Lịch sử văn hóa
-
Vị hoàng đế ấy là Trần Thái Tông. Ông tên thật là Trần Bồ, sau đổi thành Trần Cảnh, là con thứ của Thái Tổ Chí Hiếu hoàng đế Trần Thừa, mẹ là Thuận Từ hoàng hậu Lê thị. Ông sinh vào ngày 16 tháng 6 năm Mậu Dần, niên hiệu Kiến Gia thứ 8 triều Lý (tức 10 tháng 7 năm 1218). Ông được sử cũ mô tả là người có mũi cao, mặt rộng, giống như Hán Cao Tổ.
-
Lê Hiển Tông tên thật là Lê Duy Diêu, theo mô tả của sử sách, ông là người mắt phượng, râu rồng. Khi còn làm Thái tử, ông đã phải chịu hoàn cảnh nguy hiểm, nếm trải nhiều gian khổ. Lên ngôi báu, Ông trị vì gặp lúc nước nhà nhiều loạn lạc, nhưng về sau xã hội trở lại yên ổn, dân an cư lạc nghiệp, người bấy giờ cũng ca ngợi là đời thái bình.
-
Tuy sử sách viết về thầy Trần Ích Phát, quê ở làng Triều Dương, huyện Chí Linh, tỉnh Hải Dương không nhiều, nhưng sự nghiệp dạy học đã làm cho tên tuổi của ông lưu danh muôn đời cùng sách sử.
-
Lê Hiến Tông (1461 – 1504) là một vị vua thông minh, nhân từ và ôn hoà. Dưới thời của ông, đất nước vẫn duy trì được sự thái bình, thịnh trị có từ thời vua cha Lê Thánh Tông. Sách Đại Nam nhất thống chí đã ghi lại một câu chuyện cảm động về đạo thầy trò trong một lần vua Lê Hiến Tông về thăm thầy cũ.
-
Bác sĩ Nguyễn Huy Chính (bệnh viện Thanh Nhà, Hà nội) là hậu duệ của nhà giáo danh tiếng Nguyễn Thức Tự, kể cho tôi nghe những trang sử vẻ vang của một dòng họ có nhiều cống hiến cho đất nước.
-
Chu Văn An ngay từ hồi còn trẻ đã nổi tiếng là một người cương trực, sửa mình trong sạch, giữ tiết tháo, không cầu danh lợi, chỉ ở nhà đọc sách. Khi thi đỗ Thái học sinh, ông không ra làm quan, mà trở về mở trường dạy học ở quê nhà. Học trò nhiều nơi tìm đến theo học rất đông. Trong số môn đệ ông có nhiều người thành đạt, thi đỗ ra làm quan to trong triều.
-
Trong nhiều tài liệu về phong thuỷ cổ đều thừa nhận, nước Việt ta có nhiều quý địa. Chưa nói đến dải đất phương Nam khai phá về sau này, từ đất Ninh Bình trở ra đã có tới 27 ngôi đất kết Đế vương, hơn 2.000 ngôi kết công hầu khanh tướng.
-
Theo Đại Việt sử ký toàn thư thì: “Nhân lúc vua ăn yến ban đêm, say rượu nằm trong sân, Thích bèn giết chết, lại giết luôn cả Nam Việt Vương Liễn”. Việc ấy nhằm năm Kỷ Mão (979).
-
Chuyện rằng, vào một ngày ông quan đi vắng, bà Huyện thay chồng thăng đường vì có ông Đỗ Hương Cống tới xin mổ trâu để giỗ bố. Hoàn cảnh bấy giờ mùa màng thất bát, triều đình nhà Nguyễn có lệnh hạn chế mổ trâu trong những dịp tế lễ khao vọng, nhằm để phát triển việc canh nông. Bà Huyện ngần ngừ, nhưng trước sự năn nỉ của ông Cống, và cũng cảm động trước hiếu hạnh của ông, Bà cười hóm hỉnh rồi cầm bút phê vào đơn:
-
Đương thời, Minh Mạng được xem là vị vua năng động và quyết đoán, với hàng loạt đề xuất cải cách từ nội trị đến ngoại giao. Về chốn hậu cung, Minh Mạng cũng nổi tiếng bởi ông có rất nhiều con! Vị hoàng đế có tính cách mạnh mẽ đôi khi đến mức cực đoan ấy cũng có lúc… ngẩn ngơ và cảm phục bởi nét tài hoa của người phụ nữ “cả gan” từng dám chê vua, ấy là Bà Huyện Thanh Quan!