Mất trắng vì thiên tai, nông dân mong muốn gì?

Thiên tai năm nào cũng có và không thể tránh được

Nhớ lại những ngày đầu năm 2022, chị Lò Thị Duyên, thành viên HTX Hợp lực Pản Phong ở bản Híp (xã Chiềng Ngần, TP. Sơn La - Sơn La) vẫn không giấu nổi cảm giác xót xa khi vườn xoài hơn 2ha nhà chị đang chuẩn bị cho ra những mầm quả đầu tiên thì gặp sương muối trên diện rộng. Sau đó là liên tiếp các trận mưa đá, băng giá… khiến toàn bộ 2ha xoài không thể đậu trái.

Hơn 5 năm chuyển đổi cây trồng, đây là lần đầu tiên chị Duyên "nếm" trải thế nào là "mất trắng". Trước đây cũng trên diện tích này, chị chỉ trồng ngô, sắn; sản lượng thu hoạch thấp, giá bán không cao. Từ khi tham gia HTX Hợp lực Pản Phong, chị cùng nhiều hộ gia đình đã mạnh dạn phá bỏ những cây trồng năng suất, hiệu quả kém để chuyển sang trồng xoài.

Được sự hỗ trợ từ lãnh đạo cũng như các thành viên trong HTX, chị Duyên đã dần thay thế hơn 2ha ngô, sắn thành vườn xoài xanh tươi, trĩu quả. Từ 3 năm nay trung bình chị thu đều đặn 5 tấn/vụ, giá bán ổn định nên thu nhập của gia đình chị cao gấp 3-4 lần so với trồng ngô, sắn trước đây.

Năm nay, chị Duyên cũng dồn sức chăm sóc vườn xoài theo đúng hướng dẫn của ngành nông nghiệp, nhưng chẳng thể ngờ những diễn biến bất thường của thời tiết đã khiến vườn xoài của chị "mất trắng". Nhìn đồng vỏ bao trái, chị ngậm ngùi: "Đành cất đi để dành vụ sau".

Không riêng gì vườn xoài nhà chị Duyên, hầu hết các thành viên của HTX Hợp lực Pản Phong đều cùng chung cảnh ngộ xoài không thể đậu quả. Hơn 3ha xoài nhà chị Lò Thị Muôn cũng thế, dù đã cố gắng vực lại cây nhưng vẫn không thể hy vọng gì, vì "nếu có quả thì quả nhỏ, trái cũng xấu mã, không thể bán ra thị trường được" – chị Muôn cho hay.

Khoản hỗ trợ thiên tai nhỏ nhưng động viên tinh thần rất lớn

"Thiên tai, rủi ro về thời tiết là điều không ai mong muốn, xảy ra thiệt hại thì phải gánh chịu nhưng chúng tôi rất mong muốn được Nhà nước, Chính phủ hỗ trợ và đồng hành để có thể "vực dậy" sau mỗi lần mất trắng" – chị Duyên bày tỏ mong muốn.

"Cụ thể, chúng tôi rất mong được hỗ trợ một phần chi phí đầu tư như phân bón, túi bao trái, cây giống… hoặc một khoản tiền dựa trên diện tích hoặc số lượng cây trồng. Vẫn biết sự hỗ trợ đó không thấm tháp gì so với thiệt hại mà nông dân phải gánh chịu, nhưng dù nhỏ cũng là sự động viên lớn lao để chúng tôi tiếp tục dồn sức cho vụ mới".

Cùng chung mong muốn, chị Lò Thị Muôn có nguyện vọng được hỗ trợ về vốn, giống cũng như kỹ thuật canh tác để vụ sau xoài cho thu hoạch với sản lượng cao, giá bán ổn định. Chị Muôn đề xuất: "Những năm gần đây Sơn La thường xuyên phải chịu những tác động tiêu cực của thời tiết như mưa đá, sương muối, băng giá… Để đối phó với thực tế này, nhiều nông dân đã nghĩ ra cách chăng màn lưới để ngăn mưa đá. Tuy nhiên, với những vườn mận hay dâu tây thì điều này có thể dễ dàng hơn, còn với những người trồng xoài như chúng tôi thì chưa ai áp dụng được".

Cũng theo chị Muôn, chi phí để có thể lắp màn lưới đối phó với mưa đá là khoảng 40 triệu đồng/ha, "là con số không hề nhỏ và nếu không được hỗ trợ thì nông dân chúng tôi đành chấp nhận mất trắng chứ không thể nào thực hiện được".

"Trước đây khi dịch tả lợn Châu Phi hoành hành, nhiều trang trại chăn nuôi cũng đóng cửa vì không thể tái đàn, rất may nông dân cũng được ngành nông nghiệp hỗ trợ một phần tiền trên mỗi đầu lợn. Tôi cũng mong sao chúng tôi được nhận một khoản hỗ trợ nhỏ để có thêm động lực tiếp tục mô hình, và quan trọng nhất là cảm giác an tâm khi gặp rủi ro sẽ không bị bỏ lại phía sau" – chị Muôn đề xuất.