Ngành đồ uống Việt "giải mã" thách thức kép: Cạnh tranh nhập khẩu và áp lực xanh hóa

Đây là điểm nhấn xuyên suốt tại hội thảo “Ngành Đồ uống Việt Nam trong kỷ nguyên mới: Xu hướng, thách thức và cơ hội” diễn ra hôm nay 7/11 tại TP.HCM.

Sự kiện do Hiệp hội Bia – Rượu – Nước giải khát Việt Nam (VBA) tổ chức. Tham dự hội thảo có gần 200 đại biểu, bao gồm đại diện cơ quan quản lý nhà nước, chuyên gia nghiên cứu và các doanh nghiệp trong ngành đồ uống.

Cạnh tranh và sức ép lớn trong ngành đồ uống

Tại Việt Nam, ngành đồ uống đóng góp trên 60 nghìn tỷ đồng vào ngân sách quốc gia hàng năm và tạo ra hàng triệu việc làm. Tuy nhiên, ngành đang phải đối mặt với nhiều khó khăn thách thức và cần tích cực nắm bắt các xu hướng tiêu dùng mới cùng yêu cầu về xanh hóa, kinh tế tuần hoàn, theo VBA.

PGS. TS Nguyễn Văn Việt, Chủ tịch VBA, nhấn mạnh: “Trong bối cảnh kinh tế và thị trường tiêu dùng đang thay đổi nhanh chóng, ngành đồ uống Việt Nam cần thích ứng linh hoạt, đẩy mạnh chuyển đổi xanh, đổi mới công nghệ, đồng thời tiếp tục phát huy vai trò đóng góp quan trọng cho tăng trưởng kinh tế và Ngân sách Nhà nước”.

Bà Chu Thị Vân Anh, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký VBA, cảnh báo về những tác động từ môi trường chính sách như tăng thuế tiêu thụ đặc biệt, bảo vệ môi trường, nâng cao quản lý an toàn thực phẩm, và truy xuất nguồn gốc hàng hóa...

Bà Vân Anh đặc biệt nhấn mạnh về áp lực cạnh tranh từ thị trường quốc tế đang gia tăng. Bà cho biết, Việt Nam đang cố gắng đẩy mạnh xuất khẩu bia, rượu, nước giải khát nhưng vẫn còn nhiều khó khăn, kim ngạch xuất khẩu còn khiêm tốn. Ở chiều ngược lại, nhập khẩu lại tăng mạnh do nhu cầu đa dạng hóa và chính sách cắt giảm thuế quan theo các hiệp định thương mại tự do quốc tế mà Việt Nam đã tham gia.

Những yếu tố này được đánh giá là gợi mở nhiều góc nhìn đối với thách thức cũng như cơ hội cho ngành đồ uống.

“Đại bàng” đồ uống chia sẻ về tương lai bền vững

Đại diện cho khối doanh nghiệp, bà Nguyễn Thị Ngọc Bích, Giám đốc Chuỗi cung ứng Khu vực Đông Nam Á của công ty đa quốc gia AB-InBev, đã chia sẻ về “Nhu cầu và giải pháp thúc đẩy ứng dụng bền vững của các doanh nghiệp ngành đồ uống”.

Theo bà Bích, AB-InBev tại Việt Nam đã lắp đặt hệ thống điện mặt trời trực tiếp tại nhà máy với giai đoạn 1 (năm 2019) công suất 1200 kW và giai đoạn 2 (năm 2025) công suất 1800 kW. Bên cạnh đó, công ty còn phát triển hệ thống xử lý nước thải tại chỗ, với nước đã qua xử lý được tái sử dụng cho mục đích làm mát và làm sạch.

“Ông lớn” ngành đồ uống quốc tế này cũng tập trung vào các hoạt động phát triển bền vững thông qua các sáng kiến về nguồn nước. Bên cạnh đó là nghiên cứu xu hướng tiêu dùng và tập trung phát triển danh mục sản phẩm đa dạng nhằm đáp ứng nhiều nhu cầu và dịp khác nhau, bao gồm cả sản phẩm không cồn và có cồn.

Đại diện của tập đoàn quốc tế này cũng cho biết, trước xu hướng tiêu dùng chú trọng sức khỏe, doanh nghiệp đã mở rộng danh mục sản phẩm từ bia truyền thống đến sản phẩm không cồn Budweiser tại Việt Nam, đáp ứng nhu cầu đa dạng của người tiêu dùng hiện đại.

“Chúng tôi sẽ tiếp tục đồng hành cùng ngành đồ uống Việt Nam trên hành trình xanh hóa sản xuất và phát triển bền vững trong kỷ nguyên mới”, bà Bích cho biết.

Công nghệ xanh cho ngành đồ uống

Các chuyên gia tại hội thảo đã giới thiệu nhiều giải pháp công nghệ tiên tiến để giúp ngành đồ uống Việt Nam thực hiện cam kết phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.

Về kinh tế tuần hoàn: PGS.TS Nguyễn Đình Thọ – Phó Viện trưởng Viện Chiến lược Chính sách Nông nghiệp và Môi trường, cho rằng ngành đồ uống đóng vai trò quan trọng trong tiến trình thực hiện cam kết này.

Ông Thọ nhấn mạnh: “Chuyển đổi xanh không chỉ là yêu cầu tất yếu của doanh nghiệp mà còn là cơ hội nâng cao năng lực cạnh tranh, thu hút đầu tư và đáp ứng xu thế tiêu dùng bền vững. Khi khung pháp lý, hạ tầng tái chế và công nghệ trong nước được hoàn thiện, ngành đồ uống Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành một trong những lĩnh vực tiên phong của nền kinh tế xanh quốc gia”.

Về công nghệ màng tiên tiến, ông Trần Minh Triết, Trưởng đại diện Công ty công nghệ môi trường Suntar Singapore, chia sẻ về giải pháp lọc thông minh giúp bảo toàn hương vị tự nhiên, giảm tiêu hao năng lượng và lượng nước thải. Ông Triết khẳng định: “Chúng tôi mong muốn mang đến cho ngành đồ uống Việt Nam những công nghệ xanh – sạch – hiệu quả”.

Về giải pháp điện hóa, ông Bùi Trần Trung Hậu, đại diện Tổ chức quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên tại Việt Nam (WWF), giới thiệu giải pháp “Điện hóa nhằm giảm phát thải khí nhà kính”.

Theo ông Hậu, giải pháp này sẽ đem lại những lợi ích rất tiềm năng cho doanh nghiệp trong việc tối ưu chi phí vận hành, giảm phát thải, nâng cao hiệu suất sử dụng nhiệt, thu hồi nhiệt thông qua các hệ thống thông minh, hướng đến nhà máy xanh.

Cũng tại hội thảo, ông Phạm Hoàng Quân, Trưởng đại diện hãng Swan Analytical Instruments (Thụy Sĩ) tại Việt Nam, giới thiệu chi tiết về giải pháp “Ứng dụng giám sát nồng độ Ozone nhằm tối ưu hóa việc châm ozone tạo hiệu ứng khử trùng dành cho nước đóng chai thành phẩm”.

Ozone là chất oxy hóa mạnh được sử dụng để khử trùng nước, tiêu diệt vi sinh vật, và không để lại dư lượng hóa chất độc hại do phân hủy thành oxy. Ông Quân khẳng định, việc giám sát nồng độ Ozone hòa tan tối ưu bằng các thiết bị hiện đại ngày nay sẽ giúp nhà máy nước giải khát hay nước đóng chai đảm bảo quy trình khử trùng nước và thiết bị hiệu quả, an toàn.

Ngoài ra, các thảo luận tại hội thảo cho thấy các đại biểu và chuyên gia đều đồng thuận rằng việc ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI), chuyển đổi số, đầu tư công nghệ mới, và phát triển bao bì thân thiện môi trường là hướng đi tương lai để ngành đồ uống Việt Nam tiến gần hơn tới mô hình kinh tế tuần hoàn, bền vững.

×