Những điều đã biết cho đến nay về biến chủng Covid-19 "siêu lây lan" từ Anh

Chủng Covid-19 mới, số hiệu B117, được Bộ Y tế Anh cho là có khả năng lây lan mạnh hơn các chủng thông thường 70%.

Các chuyên gia cảnh báo, nếu không thực hiện các biện pháp phòng chống dịch bệnh hiệu quả, chủng B117 có thể khiến hệ thống y tế của một quốc gia rơi vào tình trạng quá tải chỉ sau vài tháng lây lan.

Biến chủng Covid-19 dễ lây lan hơn xuất hiện đồng nghĩa với việc mọi người phải tuân thủ các biện pháp phòng ngừa như giãn cách xã hội, đeo khẩu trang, vệ sinh tay, hạn chế tụ tập… một cách nghiêm ngặt, theo New York Times.

“Điểm mấu chốt khiến chủng B117 nguy hiểm là khả năng lây lan đáng sợ. Hiện chưa có bằng chứng nào cho thấy chủng Covid-19 mới có độc lực cao hơn các chủng thông thường mà chúng ta đã biết”, Angela Rasmussen – chuyên gia virus học tại Đại học Georgetown – nói.

Các chuyên gia tìm hiểu nguồn gốc Covid-19 thông qua loài dơi (ảnh: New York Times)

Được phát hiện lần đầu tiên tại Anh vào tháng 9 năm ngoái, chỉ trong vòng chưa đầy 3 tháng, B117 đã chiếm hơn 60% tổng số ca nhiễm Covid-19 ở xứ sở sương mù.

Khả năng lây lan của B117 được cho là khác nhau ở từng khu vực và từng thời điểm nhất định.

Ban đầu, Bộ Y tế Anh cho rằng, biến chủng mới có khả năng lây lan mạnh hơn bình thường ít nhất 70%. Tuy nhiên, một nghiên cứu mới đây tại Anh cho thấy B117 chỉ lây lan mạnh hơn bình thường 56%.

“Sau khi sàng lọc và đánh giá các dữ liệu, chúng tôi cho rằng, biến thể mới của Covid-19 chỉ dễ lây truyền hơn bình thường từ 10 – 20%”, Trevor Bedford – chuyên gia virus học tại Viện Nghiên cứu Ung thư Fred Hutchinson (Mỹ) – nói.

WHO cảnh báo B117 có khả năng lây lan mạnh hơn bình thường và khuyến cáo các quốc gia thực hiện các biện pháp kiểm dịch nghiêm ngặt để phòng chống biến chủng mới.

Tuy nhiên, WHO chưa đưa ra kết luận về việc B117 lây lan mạnh hơn bao nhiêu lần so với các chủng khác của Covid-19.

Zeynep Tufekci, giáo sư Đại học North Carolina (Mỹ), gọi biến thể B117 là "quả bom hẹn giờ đang đếm ngược". Tuy nhiên, bà Tufekci cho rằng, có nhiều nguyên nhân khiến B117 trở nên phổ biến, thậm chí là cả may mắn.

“Những bằng chứng đến nay chỉ cho phép chúng ta khẳng định rằng, chủng mới của Covid-19 dễ lây lan hơn bình thường mà thôi”, bà Tufekci nói.

Theo các nhà khoa học, B117 không làm cho người mắc tăng nguy cơ tử vong so với các chủng còn lại. Điều đáng lo ngại nhất về biến chủng này là khả năng lây lan mạnh hơn bình thường, dễ khiến các bệnh viện trở nên quá tải. Việc nhiều người mắc Covid-19 cũng có thể khiến tỷ lệ tử vong do dịch bệnh cao hơn.

“Ở những nơi từng tự hào có hệ thống y tế tốt như Anh, Mỹ, các bệnh viện đang trở nên quá tải”, ông Rasmussen nói.

Chưa có kết luận chính thức về khả năng lây lan của biến chủng Covid-19 mới so với các chủng còn lại (ảnh: New York Times)

Các nhà khoa học vẫn chưa tìm ra “chìa khóa” khiến B117 lây lan mạnh hơn những chủng Covid-19 còn lại. Tuy nhiên, kết quả nghiên cứu bước đầu cho thấy, ở các bệnh nhân Covid-19 mắc chủng B117, virus thường tập trung nhiều ở mũi và cổ họng hơn là trong phổi.

Khi những bệnh nhân này ho, nói chuyện hoặc hắt hơi, nguy cơ họ truyền Covid-19 cho người khác cũng cao hơn.

Hôm 28.1, thế giới ghi nhận kỷ lục 18.109 trường hợp tử vong vì Covid-19 sau 24 giờ. Dịch Covid-19 đã cướp đi sinh mạng của hơn 2,2 triệu người trong tổng số hơn 100 triệu ca mắc.