Phân biệt COVID-19 và sốt xuất huyết như thế nào?

Nguy cơ dịch chồng dịch

Đầu tháng 10, Bộ Y tế cảnh báo sốt xuất huyết vào mùa, nguy cơ dịch chồng dịch. Từ đầu năm đến nay, cả nước ghi nhận hơn 50.000 ca sốt xuất huyết, 18 người tử vong tại 9 tỉnh thành, hầu hết miền Nam và Đông Nam bộ. So với cùng kỳ năm 2020, số bệnh nhân giảm, song số tử vong tăng.

Bệnh nhân sốt xuất huyết nhập viện. 

Theo báo cáo của Sở Y tế Hà Nội, trên địa bàn thành phố chỉ trong một tuần (4  - 10/10) đã ghi nhận hơn 440 ca mắc sốt xuất huyết, bệnh nhân rải rác tại 28 quận/huyện, 166 xã/phường.

Từ cuối tháng 8, số lượng bệnh nhân sốt xuất huyết đến Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương tiếp nhận có xu hướng gia tăng, đặc biệt là trong giai đoạn nửa sau của tháng 9. Trong số các bệnh nhân đến thăm khám, có nhiều trường hợp diễn biến vừa tới nặng, phải nhập viện điều trị nội trú.

BV Nhi Trung ương vừa cho biết, chỉ trong hai tuần trở lại đây, Trung tâm Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Nhi Trung ương đã tiếp nhận và điều trị cho 22 trường hợp trẻ sốt xuất huyết. Đáng chú ý là một bệnh nhi hiện đang trong tình trạng nguy kịch do nhập viện muộn, gây chậm trễ trong điều trị.

Tại BV Bạch Mai, PGS.TS. Đỗ Duy Cường, Giám đốc Trung tâm bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, từ đầu năm 2021 đến nay, Trung tâm đã tiếp nhận và điều trị hàng trăm trường hợp sốt xuất huyết Dengue phải nhập viện, đặc biệt có nhiều trường hợp nặng trên các cơ địa đặc biệt như phụ nữ có thai, bệnh nhân có các bệnh nền như suy tim, suy thận, bệnh gan, phổi mạn tính…

Từ cuối tháng 9 bắt đầu gia tăng số bệnh nhân sốt xuất huyết phải nhập viện với các triệu chứng đặc trưng là sốt cao đột ngột, đau mỏi người, phát ban, hạ tiểu cầu… Đáng nói, rất nhiều bệnh nhân khi có triệu chứng khởi điểm sốt thì ngại đi khám vì ngại COVID-19, hoặc có đi khám thì chỉ vào sàng lọc COVID-19 rồi về nhà, khiến nhiều người diễn biến rất nặng ở thời điểm nhập viện điều trị.

"Đặc biệt, dịch sốt xuất huyết năm nay có nhiều bệnh nhân nặng, tràn dịch ổ bụng, tiểu cầu hạ thấp kèm xuất huyết phải vào viện truyền khối tiểu cầu", PGS Cường thông tin.

PGS.TS Đỗ Duy Cường cho biết, sốt xuất huyết và COVID-19 đều là các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm gây dịch do virus gây ra với các biểu hiện ban đầu giống nhau, có thể gây nhầm lẫn như: biểu hiện sốt, đau đầu, đau mỏi người.

Tuy nhiên, đây là hai bệnh có yếu tố dịch tễ và đường lây truyền cũng như bệnh cảnh hoàn toàn khác nhau. COVID-19 lây qua đường hô hấp do tiếp xúc giọt bắn, còn sốt xuất huyết lây qua đường máu do muỗi truyền.

Dấu hiệu COVID-19 ngoài sốt, đau đầu, đau mỏi người còn xuất hiện đau rát họng, ho, sổ mũi, chảy mũi, ngạt mũi, mất khứu giác... khi nặng hơn có thể tức ngực, khó thở.

Trong khi đó, sốt xuất huyết ngoài sốt cao, đau đầu, đau người sẽ thêm các biểu hiện da xung huyết, mặt và củng mạc mắt đỏ, nặng hơn có xuất huyết hoặc dẫn đến sốc do máu bị cô đặc. Đối với bệnh nhân mắc COVID-19 thì ngoài yếu tố dịch tễ có tiếp xúc với người mắc COVID-19 thì còn có biểu hiện viêm đường hô hấp như ho, khó thở, mất ngửi,… nặng sẽ có biểu hiện viêm phổi và suy hô hấp.

Đa số bệnh nhân sốt xuất huyết thường tự khỏi trong vòng 7 ngày, tuy nhiên khoảng 5% bệnh nhân sẽ có biểu hiện nặng như chảy máu hoặc thoát huyết tương gây sốc do giảm thể tích, nếu không phát hiện và điều trị kịp thời sẽ có nguy cơ gây tử vong.

"Đặc biệt trong bối cảnh dịch COVID-19 đang lan rộng thì các triệu chứng của sốt xuất huyết cần hết sức lưu ý vì có một số triệu chứng rất dễ nhầm lẫn với COVID-19 như: sốt, đau mỏi cơ. Do đó nhân viên y tế cần khai thác yếu tố dịch tễ rất cẩn thận và kỹ càng, đồng thời yêu cầu làm xét nghiệm khẳng định, tránh bỏ sót hoặc nhầm lẫn, gây ra các hậu quả đáng tiếc", TS Cường khuyến cáo.

Lưu ý những triệu chứng của sốt xuất huyết

Triệu chứng của sốt xuất huyết là sốt cao liên tục, kéo dài 5-7 ngày, kèm theo đau đầu, đau người, có thể nổi hạch, phát ban, trên người nổi da xung huyết đỏ, mắt đỏ xung huyết.

Các trường hợp nặng có dấu hiệu cảnh báo xuất hiện ngày thứ 4, 5 như: đau bụng vùng gan, buồn nôn, tiểu ít, chân tay lạnh, có thể xuất huyết chảy máu dưới da, chảy máu cam, chảy máu chân răng. Ở nữ giới có thể có hiện tượng rong kinh, rong huyết, nặng hơn có biểu hiện xuất huyết nội tạng như xuất huyết tiêu hóa, xuất huyết não, tổn thương gan, rối loạn đông máu...

Khi có một trong những biểu hiện trên, người dân nên đến các cơ sở y tế để được xét nghiệm chẩn đoán và điều trị, tuyệt đối không được tự ý theo dõi và truyền dịch tại nhà.