệ nên cứ đến thời điểm cuối năm, các đơn hàng mộc dân dụng trang trí dịp tết (quạt gỗ, đồng hồ, lục bình, tượng phật, tượng cóc ngậm tiền và các loại tranh điêu khắc…) liên tục tăng.

Để kịp hoàn thiện sản phẩm giao hàng trước Tết cho khách hàng, từ thợ chính đến thợ phụ đều phải làm việc hết công suất và thuê thêm nhân công để phụ các công đoạn chà nhám, phun sơn. Mùa Tết, trung bình mỗi tháng, xưởng mộc của gia đình tôi xuất hàng đi ngoài tỉnh hơn 200 sản phẩm các loại, tăng gấp đôi, gấp ba so với ngày thường", ông Diên phấn khởi nói.

Không khí sản xuất tất bật, khẩn trương cũng bao trùm làng nghề chiếu cói Phú Tân (xã An Cư, huyện Tuy An). Đặc thù của làng nghề là hàng chủ yếu được đặt vào dịp Tết, nên đây là khoảng thời gian cao điểm nhất trong năm của người làm nghề.

Đàn ông khỏe mạnh thì đảm nhận các công việc nặng nhọc như nhuộm màu sợi lát, phơi lát, còn những công việc nhẹ nhàng nhưng lại đòi hỏi sự tỉ mỉ như dệt, chấp trân, may biên… thì do chị em phụ nữ đảm nhận. 

Nhờ đầu tư máy móc vào sản xuất nên sản lượng chiếu được cải thiện đáng kể, bình quân mỗi ngày làng nghề này cung cấp cho thị trường gần 1.000 chiếc chiếu cói các loại.

Đang tỉ mỉ may biên từng chiếc chiếu, bà Nguyễn Thị Ánh Nguyệt, chủ cở sở dệt chiếu máy ở thôn Phú Tân 1 cho biết: Cả thôn có 882 hộ, hiện còn 153 hộ còn làm nghề truyền thống. 

Trước đây, trung bình một lao động chỉ dệt được khoảng 1-2 chiếc chiếu/ngày thì hiện nay nhờ đầu tư máy móc nên mỗi lao động có thể dệt 8-9 chiếu/ngày, được trả công làm từ 150.000-200.000 đồng/ngày.

Năm nay, giá chiếu có phần tăng hơn mọi năm, chiếu thủ công chưa nhuộm có giá 90.000-100.000 đồng/1 đôi; còn chiếu dệt máy đã nhuộm có giá 160.000-180.000 đồng/1 đôi. Vì vậy, thời gian này, người dân làng nghề gần như không ngủ, ai cũng bận rộn luôn chân, luôn tay cho kịp đơn hàng, tranh thủ kiếm thêm thu nhập dịp Tết.

Tại các lò tráng bánh ở làng nghề bánh tráng Long Bình (thị trấn La Hai, huyện Đồng Xuân) luôn đỏ lửa hoạt động hết công suất để đủ số lượng bánh cung ứng cho thị trường. 

Nối tiếp và gắn bó với nghề tráng bánh truyền thồng của gia đình đã hơn 50 năm, theo bà Đặng Thị Bảo, chủ cơ sở tráng bánh ở khu phố Long Bình, nghề này được gia đình bà duy trì trong năm, song Tết vẫn được xem là vụ chính. Khoảng giữa tháng 10 Âm lịch đã bắt đầu tất bật, riêng lò nhà bà tốn ít nhất 3-4 công lao động: một người tráng, một người phơi, một người lo củi lửa và một người lo gỡ bánh…

"Mùa Tết, nếu trời nắng ráo, thì tráng thủ công bình quân ngày gần 1.000 bánh, còn tráng máy thì hơn 10.000 bánh/ngày. Giá bánh tráng phụ thuộc vào giá gạo, trấu và nhu cầu thị trường tiêu thụ, hiện có giá bán 140.000-160.000/100 bánh, cận Tết có thể tăng cao hơn,

Còn bánh tráng máy có ưu thế năng suất cao nên giá thành rẻ hơn bánh tráng tay từ 3.000-5.000 đồng/100 bánh. Bánh làm ra đến đâu có người đến tận nhà mua đến đấy, nên lò nhà nào cũng tranh thủ tráng từ mờ giờ sáng", bà Bảo cho hay.

Nâng cao chất lượng, đẩy mạnh tiêu thụ

Theo ông Nguyễn Đức Thắng - Chi cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn tỉnh Phú Yên, hiện toàn tỉnh có 21 làng nghề truyền thống công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp được công nhận. Các làng nghề phát triển phù hợp với định hướng của tỉnh; khai thác được tiềm năng, thế mạnh của từng địa phương. Để đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng và thị trường ngày Tết, hiện các cơ sở sản xuất đều chăm chút về mẫu mã, bao bì, chất lượng…

Người dân làng nghề chiếu cói Phú Tân ( xã An Cư, huyện Tuy An, tỉnh Phú Yên) tất bật đóng hàng Tết để đưa đi tiêu thụ. Ảnh: Khánh Ngân.

"Hiện nay với sự quan tâm hỗ trợ của Nhà nước nên quy trình sản xuất, công nghệ thiết bị được đầu tư cho các làng nghề, góp phần nâng cao chất lượng, sản lượng sản xuất, nhãn hiệu tập thể đang từng bước phát triển tạo thương hiệu, mở rộng thị trường tiêu thụ và phát triển sản xuất", ông Thắng cho hay.

Ông Lâm Văn Dạy, chủ cơ sở có 2 sản phẩm rượu Quán Đế và Mã Dọ đạt OCOP 3 sao ở làng nghề rượu Quán Đế (xã Xuân Bình, thị xã Sông Cầu) chia sẻ: "Gia đình tôi nấu rượu đã trải qua hàng chục năm nay, từ khi được nhà nước đầu tư máy móc, áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất rượu, thì chất lượng rượu được nâng tầm lên rất nhiều.

Rượu vẫn giữ được độ thơm, ngon, nồng nàn mà tiết kiệm được thời gian, công lao động hơn so với nấu rượu bằng thủ công truyền thống".

Ông Trương Ngọc Lâm - Chủ tịch UBND xã Xuân Bình, thị xã Sông Cầu cho biết, địa phương đã tạo mọi điều kiện để các cơ sở sản xuất tại làng nghề nâng cao chất lượng sản phẩm, sản xuất nhiều chủng loại, xây dựng được thương hiệu và đáp ứng tiêu chí vệ sinh môi trường trong lao động, sản xuất. 

Hiện địa phương đã có 5 sản phẩm đặc trưng của làng nghề đã được chứng nhận OCOP và được người tiêu dùng đánh giá cao về chất lượng.

Cuối năm cũng là dịp các làng nghề nước mắm truyền thống Gành Đỏ (thị xã Sông Cầu), Long Thủy (TP Tuy Hòa), Mỹ Quang (huyện Tuy An)… rộn ràng bước vào mùa tiêu thụ lớn nhất trong năm. 

Để đáp ứng nhu cầu tặng, biếu Tết của khách hàng, các cơ sở nước mắm đã chiết nước mắm vào nhiều loại chai thủy tinh mẫu mã, nhãn mác sang trọng, bắt mắt, đóng thành thùng quà tặng từ 6-12 lít, với giá dao động từ 50.000 -150.000 đồng/lít tùy loại.

"Mỗi năm cơ sở của tôi xuất bán hàng chục nghìn lít nước mắm ra thị trường các tỉnh, thành khu vực phía Bắc, miền Trung và Tây Nguyên. Riêng mùa Tết năm nay, cơ sở chủ động dự trữ sản lượng nước mắm đủ cung cấp cho thị trường, đảm bảo uy tín, chứ không vì số lượng mà giảm chất lượng", ông Nguyễn Hồng Sơn, chủ cơ sở nước mắm Mỹ Quang cho hay.