Ngân hàng tăng vốn - Không phải ai cũng thuận lợi

Ngày 25/9/2019, Ngân hàng Nam Á được NHNN chấp thuận cho tăng vốn điều lệ từ hơn 3.353 tỷ đồng lên hơn 3.890 tỷ đồng theo phương án đã được Đại hội đồng cổ đông của Nam A Bank thông qua tại Nghị quyết Đại hội đồng cổ đông thường niên năm, gồm các hình thức phát hành cổ phiếu để trả cổ tức với tỷ lệ 16%, chào bán cổ phiếu riêng lẻ, chào bán cổ phiếu ra công chúng cho cổ đông hiện hữu và phát hành cổ phiếu theo chương trình lựa chọn cho người lao động...

Ngày 10/10/2019 vừa qua, Ngân hàng TMCP Đông Nam Á cũng thông báo hoàn thành tăng vốn điều lệ từ 7.688 tỷ đồng lên 9.369 tỷ đồng, lọt vào top 15 ngân hàng có vốn điều lệ lớn nhất Việt Nam, sau khi chào bán 168 triệu cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu.

Đến ngày 11/10/2019, Thống đốc NHNN cũng có quyết định sửa đổi nội dung giấy phép hoạt động của Ngân hàng TMCP Phương Đông (OCB). Theo đó, vốn điều lệ của OCB được chấp thuận tăng từ 6,599 tỷ đồng lên 7,899 tỷ đồng. OCB tăng vốn điều lệ thông qua việc phát hành gần 130 triệu cổ phiếu để trả cổ tức cho cổ đông với tỷ lệ 20%.

Trong cùng ngày, NHNN ban hành quyết định sửa đổi nội dung về vốn điều lệ tại Ngân hàng TMCP Quốc tế Việt Nam (VIB). Theo đó, vốn điều lệ của VIB được sửa đổi từ 7,835 tỷ đồng lên 9,245 tỷ đồng. Trước đó, ngân hàng này đã phát hành hơn 141 triệu cổ phiếu với mệnh giá 10.000 đồng/CP cho cổ đông hiện hữu, tương đương tỷ lệ phát hành gần 18% để tăng vốn cổ phần từ nguồn vốn chủ sở hữu.

Việc các ngân hàng chạy đua tăng vốn cuối năm nằm trong kế hoạch áp dụng tiêu chuẩn Basel 2. Theo lộ trình của Ngân hàng Nhà nước, dự kiến muộn nhất đến năm 2020 cơ bản các ngân hàng thương mại phải có mức vốn tự có đáp ứng chuẩn mực của Basel 2. Trong đó, ít nhất 12-15 ngân hàng áp dụng thành công Basel 2.

Kể từ đầu năm sau, các ngân hàng phải đáp ứng được hệ số an toàn vốn (CAR) theo tiêu chuẩn mới của Thông tư 41/2016/TT-NHNN. Theo NHNN, hiện nay, hệ số CAR của nhiều ngân hàng đã đạt trên 9% nhưng nếu tính theo cách mới quy định tại Thông tư 41 thì con số này chỉ là 6-7%,  trong khi tiêu chuẩn các ngân hàng phải duy trì hệ số CAR tối thiểu là 8%.

Ngoài việc tăng vốn điều lệ, thời gian qua các nhà băng cũng tích cực phát hành trái phiếu dài hạn để tăng vốn tự có cấp 2, gồm cả trái phiếu nội tệ và ngoại tệ. Số liệu thống kê 9 tháng đầu năm cho thấy các ngân hàng thương mại là chủ thể phát hành nhiều trái phiếu nhất với tổng giá trị phát hành lên tới 75.936 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 49% tổng lượng trái phiếu doanh nghiệp phát hành thành công.

Trong khi đó, không ít nhà băng vẫn đang chật vật xoay sở tăng vốn trong suốt thời gian qua. Theo thống kê của NHNN tính đến 30/6/2019 vẫn còn một số ngân hàng có vốn điều lệ chỉ vừa trên mức vốn pháp định 3.000 tỷ đồng. Đơn cử như ngân hàng Bảo Việt 3.150 tỷ đồng, ngân hàng Bản Việt 3.171 tỷ đồng, ngân hàng Kiên Long 3.237 tỷ đồng, ngân hàng Sài Gòn Công Thương 3.080 tỷ đồng, ngân hàng Việt Á 3.500 tỷ đồng, ngân hàng PGBank 3.000 tỷ đồng.

Trong khi đó, những ngân hàng dù đã lên sàn nhưng vẫn gặp nhiều khó khăn trong việc tăng vốn. Như trường hợp của  ngân hàng Bắc Á dù đã niêm yết từ cuối năm 2017, vốn điều lệ của ngân hàng này vẫn khó tăng mạnh như kỳ vọng. Giữa tháng 9 vừa qua, Bắc Á đã phải phát hành 100 triệu cổ phiếu, tương đương 1.000 tỷ đồng để trả cổ tức từ nguồn lợi nhuận sau thuế giữ lại.

Trước đó vào năm 2018, NH này cũng đã từng đặt mục tiêu tăng vốn từ 5.462 tỷ đồng lên 6.000 tỷ đồng bằng cách phát hành thêm cổ phiếu và đã được đại hội cổ đông thông qua. Tuy nhiên sau đó, vốn điều lệ quy định trên giấy phép hoạt động của BacABank chỉ được nâng lên 5.500 tỷ đồng.

Với việc cổ phiếu giao dịch không mấy tích cực nên khó gọi thêm vốn, BacABank chỉ có thể phát hành cổ phiếu để trả cổ tức cho cổ đông hiện hữu. Song phát hành cho cổ đông hiện hữu như vậy, giá cổ phiếu sẽ bị điều chỉnh giảm tương ứng nên cổ đông cũng sẽ cân nhắc.