Obama: IS trỗi dậy là do lỗi của cựu Tổng thống Bush

Ngày 16/3, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã trút hoàn toàn tội lỗi cho cựu Tổng thống George W. Bush vì đã để phiến quân Nhà nước Hồi giáo (IS) trỗi dậy sau khi Mỹ xâm lược Iraq vào năm 2003.

Trong một cuộc phỏng vấn với hãng tin VICE News, ông Obama nói: “IS là nhánh phát triển trực tiếp từ al Qaeda ở Iraq, nhóm phiến quân trỗi dậy từ cuộc xâm lược của chúng ta. Đây là một minh chứng cho hậu quả không lường trước được. Đó cũng chính là lý do chúng ta phải ngắm nghía cẩn thận trước khi bóp cò”.

Tổng thống Mỹ Barack Obama

Cựu Tổng thống Bush là người đã phát động cuộc chiến tranh can thiệp vào Iraq năm 2003, lật đổ Tổng thống Saddam Hussein và dựng lên một chính quyền Iraq gồm người Shiite chiếm đa số, trong khi người Sunni thiểu số từng ủng hộ ông Hussein gần như bị gạt sang bên lề.

Chính cách đối xử bất công đó đã khiến người Sunni cảm thấy bất mãn, và rất nhiều cựu sĩ quan, binh lính dưới thời ông Hussein đã quay sang đầu quân cho các nhóm vũ trang nổi dậy, tiền thân của al Qaeda và IS ngày nay.

“Phát bắn trực tiếp” của ông Obama vào cựu Tổng thống Bush được thực hiện trong bối cảnh ông Obama đã thực hiện xong lời hứa khi tranh cử của mình là rút toàn bộ quân Mỹ khỏi Iraq vào năm 2011, để lại một lỗ hổng quyền lực và an ninh rất lớn ở đất nước đầy hỗn loạn này, và có vẻ như IS đã lợi dụng thời cơ để lấp đầy lỗ hổng đó.

Trong cuộc phỏng vấn trên, có vẻ như lúc đầu ông Obama đã không chú trọng một cách nghiêm túc đến mối đe dọa từ phiến quân IS sau khi nhóm khủng bố này tấn công, kiểm soát một vùng lãnh thổ rộng lớn ở Syria và Iraq.

Tuy nhiên, sau đó IS đã chiếm thêm được lãnh thổ ở 2 quốc gia này, đồng thời thiết lập thêm các chi nhanh ở Libya và lập liên minh với các tổ chức khủng bố khác như nhóm Boko Haram ở Nigeria đã khiến Mỹ thật sự lo lắng.

Ông Obama cho rằng sự trỗi dậy của IS là hệ quả trực tiếp từ cuộc xâm lược của Mỹ vào Iraq năm 2003

Obama tự tin rằng Mỹ và liên quân 60 nước sẽ “từ từ đẩy lùi IS ra khỏi Iraq”, tuy nhiên ông lại tỏ ra lo ngại về những ẩn họa đến từ “người Sunni bất mãn” trên khắp thế giới.

Ông cho rằng những thanh niên Hồi giáo người Sunni ở các quốc gia như Libya hay Yemen không có trình độ, không nghề nghiệp, tương lai mù mịt sẽ dễ bị cuốn vào những tổ chức bạo lực như IS.

Với những vấn đề trên, Tổng thống Obama nhận định rằng để chống lại được chủ nghĩa khủng bố, Mỹ cần phải có một chiến lược toàn diện hơn.

Ông nói: “Chúng ta không thể giữ lối tư duy rằng an ninh và chống khủng bố hoàn toàn tách biệt khỏi chính sách đối ngoại, phát triển và giáo dục, những thứ được coi là ‘mềm’ nhưng lại vô cùng quan trọng với an ninh quốc gia của chúng ta”.

Tổng thống Mỹ tiết lộ rằng trong khi đang đổ rất nhiều tiền mua bom đạn, vũ khí để trút xuống đầu IS hiện nay, Mỹ mới chỉ chi khoảng 1% ngân sách để thực hiện các biện pháp đối ngoại quan trọng đó.

Ông bày tỏ: “Giờ đây chúng ta cần phải nghĩ đến những khoản đầu tư có thể giúp chúng ta không phải đưa các thanh niên tới đó để chiến đấu, hay để những người trẻ đói nghèo đến Mỹ thực hiện các hành động khủng bố”.