Để góp phần giúp bà con chăn nuôi gà ta thả vườn đạt được hiệu quả tối ưu, TTV xin giới thiệu kỹ thuật chăn nuôi gà ta thả vườn của Trung tâm Khuyến Nông Cần Thơ. Mời bà con tham khảo.
Trước khi đem gà ta về nuôi, bà con cần chuẩn bị đầy đủ mọi điều kiện vật chất và kỹ thuật chăm sóc như:
1 - Chuồng nuôi:
- Trong chăn nuôi gà thả vườn, chuồng là nơi để gà tránh mưa, tránh nắng và ngủ đêm. Chuồng đặt cùng trong khuôn viên khu đất vườn, bảo đảm cao ráo, thoáng mát; có rèm che, cót quây, chụp sưởi ấm, máng ăn, máng uống. Tất cả phải đảm bảo thoáng mát vào mùa hè, giữ ấm vào mùa đông và được khử trùng trước khi sử dụng từ 5-7 ngày. Ngoài ra, trong cách nuôi truyền thống, kinh nghiệm của bà con nông dân thường đặt chuồng mặt quay hướng Đông hoặc Đông Nam để đón nắng buổi sáng và tránh được nắng gắt buổi chiều.
- Nền chuồng thiết kế đúng kỹ thuật, cao ráo, thoát nước, dễ quét dọn vệ sinh cho gà. Dưới sàn (nền chuồng) rải một lớp trấu, hoặc dăm bào có độ dày 5cm -10 cm và được phun sát trùng khi sử dụng.
- Gà có tập tính thích ngủ trên cao vào ban đêm để tránh kẻ thù và giữ ẩm cho đôi chân, tránh nhiễm bệnh. Do đó nên tạo một số dàn đậu cho gà ngủ trong chuồng. Dàn đậu làm bằng tre, gỗ (không nên làm bằng cây tròn vì trơn gà khó đậu). Dàn cách nền chuồng khoảng 0,5 m, cách nhau 0,3-0,4 m để gà khỏi đụng vào nhau, mổ nhau và ỉa phân lên nhau.
- Làm ổ đẻ cho gà để nơi tối. Một ổ đẻ cho 5-10 con gà mái.
2 - Vườn nuôi:
- Quây lưới xung quanh khu chăn thả, có thể dùng lưới B40, lưới nilon, tre gỗ... tùy điều kiện nuôi của từng hộ. Ban ngày khô ráo thả gà ra sân, vườn chơi, buổi tối cho gà về chuồng. Mật độ vườn thả gà đủ là ít nhất 1 con/m2.
- Ngoài ra, do gà nuôi thả vườn rất thích bới, rũ lông trong đất nên cần có bể cát cho gà. Trong bể có chứa cát, tro bếp. Kích thước bể dài 2m, rộng 1m, cao 0,3m cho khoảng 40 con gà. Với những khu vườn rộng, có thể đặt một số máng cát, sỏi hoặc đá nhỏ xung quanh nơi chăn thả để thuận tiện cho gà ăn, giúp gà tiêu hóa thức ăn tốt hơn.
3 - Chọn giống:
- Nếu nuôi gà ta theo hướng lấy thịt: Chọn giống gà Tàu vàng, gà Đông Tảo, gà Nòi, gà Tam Hoàng, gà Lương Phượng, gà gà Hồ, gà ta lai...
- Nuôi gà ta theo hướng lấy trứng thương phẩm: Chọn những giống gà đẻ nhiều như gà Tàu Vàng, gà Tam Hoàng, gà BT1, gà Ri,....
- Chọn những con gà nhanh, mắt sáng, lông bông, bụng gọn, chân mập; về trọng lượng càng đồng đều càng tốt. Không chọn nuôi những con gà khô chân, vẹo mỏ, khoèo chân, hở rốn, xệ bụng, lỗ huyệt bết lông, cánh xệ, có vòng thâm đen quanh rốn.
- Chọn gà để giống: Chọn con đầu nhỏ, mỏ ngắn đều, mồng tích to, đỏ tươi, mắt sáng, lông mượt xếp sát vào thân, bụng phát triển mềm mại, hậu môn rộng màu hồng tươi và ẩm ướt. Lưu ý chọn những con gà có trọng lượng không quá thấp, không quá mập, lúc 20 tuần tuổi đạt 1,6-1,7 kg thì sẽ rất tốt.
Trong kinh nghiệm nuôi truyền thống, bà con còn có bí quyết chọn những con gà có khoảng cách giữa xương chậu và xương ức rộng độ 3-4 ngón tay, giữa hai xương chậu rộng gần 2-3 ngón tay xếp lại sẽ mắn đẻ hơn.
4 - Kỹ thuật nuôi úm gà con:
- Nên vận chuyển gà con vào lúc sáng sớm hoặc chiều mát, tránh những ngày mưa bão hay áp thấp nhiệt đới. Đưa gà vào chuồng úm, cho gà uống nước pha Electrotyle hoặc Vitamine C, chỉ cho gà ăn tấm nấu hoặc tấm, bắp nhuyễn ngâm sau khi gà nở ít nhất là 12 giờ, tiếp tục cho ăn uống như thế đến 2 ngày. Sang ngày thứ 3 thì pha với lượng tăng dần thức ăn công nghiệp hoặc tự trộn phụ phế phẩm.
- Trộn thuốc cầu trùng vào trong thức ăn cho gà từ ngày thứ 7 trở đi, dùng Rigecoccin 1 gr/10 kg thức ăn (hoặc dùng Sulfamid trộn tỷ lệ 5%).Thay giấy lót đáy chuồng và dọn phân mỗi ngày sạch sẽ.
- Chuẩn bị lồng nuôi: Kích thước 2m x 1m; cao chân 0,5m đủ nuôi cho 100 con gà. Dùng đèn sưởi ấm cho gà. Tùy theo thời tiết thực tế để tăng hoặc giảm nhiệt dộ sưởi cho gà. Thông thường có thể dùng hai bóng đèn loại 75W/100 con gà. Theo kinh nghiệm, quan sát nếu thấy gà nằm tụ quanh bóng đèn là đang bị lạnh, nếu tản ra xa bóng đèn là nóng, nằm tụ ở góc chuồng là bị gió lùa và gà đi lại ăn uống tự do là nhiệt độ thích hợp.
- Cho gà ăn: Khi gà còn nhỏ (1-3 ngày tuổi) rải cám tấm trên giấy lót trong lồng úm. Khi gà 4-14 ngày tuổi cho gà ăn bằng máng ăn cho gà con. Trên 15 ngày cho gà ăn máng treo.
Máng cho gà con uống nước: Đặt hoặc treo xen kẽ các máng uống với máng ăn trong vườn. Thay nước sạch cho gà 2-3 lần/ngày. Máng ăn, máng uống cần thường xuyên vệ sinh sạch sẽ.
5 - Thức ăn cho gà nuôi thả vườn:
- Thường xuyên kiểm tra khu vực nuôi, không để gà ăn phải thức ăn bị ôi mốc, nhiễm nấm, thối rửa. Có thể sử dụng thức ăn công nghiệp hoặc tận dụng các phụ phế phẩm công nông nghiệp, sao cho đảm bảo các thành phần: Năng lượng, đạm, khoáng và vitamine. Khống chế lượng thức ăn và đảm bảo chất lượng thức ăn đối với gà hậu bị để gà không bị mập mỡ làm giảm sản lượng trứng.
- Đối với gà ta thả vườn thì vấn đề khoáng và vitamine không quan trọng bằng gà ta nuôi nhốt, vì chúng sẽ tự tìm kiếm theo nhu cầu của cơ thể. Nên nuôi thêm trùn đất và giòi là nguồn cung cấp đạm dồi dào cho gà. Khi thời tiết thay đổi nên cho gà uống nước pha Electrolyte hoặc Vitamine C.
- Với gà mới qua giai đoạn úm: Ngày đầu tiên chỉ cho gà uống nước, ăn tấm hoặc bắp nhuyễn. Thức ăn mỗi lần rải một ít để thức ăn luôn thơm ngon kích thích tính thèm ăn của gà; có thể cho gà ăn thêm rau xanh. Những ngày kế tiếp tập dần cho gà ăn sang thức ăn công nghiệp. Cho gà ăn nhiều bữa trong ngày, ăn tự do. Nếu sử dụng máng treo để cho gà phải thường xuyên theo dõi điều chỉnh độ cao của máng để gà ăn một cách thoải mái và tránh rơi vãi thức ăn.
- Nước uống phải sạch và đầy đủ cho gà uống, gà sống lâu hơn nếu thiếu thức ăn hơn thiếu nước.
6 - Vệ sinh phòng dịch:
- Những nguyên nhân dẫn đến gà bị bệnh: Môi trường sống ô nhiễm; Thức ăn không cân bằng dinh dưỡng dẫn đến sức đề kháng của gà kém; ...
- Các biện pháp vệ sinh phòng bệnh:
Chọn lựa con giống tốt, có sức đề kháng cao để chống đỡ với thời tiết và bệnh dịch.
Thực hiện vệ sinh chuồng, không để ao tù nước đọng trong khu vườn thả. Báo đảm cho gà "ăn sạch, ở sạch, uống sạch".
Áp dụng nghiêm ngặt lịch phòng vaccine cho gà. Ngoài ra, tuân thủ qui trình dùng kháng sinh phòng một số bệnh do vi trùng, đặc biệt đối với gà thả nền thì cần phải phòng bệnh cầu trùng khi cho xuống nền và thả vườn.
Lưu ý, trong giai đoạn gà đẻ, chỉ sử dụng kháng sinh khi gà bệnh. Sau 6 tháng đẻ, ngừa lại các bệnh dịch tả, tụ huyết trùng, Gumboro cho đàn mái đẻ.
XEM THÊM:
>> Nông dân bày kế để "mỏi tay" nhặt trứng gà rừng
>> Gà rừng Tích Lan tuyệt đẹp khiến “đại gia phát cuồng”
