Nỗi lo trước ngày khai giảng
Theo dự thảo kế hoạch năm học mới của Bộ GDĐT thời gian dự kiến học sinh tập trung đến trường có thể sớm nhất vào ngày 1/9. Nhưng đặc biệt, trước ngày khai giảng năm học, các trường không tổ chức dạy học mà chỉ tập trung học sinh để chuẩn bị các điều kiện, ổn định nền nếp.
"Theo tôi chỉ học sinh tiểu học là thực sự cần 2 tuần trước ngày 5/9 để trở về nền nếp tại trường học bởi các em thường bị xao nhãng sau kỳ nghỉ hè. Đối với học sinh cấp 2, 3 thì hoàn toàn có thể cho các em nghỉ hè trọn vẹn 3 tháng".
Bà Lý Mỹ Ly
Dư luận xã hội tại các tỉnh đồng bằng, thành phố lớn đa phần ủng hộ quyết định kéo dài kỳ nghỉ hè, giảm tải việc học tập tại trường học cho học sinh các cấp. Tuy nhiên, việc sát ngày khai giảng mới tổ chức tựu trường lại là một "gánh lo" đối với các thầy cô giáo đang đem con chữ tới với các học sinh vùng sâu, vùng xa.
Năm học 2019 - 2020, học sinh trên toàn tỉnh Lai Châu tựu trường vào ngày 12/8, trước ngày khai giảng gần một tháng để chuẩn bị, củng cố kiến thức cho năm học mới. Năm nay, nghe thông tin về ngày tựu trường gần sát ngày khai giảng, thầy Lê Đình Chuyền - Hiệu trưởng Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Tiểu học Nậm Chà, huyện Nậm Nhùn, Lai Châu lại thấp thỏm nỗi lo học sinh gặp khó khi tới trường. Chia sẻ với phóng viên Báo NTNN, thầy Chuyền cho hay, học sinh miền núi có nhiều điều kiện đặc thù khó khăn hơn so với học sinh ở dưới xuôi.
"Năm học 2019 - 2020 trong ngày khai giảng chỉ có khoảng 70% học sinh tham dự. Nguyên nhân chủ yếu là do nhà các em ở xa, do điều kiện mưa lũ, các em phải có phụ huynh đi kèm, nếu phụ huynh bận việc thì học sinh phải bỏ lễ khai giảng" - thầy Chuyền chia sẻ.
Để có được số lượng học sinh tới trường đầy đủ là cả một sự nỗ lực lớn của các thầy, cô tại trường. Trước mỗi năm học mới, thầy cô phải tới tận nhà từng em để vận động, phổ biến rất mất thời gian và công sức.
"Quãng thời gian 2 tới 3 tuần trước ngày khai giảng là vô cùng quý báu đối với thầy cô giáo và học sinh miền núi. Do đặc thù địa bàn, thời gian hè các em phải phụ giúp gia đình công việc chứ không có nhiều thời gian ôn bài. Chính vì thế khi quay trở lại trường, các thầy cô phải rà lại một lần kiến thức vì học sinh đã mai một nhiều. Đặc biệt là đối với các học sinh lớp 1, 2. Việc này không phải một sớm một chiều là có thể hoàn thành được ngay trước năm học mới" - thầy Chuyền tâm sự.
Ở vùng sâu, vùng xa, theo chia sẻ của các thầy cô, nếu như đúng ngày khai trường hoặc cách đó ít ngày muốn học sinh tới trường đầy đủ là điều rất khó khăn. Giáo viên tại Trường Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Tiểu học Nậm Chà phải tổ chức vận động, thông báo tới phụ huynh, có khi trước cả vài tuần để phụ huynh nắm bắt được. Nhưng trường vẫn cần phải có thời gian trước khi khai giảng để ổn định về mặt sĩ số. Được biết, mùa khai giảng nào cũng có phụ huynh xin phép nhà trường cho con vắng mặt vì lũ suối lớn hoặc bận công việc không đưa con đi được.
Chỉ nên cho học sinh cấp 2, 3 nghỉ hè dài
Bà Lý Mỹ Ly - Trưởng Phòng GDĐT huyện Mường Tè cho biết hiện tại huyện Mường Tè 6 xã biên giới có tổng số 18 trường học, 247 lớp, 14.100 học sinh và 574 giáo viên, cán bộ quản lý. Giáo viên các trường không quản ngại khó khăn trèo đèo, lội suối đến các bản vận động các em ra lớp; nhiều thầy, cô là người miền xuôi lần đầu tiên lên Tây Bắc đã tình nguyện xung phong đi dạy ở các điểm bản.
"Thực tế việc để học sinh nghỉ hè trọn vẹn 3 tháng, đi học văn hóa vào ngày 5/9 là một chủ trương đúng đắn và ý nghĩa của Bộ GDĐT. Tuy nhiên tại huyện Mường Tè là huyện vùng sâu, ngày khai giảng và tựu trường thường đúng vào thời điểm mưa lũ nên cần khá nhiều thời gian để vận động học sinh, phụ huynh đưa con đến trường.
Mặc dù vậy, theo tôi chỉ học sinh tiểu học là thực sự cần 2 tuần trước ngày 5/9 để trở về nền nếp tại trường học bởi các em thường bị xao nhãng sau kỳ nghỉ hè. Đối với học sinh cấp 2, 3 thì hoàn toàn có thể cho các em nghỉ hè trọn vẹn 3 tháng. Phòng chỉ đạo các nhà trường tăng cường vận động học sinh đến lớp; đổi mới cách dạy, cách truyền đạt kiến thức; thường xuyên tổ chức các đợt giao lưu văn hóa, thể thao; quan tâm đến chế độ bán trú" - bà Ly cho biết. Cũng theo bà Ly, với sự vào cuộc quyết liệt của các cấp, ngành, chất lượng giáo dục ở các xã biên giới huyện Mường Tè đã thay đổi, có 5 trường đạt chuẩn quốc gia, nhiều học sinh, giáo viên đạt loại khá, giỏi cấp huyện, cấp tỉnh.
Về dự thảo quyết định ban hành khung kế hoạch thời gian năm học 2020-2021, ông Vũ Xuân Thành - Vụ trưởng Vụ Giáo dục Trung học, Bộ GDĐT chia sẻ: "Việc xây dựng và ban hành quyết định về khung kế hoạch thời gian năm học không chỉ áp dụng cho năm học này mà cho cả từ năm học 2020 - 2021 về sau. Theo đó, khai giảng sẽ là ngày 5/9 và các trường không được dạy học trước ngày khai giảng, như vậy sẽ không còn tựu trường rồi mới khai giảng".
Tuy nhiên, Bộ GDĐT cần phải tính toán tới điều kiện đặc thù không chỉ ở trường công lập và tư thục mà còn ở các vùng miền, địa bàn khác nhau để xác định khung thời gian năm học một cách phù hợp.