Nga bắt quả tang điệp viên Mỹ là "thành công lớn"

Nhận định này được đưa ra bởi cựu giám đốc Cơ quan tình báo Nga FSB - ông Nikolai Kovalyov. Ông Kovalyov, hiện là một nghị sĩ của đảng cầm quyền, cũng tiên đoán sự cố không làm ảnh hưởng tới quan hệ song phương.

Fogle đội tóc giả khi bị an ninh Nga bắt quả tang hoạt động gián điệp (Nguồn: Kommersant)

Trong ngày 15.5. Nga đã cáo buộc Mỹ do thám lãnh thổ nước này "một cách lộ liễu và trơ trẽn" sau khi một người bị tình nghi là điệp viên của Cục tình báo trung ương Mỹ (CIA) đeo tóc giả màu vàng bị bắt ở Mátxcơva khi đang tìm cách tuyển mộ điệp viên.

Bộ ngoại giao Nga đã gửi công hàm phản đối chính thức cho đại sứ Mỹ, người bị triệu tập lên trụ sở Bộ ngoại giao vào sáng thứ Tư, nhưng những dấu hiệu ban đầu cho thấy cả hai phía có lẽ không muốn vụ việc trở thành một cuộc khủng hoảng toàn diện.

Nghi phạm bị bắt quả tang vào cuối ngày 13.5 khi đang tìm cách tuyển mộ một nhân viên làm việc trong ngành an ninh Nga với số tiền 100.000 USD đổi lấy thông tin tình báo ở vùng Bắc Kavkaz, theo cơ quan mật vụ Nga FSB.

Người đàn ông này, với những "biểu hiện điển hình là điệp viên" khi mang theo người rất nhiều tiền và cải trang với tóc giả, kính râm, có vỏ bọc ngoại giao là thư ký thứ ba của tòa đại sứ Mỹ, một vị trí khá thấp.

"Chúng tôi lấy làm kinh ngạc bởi sự lộ liễu và trơ trẽn của hành vi này", diễn ra ngay sau khi hai nước vừa cam kết cải thiện quan hệ, theo lời ông Yuri Ushakov, cố vấn về chính sách đối ngoại cho Tổng thống Nga Vladimir Putin.

Ushakov cũng bày tỏ sự ngạc nhiên vì việc những cam kết của ông Putin và Tổng thống Mỹ Barack Obama về việc các cơ quan mật vụ của hai nước cần hợp tác chặt chẽ với nhau hơn đã không được chuyển tới cho CIA hay đại sứ quán Mỹ. Nhưng Ushakov cũng thông báo chuyến thăm của giám đốc an ninh quốc gia Nga Nikolai Patrushev sang Mỹ ngày 20 và 21.5 vẫn sẽ diễn ra như dự kiến.

"Tôi không cho rằng những gì đã xảy ra sẽ ảnh hưởng tới sự hợp tác song phương, những điều quan trọng hơn đã được nhất trí ở các cấp cao hơn", ông Ushakov nói.

Nga đã từng cảnh báo Mỹ

Nghi phạm Ryan C. Fogle đã được trao lại cho đại sứ quán Mỹ và được yêu cầu rời Nga ngay lập tức. Nhật báo Nga Kommersant nói Fogle có lẽ muốn tìm thông tin tình báo về những kẻ đánh bom trong vụ marathon Boston có gốc gác ở vùng Bắc Kavkaz thuộc Nga, dù trước đó cơ quan mật vụ hai nước đã khẳng định sẽ hợp tác chính thức về vấn đề này.

Bộ ngoại giao Nga nói Thứ trưởng ngoại giao Sergei Ryabkov đã ký công hàm phản đối chính thức gửi cho đại sứ Mỹ tại Nga Michael McFaul. Từ Washington, quyền phó phát ngôn của Bộ ngoại giao Patrick Ventrell xác nhận đại sứ McFaul đã gặp ông Ryabkov, nhưng từ chối cung cấp thêm chi tiết về "một cuộc trao đổi ngoại giao riêng tư".

Ventrell cũng không xác nhận liệu có phải một quan chức trong sứ quán Mỹ đã phải rời Nga, chỉ nói "chúng tôi tuân thủ những quy định cua công ước Vienne về quan hệ lãnh sự và những yêu cầu của các nước khi họ buộc chúng tôi đưa ai đó rời khỏi đất nước họ".

Một quan chức FSB giấu tên nói trên truyền hình Nga, với giọng được bóp méo và giấu mặt, rằng Mátxcơva đã cảnh báo Mỹ về các hoạt động gián điệp trước đó, "nhưng họ có nghe đâu".

"Fogle tới đây mùa xuân năm 2011. Nga đã có thông tin tình báo rằng ông ta là người của CIA và ngay từ lúc ông ấy đặt chân lên lãnh thổ Nga, ông ấy đã được theo dõi chặt", quan chức FSB nói.

Tuy nhiên, cả hai phía không hứng thú với làm căng quá mức vụ việc trong bối cảnh Washington và Mátxcơva đang xúc tiến các nỗ lực ngoại giao nhạy cảm nhằm chấm dứt xung độ ở Syria. Bộ trưởng ngoại giao Nga Sergei Lavrov khẳng định ông sẽ không nêu ra vụ việc này trong các cuộc hội đàm tại Thụy Điển với người đồng cấp Mỹ John Kerry.