Những bức ảnh màu đầu tiên về Hà Nội và màu sơn gây tranh cãi tại biệt thự số 49 Trần Hưng Đạo

Xuất hiện những bức ảnh màu đầu tiên về Hà Nội tại biệt thự Pháp cổ 49 Trần Hưng Đạo - Ảnh 1.

Tại biệt thự Pháp cổ 49 Trần Hưng Đạo (Hà Nội), UBND quận Hoàn Kiếm đã phối hợp với Viện vùng Thủ đô Paris tổ chức triển lãm ảnh "Hà Nội khởi đầu một đô thị kiểu phương Tây ở Đông Nam Á".

Xuất hiện những bức ảnh màu đầu tiên về Hà Nội tại biệt thự Pháp cổ 49 Trần Hưng Đạo - Ảnh 3.

Triển lãm quy tụ khoảng 30 bức ảnh khắc họa sự khởi đầu của một đô thị kiểu phương Tây, nơi truyền thống Hà Nội sánh vai với các yếu tố ngoại sinh được du nhập từ Pháp. Những bức ảnh này được chụp trên nền kính do Léon Busy thực hiện trong khoảng thời gian từ 1915-1921. Đây là những bức ảnh màu đầu tiên về Hà Nội.

Xuất hiện những bức ảnh màu đầu tiên về Hà Nội tại biệt thự Pháp cổ 49 Trần Hưng Đạo - Ảnh 4.

Kỹ thuật chụp ảnh màu đã thể hiện được diện mạo của một Hà Nội hiện đại, trong khi các chủ đề được Busy ghi lại cho thấy một Việt Nam vừa xưa cũ, vừa đang chuyển mình để hướng tới thế kỷ 20.

Xuất hiện những bức ảnh màu đầu tiên về Hà Nội tại biệt thự Pháp cổ 49 Trần Hưng Đạo - Ảnh 5.

Bên cạnh những công trình công cộng chủ đạo của Hà Nội, có nhiều chi tiết xuất hiện trên những khuôn hình này cho thấy sự lan tỏa của văn hóa phương Tây ngay cả trong khu phố cổ và bên trong mỗi không gian sống của người Hà Nội. Chắc chắn Hà Nội là một thành phố chịu ảnh hưởng mạnh mẽ của văn hóa Pháp trong thời kỳ này nhưng cũng là thời điểm có những thay đổi lớn về không gian đô thị cũng như xã hội đô thị trước làn sóng toàn cầu hóa. Đây chính là lý do để cuộc trưng bày này thể hiện sự đan xen giữa hai nên văn hóa trên từng con phố cũng như không gian sống của một Hà Nội đầu thế kỷ 20.

Xuất hiện những bức ảnh màu đầu tiên về Hà Nội tại biệt thự Pháp cổ 49 Trần Hưng Đạo - Ảnh 6.

Trong khuôn viên biệt thự Pháp cổ 49 Trần Hưng Đạo cũng trưng bày những hiện vật liên quan đến quá trình trùng tu căn biệt thự này.

Xuất hiện những bức ảnh màu đầu tiên về Hà Nội tại biệt thự Pháp cổ 49 Trần Hưng Đạo - Ảnh 7.

Ông Emmanuel Cerise - chuyên gia Pháp hỗ trợ chuyên môn cho dự án bảo tồn biệt thự 49 Trần Hưng Đạo, Hà Nội. Chuyên gia Pháp này đã có 12 năm làm việc tại Hà Nội. Hiện ông là đại diện vùng Ile-de-France tại Việt Nam, giám đốc Cơ quan Hợp tác quốc tế vùng Ile-de-France tại Việt Nam. Ông chính là người tìm ra màu sắc gốc cho căn biệt thự Pháp cổ đang thu hút sự quan tâm lớn của dư luận.

Xuất hiện những bức ảnh màu đầu tiên về Hà Nội tại biệt thự Pháp cổ 49 Trần Hưng Đạo - Ảnh 8.

Ông cho biết không còn bản vẽ nào của công trình này bởi đây là nhà của một tư nhân nên không có quy định phải lưu hồ sơ xây dựng. Giả sử có bản vẽ cũng là đen trắng, không thể hiện màu sắc của ngôi nhà. Quá trình nghiên cứu hiện trạng công trình, các chuyên gia Pháp đã thám sát các lớp vữa phủ bên ngoài tường. Khi róc lần lượt các lớp vôi đã được phủ lên bức tường trong nhiều lần cải tạo, trùng tu, các chuyên gia tìm được lớp vữa gốc có màu vàng xen kẽ những ô màu đỏ giả gạch.

Xuất hiện những bức ảnh màu đầu tiên về Hà Nội tại biệt thự Pháp cổ 49 Trần Hưng Đạo - Ảnh 9.

Thêm một căn cứ nữa, trong lô ảnh màu về Hà Nội đầu thế kỷ XX của nhà nhiếp ảnh Léon Busy cho thấy Hà Nội có nhiều biệt thự được quét vôi hai màu vàng, đỏ gạch đó. Ông cũng cho biết, rất nhiều công trình kiến trúc Pháp mà Hà Nội trùng tu gần đây lại đi theo hướng chọn những gam màu thuận mắt, với tường vàng và thêm một chút đường kẻ trắng. Nhưng trên thực tế nó lại không phản ánh được công trình gốc ban đầu. Ông mong muốn đây sẽ là dự án điển hình của việc tôn trọng đặc điểm gốc của công trình.

Xuất hiện những bức ảnh màu đầu tiên về Hà Nội tại biệt thự Pháp cổ 49 Trần Hưng Đạo - Ảnh 10.

Hiện cả bên trong và bên ngoài căn biệt thự Pháp cổ 49 Trần Hưng Đạo vẫn đang trong quá trình trùng tu. Mọi việc sửa chữa, quét sơn đều có kỹ sư của Pháp giám sát chặt chẽ.

Xuất hiện những bức ảnh màu đầu tiên về Hà Nội tại biệt thự Pháp cổ 49 Trần Hưng Đạo - Ảnh 11.

Cầu thang được làm theo dạng xoắn ốc với 25 bậc. Các bức tường bao quanh cầu thang được các kiến trúc sư người Pháp yêu cầu lột hết lớp áo bên ngoài để toát ra sự cổ kính.

Xuất hiện những bức ảnh màu đầu tiên về Hà Nội tại biệt thự Pháp cổ 49 Trần Hưng Đạo - Ảnh 12.

Ông Phạm Tuấn Long, Chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm cho biết, từ khi bắt đầu sửa chữa vào ngày 18/2/2022 cho đến nay, phía Pháp đã cử ê kíp gồm các nhà chuyên môn, kiến trúc sư cùng tham gia với quận Hoàn Kiếm trong quá trình thiết kế, lập dự án, tiến hành trùng tu. Việc tu bổ được thực hiện cẩn trọng trên nguyên tắc bảo tồn tối đa yếu tố gốc của công trình.

Xuất hiện những bức ảnh màu đầu tiên về Hà Nội tại biệt thự Pháp cổ 49 Trần Hưng Đạo - Ảnh 13.

Các chuyên gia Pháp nhận định, màu sắc mà dự án trùng tu biệt thự 49 Trần Hưng Đạo khi chưa hoàn thiện có thể nhìn hơi chói, rực quá so với thẩm mỹ hiện nay. Nhưng chỉ sau một thời gian rất ngắn, dưới tác động của thời tiết sẽ dịu đi nhiều.