Nhóm lợi ích "dàn xếp" đấu thầu ở huyện Vân Đồn?

"Dàn xếp" dự án

Trước đó, Etime có bài viết "Quảng Ninh: Xã đảo tự ý lấp 9.000 m2 mặt biển bằng bùn thối". Bài viết phản ánh, Công ty TNHH Thương Mại Hoa Phong đã trúng thầu nhiều gói thầu trên đảo Thắng Lợi trong năm 2018, 2019 và trên địa bàn huyện Vân Đồn. Trong đó mới đây nhất là gói thầu cải tạo, nâng cấp tuyến đường trung tâm xã Thắng Lợi. Tuy nhiên khi chưa trúng thầu thi công gói thầu nâng cấp tuyến đường này thì công ty Hoa Phong đã san lấp và đổ đá làm nền đường như có sự chuẩn bị trước việc trúng thầu gói này.

Khi kiểm tra số hàng chục gói thầu xây dựng cơ bản gần đây ở huyện Vân Đồn, chúng tôi phát hiện một số doanh nghiệp luôn song hành cùng nhau và thay phiên nhương nhịn nhau để trúng thầu với cùng những lý do giống nhau. Thậm chí, giữa các doanh nghiệp này cũng khéo léo "phân vùng trúng thầu" ở một số địa bàn rất… ngẫu nhiên: Đó là đơn vị nào đã trúng thầu tại Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Vân Đồn thì sẽ luôn trúng ở đây; đơn vị nào "chuyên" trúng ở xã Hạ Long hay xã Đài Xuyên.. thì sẽ luôn trúng ở đó.

Các doanh nghiệp đấu thầu kiểu này nhiều nhất là: Công ty TNHH Thương mại Hoa Phong (có địa chỉ tại: Khu 5, thị trấn Cái Rồng, huyện Vân Đồn), Công ty TNHH 1 Thành viên Hải Dương Xanh (địa chỉ: Khu 5, thị trấn Cái Rồng, huyện Vân Đồn) và Công ty Xây dựng và Dịch vụ thương mại Việt Hằng (địa chỉ: Khu 7, thị trấn Cái Rồng, huyện Vân Đồn). Theo tìm hiểu của chúng tôi, chỉ trong năm 2018 và 2019, 3 doanh nghiệp này cùng tham gia đấu thầu kiểu "xoay vòng" để trúng - trượt phải lên hàng chục gói thầu.

Đơn cử như tại Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Vân Đồn, tình từ tháng 6/2018 đến nay, đơn vị này đã phê duyệt cho Công ty Hoa Phong trúng trên 10 gói thầu với giá trị hàng chục tỉ đồng. Gần đây nhất, chỉ trong tháng 11/2019, Công ty Hoa Phong đã được Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Vân Đồn phê duyệt liên tục 5 gói thầu với trị giá gần 30 tỉ đồng.

Và trong rất nhiều gói thầu mà Công ty Hoa Phong trúng thầu, đều có "bóng dáng trượt thầu" của Công ty Hải Dương Xanh với các lý do: Là không có bảo đảm dự thầu; không có tài sản thanh khoản cao hoặc doanh thu bình quân về hoạt động xây dựng không đủ…

Ngược lại, tại các gói thầu mà Công ty Hải Dương Xanh trúng thầu thì Công ty Hoa Phong lại không đủ năng lực, kinh nghiệm hoặc là các hợp đồng tương tự không có cùng quy mô, tính chất…

Đối với Công ty Việt Hằng, thì ở những gói thầu mà công ty này trúng thì Công ty Hải Dương Xanh lại bị trượt thầu với lý do: Người đại diện của nhà thầu không ký vào đơn dự thầu; hoặc không có năng lực kinh nghiệm, hoặc không có bảo đảm dự thầu…

Cẩu thả trong lập hồ sơ thầu

Trong buổi làm việc với chúng tôi, ông Trần Quốc Vương, Giám đốc Công ty TNHH Thương mại Hoa Phong cho biết, lãnh đạo các công ty này đều nằm trên địa bàn nên có sự quen biết, chứ không phải mượn hồ sơ để đi đấu thầu các dự án.

Trong số các doanh nghiệp thường xuyên trúng các gói thầu xây dựng cơ bản, Công ty Hoa Phong thể hiện rõ dấu hiệu khai khống hoặc sai lệch hồ sơ để trúng, trượt nhiều gói thầu tại Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Vân Đồn cũng như ở một số gói thầu của các chủ đầu tư khác.

Đơn cử, tại Gói thầu số 01: Thi công xây lắp công trình (gồm cả chi phí hạng mục chung, thuế VAT) thuộc Dự án: Sửa chữa, nâng cấp tuyến đường trung tâm xã Thắng Lợi thì Công ty Hoa Phong kê khai doanh thu bình quân từ hoạt động xây dựng trong 3 năm 2016, 2017 và 2018 là: 17.620.235.803 đồng. Trong đó, doanh thu từ hoạt động xây dựng năm 2016 là: 17.397.933.628 đồng; năm 2017 là: 17.153.816.089 đồng; năm 2018: 18.308.957.691 đồng. Gói thầu này Công ty Hoa Phong trúng thầu giá 11.489.750.000 đồng (giá gói thầu là: 11.502.104.000, tiết kiệm được hơn 12 triệu đồng).

Số liệu trên mà Công ty Hoa Phong kê khai cũng khá khớp với con số: 17.620.235.802 đồng trong hồ sơ dự thầu tại gói thầu: Xây lắp và vận chuyển máy thi công thuộc Dự án: Sửa chữa, nâng cấp đường thôn Cống Tây, xã Thắng Lợi, huyện Vân Đồn do BQLDA Đầu tư xây dựng huyện Vân Đồn làm bên mời thầu. Gói thầu này Công ty Hoa Phong trúng thầu giá 1.343.811.000 đồng (giá gói thầu là: 1.379.570.000 đồng, tiết kiệm được hơn 35 triệu đồng).

Tuy nhiên, ở 2 gói thầu khác mà chúng tôi thu thập được, thì số liệu doanh thu bình quân từ hoạt động xây dựng của nhà thầu Hoa Phong lại hoàn toàn khác biệt, có sự chênh lệch lớn.

Chẳng hạn tại gói thầu: Thi công xây dựng + hạng mục chung thuộc Dự án: Tuyến đường từ Khu tái định cư thôn 12 xã Hạ Long ra tuyến đường giao thông trục chính đoạn (830m), huyện Vân Đồn thì doanh thu bình quân từ hoạt động xây dựng mà nhà thầu Hoa Phong khai là 17.637.259.439 đồng. Đối chiếu với số liệu ở 2 gói thầu trên thì chênh lệch cao hơn 17 triệu đồng. Ở gói thầu này, Công ty Hoa Phong trúng thầu giá 1.935.973.000 đồng và gói thầu do BQLDA Đầu tư xây dựng huyện Vân Đồn làm bên mời thầu.

Chưa hết, tại gói thầu số 01: Thi công xây lắp công trình, chi phí hạng mục chung công trình thuộc Dự án: Đường từ Trung tâm bản Đài Van tới đội Mộc Bài, xã Đài Xuyên, huyện Vân Đồn mà công ty này kê khai thì số liệu doanh thu bình quân từ hoạt động xây dựng của nhà thầu Hoa Phong là 17.690.482.773 đồng. Đối chiếu với các gói thầu trên, số liệu doanh thu bình quân về hoạt động xây dựng của nhà thầu Hoa Phong cũng chênh lệch cao hơn 70 triệu đồng. Tại hồ sơ dự thầu của gói thầu này, doanh thu hàng năm từ hoạt động xây dựng của nhà thầu Hoa Phong năm 2016 là: 17.407.693.629 đồng, năm 2017 là: 17.261.081.543 đồng, năm 2018 là: 18.402.673.146 đồng. Như vậy, đối chiếu hồ sơ dự thầu của nhà thầu Hoa Phong giữa các gói thầu đều có sự chênh lệch lớn. Câu hỏi đặt ra là nhà thầu Hoa Phong làm khống số liệu với mục đích gì?

Một điểm đáng lưu ý là trong gói thầu thuộc dự án: Đường từ Trung tâm bản Đài Van tới đội Mộc Bài, xã Đài Xuyên mà Công ty Hoa Phong trượt thầu thì giá trị gói thầu chỉ hơn 4 tỉ đồng. Cùng với gói thầu có tính chất tương tự, Công ty Hoa Phong trúng nhiều gói thầu khác tại BQLDA Đầu tư xây dựng huyện Vân Đồn có giá trị từ 5 đến 10 tỉ đồng, nhưng không hiểu sao tại gói thầu này, nhà thầu Hoa Phong lại trượt thầu vì lý do không đủ năng lực và kinh nghiệm?

Ngoài ra, theo tài liệu mà chúng tôi có được, tại gói thầu mà Công ty Hoa Phong bị trượt tại xã Đài Xuyên này, hàng loạt chỉ số tài chính đều bị cắt bỏ hoặc để trống. Chẳng hạn số liệu tài chính cho 3 năm 2016, 2017, 2018: Trong khi hồ sơ dự thầu tại các gói thầu mà công ty này trúng thầu đều kê khai đầy đủ chỉ số Tổng tài sản, Tổng nợ, Giá trị tài sản ròng, Tài sản ngắn hạn, Nợ ngắn hạn, Vốn lưu động thì tại gói thầu bị trượt này, cột số liệu Giá trị tài sản ròng, Tài sản ngắn hạn, Vốn lưu động đều không có, còn các chỉ số Tổng nợ, Tài sản ngắn hạn, Nợ ngắn hạn đều bỏ trống. Không hiểu mục đích mà nhà thầu Hoa Phong cố tình để trống hoặc cắt bỏ với mục đích gì?

Theo tìm hiểu của phóng viên, ông Trần Quốc Vương, Giám đốc Công ty TNHH Thương mại Hoa Phong có vợ là bà Vũ Thị Hội, trưởng ban dân vận huyện ủy Vân Đồn. Chúng tôi còn phát hiện tại một số gói thầu có hiện tượng doanh nghiệp trúng thầu làm hộ hồ sơ dự thầu cho các doanh nghiệp trượt thầu, phương án thi công tại một số gói thầu có dấu hiệu coppy lại của nhau, ngoài bìa hồ sơ dự thầu của doanh nghiệp này nhưng trong nội dung lại là tên doanh nghiệp khác, thậm chí sai cả tên chủ đầu tư, chủ đầu tư còn cho nhà thầu mượn hồ sơ về điều chỉnh sau khi đã chấm thầu...

Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin sự việc!