Ngoại trưởng Mỹ phản đối Trung Quốc đe dọa trên Biển Đông

Ngày 22/4, Ngoại trưởng Mỹ Michael Pompeo đã ra tuyên bố có tựa đề "Mỹ và ASEAN hợp tác đánh bại Covid-19, xây dựng khả năng phục hồi lâu dài và hỗ trợ phục hồi kinh tế".

Tuyên bố này nói rằng, trong lúc chống dịch, các nước vẫn phải nhớ rằng những mối đe dọa lâu dài với an ninh chung vẫn không mất đi. "Trên thực tế, chúng đã trở nên rõ ràng hơn" - Ngoại trưởng Mỹ nói. Ông cho rằng "Bắc Kinh đã lợi dụng sự sao lãng" trong cuộc chiến chống Covid để có các hành động đe dọa.

Ông liệt kê từ việc Trung Quốc đơn phương tuyên bố thành lập các quận hành chính mới trên quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa của Việt Nam trên Biển Đông, đâm chìm tàu cá Việt Nam hồi đầu tháng Tư, thành lập các "trạm nghiên cứu" trên Đá Chữ Thập và Đá Xu Bi. Trung Quốc tiếp tục triển khai dân quân biển quanh quần đảo Trường Sa và gần đây nhất, Trung Quốc cử hải đội gồm cả tàu khảo sát năng lượng chỉ với mục đích dọa nạt các bên tuyên bố chủ quyền khác tham gia phát triển dầu khí ngoài khơi.

Đón ngư dân trên tàu cá Quảng Ngãi bị tàu Trung Quốc đâm chìm tháng 4/2020 trở về. Ảnh: TTXVN.

"Cần nhấn mạnh rằng Trung Quốc đang lợi dụng sự chú ý của thế giới vào cuộc khủng hoảng Covid-19 bằng cách tiếp tục hành xử khiêu khích" - tuyên bố của ông Pompeo nói. "Trung Quốc đang gây sức ép quân sự và cưỡng chế các nước láng giềng trên Biển Đông, thậm chí còn đi xa tới mức đánh chìm tàu cá Việt Nam. Mỹ phản đối mạnh mẽ sự bắt nạt của Trung Quốc và hy vọng các nước khác yêu cầu Trung Quốc giải thích rõ trách nhiệm của mình".

Ngoại trưởng Mỹ cũng bày tỏ lo ngại về một báo cáo khoa học cho thấy, các hoạt động xây đập của Trung Quốc ở thượng nguồn sông Mekong đã đơn phương thay đổi dòng chảy của con sông. Báo cáo phát hiện rằng, các hoạt động này đã lấy mất đáng kể nước của các quốc gia sông Mekong trong nhiều năm, với kết quả thảm hoạt trong hầu hết các mùa khô gần đây khiến ảnh hưởng đến 60 triệu người sống phụ thuộc vào con sống để có thực phẩm, năng lượng và đi lại.

Về Covid-19, tuyên bố nói rằng các thành viên ASEAN là đối tác chiến lược lâu dài khi Mỹ ứng phó với đại dịch Covid-19, Mỹ sẽ tiếp tục hợp tác với ASEAN để đánh bại dịch và quay lại xây dựng tương lai tươi sáng hơn cho khu vực.

Mỹ cảm ơn các đối tác ASEAN vì hỗ trợ thúc đẩy dòng cung cấp thiết bị y tế quan trọng cho Mỹ và hỗ trợ các chuyến bay đưa người Mỹ về nước.

"Chẳng hạn, Việt Nam đã tiến hành các thủ tục cho các chuyến bay thuê bao để vận chuyển 2,2 bộ quần áo bảo hộ cá nhân sang Mỹ, và chúng tôi hy vọng sẽ có nhiều chuyến hàng thiết bị bảo hộ cá nhân (PPE) trong những tuần tới" - Ngoại trưởng Mỹ cho biết.

Ông Pompeo khẳng định Mỹ tiếp tục hỗ trợ các nước ASEAN chống dịch, thúc giục các nước chia sẻ thông tin minh bạch và đầy đủ.

Ông còn thông báo sáng kiến Tương lai Y tế Mỹ - ASEAN để thúc đẩy các nỗ lực của Mỹ về an ninh y tế thông qua nghiên cứu, sức khỏe công công và đào tạo thế hệ chuyên gia y tế ASEAN tiếp theo. Cho đến giờ Mỹ đã chi hơn 35,5 triệu USD quỹ y tế khẩn cấp giúp các nước ASEAN chống Covid-19.

Xét về mối liên hệ giữa việc buôn bán động vật hoang dã ở các chợ bất hợp pháp với bệnh tật, Mỹ kêu gọi Trung Quốc đóng cửa vĩnh viễn các chợ bán động hoang dã tươi sống và tất cả các chợ bán động vật hoang dã khác, đồng thời kêu gọi các nước ASEAN cũng làm vậy.