Nghệ An: Trồng loại cây "nhiều đốt", tạo sinh kế suốt hàng chục năm giúp dân ở xã miền núi thoát nghèo bền vững

Cây thoát nghèo ở xã biên giới

Những năm gần đây, mô hình sinh kế bền vững từ phát triển cây mét theo chuỗi giá trị được triển khai tại các xã miền núi phía Tây của tỉnh Nghệ An đang chứng minh hiệu quả rõ. Đặc biệt, khi đầu ra của cây mét tốt, bà con đồng bào dân tộc miền núi có nguồn thu nhập ổn định, nâng cao đời sống. Từ đó, mô hình này đang góp phần quan trọng vào việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025. Đặc biệt, mô hình này đang được thực hiện rất có hiệu quả tại các xã Tam Thái, Tam Quang và Tương Dương, tỉnh Nghệ An.

Mét là loại cây bản địa, hợp với khí hậu và thổ nhưỡng nơi đây nên sinh trưởng và phát triển mạnh. Sau khi trồng cây mét gần như không phải chăm bón. Vì thế Việc lựa chọn loài cây bản địa này tạo sinh kế cho người dân được đánh giá rất phù hợp.

Ông Giàng Văn Thế (trú tại xã Tam Thái, tỉnh Nghệ An) chia sẻ: “Từ khi cây mét còn non, người dân chúng tôi có thể thu hoạch măng bán làm thực phẩm. Măng là loại thực phẩm rất được ưa chuộng được chế biến thành nhiều sản phẩm khác nhau, như măng tươi luộc, măng ngâm tỏi ớt, măng khô... bán rất chạy. Đến khi cây mét già thì có thể làm vật liệu xây dựng, nguyên liệu làm đồ thủ công mỹ nghệ, trang trí các công trình, làm nguyên liệu giấy. Chỉ cần người dân thu hoạch là có thương lái đến mua ngay, bà con ai cũng phấn khởi”.

Ngoài tạo sinh kế, tăng thu nhập cho bà con, việc trồng cây mét cũng góp phần giúp hạn chế lũ lụt, xói mòn, sạt lở đất. Mỗi ha, người dân nơi đây trồng được khoảng 300 cụm mét, mỗi cụm cách nhau từ 6 đến 7m. Cây mét ưa nơi ẩm mát, có tầng đất xốp, dày. Nhờ tốc độ sinh trưởng nhanh, ít sâu bệnh, sau từ 3 đến 4 năm kể từ khi trồng, loại cây này có thể khai thác và cho năng suất khá cao từ 10 đến 12 tấn/ha.

Gia đình bà Lương Thị Đoàn (trú tại xã Tam Quang, tỉnh Nghệ An) là một trong những hộ đầu tiên tham gia mô hình. Mỗi năm gia đình bà thu hoạch hàng ngàn cây mét thu về hàng chục triệu đồng. Đến mùa măng, cánh rừng mét còn mang lại thêm nguồn thu cho gia đình nhờ những chồi cây mới. Một năm, cánh rừng mét mang về 2 nguồn thu nhập lớn cho gia đình bà Đoàn. Từ hộ khó khăn, đến nay gia đình bà Đoàn có thu nhập ổn định, nâng cao đời sống nhờ vào việc trồng cây mét.

Đặc biệt, người dân chỉ cần trồng cây mét một lần là có thể cho thu hoạch liên tục trong hàng chục năm. “Cây mét có thể thu hoạch quanh năm, để càng già, thân cây lớn thì giá bán tăng thêm. Vì thế, nhiều gia đình xem cây mét như là “của để dành”, khi khó khăn mới thu hoạch cây mét”, bà Lương Thị Đoàn chia sẻ.

Nhiều hộ dân thoát nghèo, vươn lên làm giàu

Cây mét dễ trồng, không tốn công chăm sóc. Đầu ra cho cây mét ổn định. Người dân thu hoạch đến đâu thương lái đã đợi sẵn để “khuân” sạch. Mét cũng trở thành loại cây thoát nghèo cho người dân.

Từ mô hình ban đầu, diện tích trồng cây mét được nhân rộng, trở thành những cánh rừng bạt ngàn, xanh mướt. Chỉ tính riêng ở bản Tam Liên có 110 hộ dân trồng mét với diện tích hơn 400ha.

Ông Vi Văn Minh – Bí thư Chi bộ bản Tam Liên cho biết: “Người dân rất phấn khởi khi được tham gia mô hình trồng mét. Hiện, người dân đang bán cây mét với giá dao động từ 18.000 - 26.000 đồng/cây. Giá cây mét tùy thuộc vào kích thước, độ già và dài của cây. Dân bản chỉ cần chặt, tập kết ở bên đường là có xe tải lớn tới thu mua”.

Theo kinh nghiệm từ thời cha ông để lại, người dân xã Tam Quang khi thu hoạch cây mét đều chặt thật sát gốc. Việc này giúp bụi mét không bao giờ bị thoái hóa và thoáng mặt bằng để những lứa măng sau đều, mập. Đặc biệt, sau khi phát triển ổn định, cây tăng nhanh về số lượng, sản lượng thu hoạch năm sau sẽ nhiều hơn năm trước.

Người dân xã Tam Quang thu hoạch cây mét tập kết ở những bãi đất trống dọc bên các tuyến đường thì thương lái sẽ đánh xe tải lớn đến thu mua. Người dân đếm cây rồi nhận tiền, ai cũng phấn khởi.

Bà Kha Thị Hiền – Phó Chủ tịch UBND xã Tam Quang, tỉnh Nghệ An cho biết, với giá ổn định, hiện cây mét thực sự là cây thoát nghèo của người dân trên địa bàn xã. Ngoài mang lại lợi ích kinh tế, cây mét còn tạo cảnh quan, chống sạt lở. Nhu cầu của thị trường rất lớn, nên địa phương đang khuyến khích người dân mở rộng diện tích. Qua đó, giúp dân có nguồn thu nhập ổn định thoát nghèo, vươn lên làm giàu.

Tại các huyện miền Tây Nghệ An, những cánh rừng mét dần phủ xanh, tạo sinh kế bền vững cho bà con dân bản. Loài cây trồng một lần, không cần chăm sóc, có thể thu hoạch hàng chục năm đang thực sự trở thành cây thoát nghèo giúp đời sống bà con dân bản ổn định.

“Những hộ dân tham gia trồng mét theo đề án giảm nghèo bền vững trên địa bàn sẽ được hỗ trợ thiết kế rừng, cây giống, kỹ thuật theo nhu cầu. Bên cạnh đó, mỗi hộ dân tham gia mô hình sẽ được hỗ trợ 2,5 triệu đồng/ha. Ngoài ra, nhiều dự án trong chương trình giảm nghèo đang được địa phương thực hiện đồng bộ như trồng keo nguyên liệu, nuôi gà thương phẩm, nuôi bò sinh sản... mang lại hiệu quả cao giúp người dân có nguồn sinh kế ổn định, giảm nghèo bền vững”, bà Kha Thị Hiền Phó chủ tịch UBND xã Tam Quang, tỉnh Nghệ An chia sẻ thêm.

“Những hộ dân tham gia trồng mét theo đề án giảm nghèo bền vững trên địa bàn sẽ được hỗ trợ thiết kế rừng, cây giống, kỹ thuật theo nhu cầu. Bên cạnh đó, mỗi hộ dân tham gia mô hình sẽ được hỗ trợ 2,5 triệu đồng/ha. Ngoài ra, nhiều dự án trong chương trình giảm nghèo đang được địa phương thực hiện đồng bộ như trồng keo nguyên liệu, nuôi gà thương phẩm, nuôi bò sinh sản... mang lại hiệu quả cao giúp người dân có nguồn sinh kế ổn định, giảm nghèo bền vững”, bà Kha Thị Hiền Phó chủ tịch UBND xã Tam Quang, tỉnh Nghệ An chia sẻ thêm.

×