Dịch Covid-19: 100% khách huỷ tour, doanh nghiệp du lịch thiệt hại hàng trăm tỷ đồng

100% khách hủy tour, hủy phòng

Ngày 7/8/2020, Tổng cục Du dịch đã tổ chức hội nghị trực tuyến "Tháo gỡ khó khăn cho ngành du lịch" với sự tham gia của các doanh nghiệp du lịch, hàng không, hiệp hội du lịch các tỉnh, thành tại các điểm cầu Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng, Quảng Ninh.

Phát biểu tại hội nghị, ông Nguyễn Trùng Khánh – Tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch cho hay: "Trong bối cảnh hiện nay, các doanh nghiệp du lịch có thể nói là chịu ảnh hưởng kép khi dịch bệnh Covid-19 đang có những diễn biến phức tạp tại nhiều địa phương trong cả nước. Các hãng hàng không, các doanh nghiệp khách sạn, các nhà đầu tư dịch vụ du lịch vừa trải qua giai đoạn khó khăn, có cơ hội khôi phục một phần dịch vụ lại tiếp tục đối mặt với thách thức lớn. 

Các doanh nghiệp lữ hành cũng là đối tượng chịu thiệt hại nặng nề do thực trạng hủy tour một loạt của khách du lịch. Theo phản ánh, doanh nghiệp đang đứng trước khó khăn khi chính sách của các hãng hàng không là chỉ cho lùi tiền cọc vé mà không hoàn trả, do đó doanh nghiệp lữ hành đang chịu sức ép vì khoản tiền cọc vé không nhỏ, trong khi khách du lịch hoãn huỷ tour thì đòi hoàn tiền. Hàng không cho hoãn huỷ thời gian tối đa 180 ngày nhưng tâm lý phổ biến của khách du lịch là e ngại, không còn nhu cầu đi du lịch".

Theo ông Nguyễn Trùng Khánh, hết tháng 8/2020 tỷ lệ hủy phòng các khách sạn vào khoảng 98% - 100% ở hầu hết các địa phương. Hà Nội hủy 32.000 tour, TP.HCM hủy 35.000 tour, các doanh nghiệp lớn nhiều đoàn khách đông cũng hủy, gây ra thiệt hại lớn với doanh nghiệp.

Ông Trần Trung Hiếu - Phó Giám đốc Sở Du lịch Hà Nội, cho biết theo thống kê nhanh trên địa bàn thành phố Hà Nội từ ngày 28/7 - 6/8/2020, đã có 32.907 khách hủy tour nội địa. Hà Nội đã có 764 cơ sở lưu trú trên địa bàn tạm dừng hoạt động. Công suất phòng tại các khách sạn từ 3 sao đến 5 sao chỉ đạt khoảng 18%, tính chung toàn khối khách sạn đạt khoảng 12%. Tình hình khách tại một số điểm đến du lịch trên địa bàn thành phố giảm mạnh đến khoảng 75-80% khách từ khi dịch bùng phát. Có khoảng 28.199 lao động tạm thời nghỉ việc.

Bà Huỳnh Phan Phương Hoàng, Phó Tổng giám đốc Vietravel, cho hay: "Số lượng khách hủy tour tính đến 5/8 là 22.302 lượt khách, thiệt hại 102 tỉ đồng. Nếu tình hình dịch bệnh vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp thì dự báo doanh thu và lượt khách tiếp tục bị hủy sẽ tăng thêm. Trong khi đó, để chuẩn bị cho các chuyến đi của du khách, các đơn vị đã đặt dịch vụ với một số đối tác cung ứng dịch vụ. Khi xảy ra sự kiện bất khả kháng như các đợt dịch bùng phát trong đợt 1 và đợt 2, một số đối tác áp dụng quy định phạt, hủy, một số không. Nhiều đối tác bảo lưu để chuyển qua các giai đoạn khác, trong khi các đơn vị lữ hành phải chuyển trả tiền tour cho khách hàng, điều này đặt các doanh nghiệp lữ hành vào thế khó khi phải xoay sở tài chính, nhất là các đơn vị không nhiều nguồn vốn".

Sở Du lịch thành phố Hồ Chí Minh thì nêu những khó khăn của doanh nghiệp du lịch, khối doanh nghiệp lữ hành 90% tạm dừng hoạt động, 10% làm ở nhà hoặc trực tuyến, hầu như các doanh nghiệp cho nhân viên tạm nghỉ việc không lương; các khách sạn cũng cho nhân viên nghỉ tới 80 - 90%. Các doanh nghiệp rất quan tâm đến các chính sách tín dụng để vay vốn chi trả lương cho nhân viên nhưng rất khó tiếp cận nguồn vốn vay. 

Giải pháp tiếp cận gói 62 nghìn tỷ, tuyên truyền khách hoãn, không huỷ tour

Trước thực trạng khó khăn chồng khó khăn với các doanh nghiệp du lịch, hội nghị trực tuyến bàn tới các giải pháp tháo gỡ khó khăn, chung tay với các doanh nghiệp du lịch, doanh ngiệp lữ hành, cơ sở lưu trú, dịch vụ du lịch…

Ông Nguyễn Trùng Khánh cho rằng vấn đề quan trọng nhất hiện nay là cần tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp trong việc hoãn, đổi, hoàn, hủy vé máy bay và các dịch vụ du lịch liên quan khác. "Việc này cần phải thực hiện trên tinh thần hợp tác, cùng chia sẻ, đồng hành cùng doanh nghiệp và khách du lịch" – ông Khánh nói.

Theo ông Vũ Thế Bình - Phó Chủ tịch thường trực Hiệp hội Du lịch Việt Nam, khó khăn lớn nhất hiện nay của doanh nghiệp liên quan đến vấn đề tài chính. Để giải quyết khó khăn này trong khi chưa tiếp cận được các gói hỗ trợ giảm thuế, giảm lãi suất, cho vay lãi suất thấp... của Nhà nước, trước mắt đề xuất cần đấu tranh quyết liệt về giảm tiền điện, nước, thuê đất... cho doanh nghiệp du lịch. 

Bên cạnh đó, các doanh nghiệp du lịch có nhu cầu vay vốn cần giải trình rõ nguyên nhân vay, từ đó sẽ lập danh sách kiến nghị với Chính phủ, với ngân hàng nhà nước cho vay với lãi suất thấp để hỗ trợ trong giai đoạn khó khăn này. Đồng thời, tăng cường hỗ trợ giữa các doanh nghiệp du lịch với nhau cùng vượt qua giai đoạn khó khăn; tăng cường truyền thông cho khách du lịch chỉ hoãn tour, không hủy tour; các doanh nghiệp lữ hành cần cam kết rõ ràng thời gian hoàn, hủy, đảm bảo lợi ích cho khách...

Có mặt tại hội nghị trực tuyến, đại diện hai hãng hàng không Vietjet Air và Vietnam Airlines đều chia sẻ những khó khăn của ngành và đưa ra những giải pháp.

Theo ông Đinh Việt Phương, Phó Tổng giám đốc Vietjet Air, ảnh hưởng của dịch Covid-19 còn kéo dài, để khôi phục hoạt động, hàng không cần thời gian từ 3-5 năm. Ước tính, từ khi xảy ra dịch Covid-19 đến nay hàng không toàn cầu thiệt hại khoảng 800 tỷ USD. Dự báo, năm 2021 tiếp tục khó khăn.

Về việc hỗ trợ các hãng lữ hành hoàn, hủy chuyến, Vietjet Air đảm bảo quyền lợi cho các hãng lữ hành bảo lưu trong 180 ngày và nghiên cứu để thời gian dài hơn, tạo thuận lợi cho DN lữ hành hoạt động.

Ông Phương kiến nghị Chính phủ cần có gói hỗ trợ cho hàng không, lữ hành. "Trên thế giới tất cả quốc gia có quy mô du lịch, hàng không lớn thì gói hỗ trợ càng lớn, vì đây là lực lượng rất quan trọng để thúc đẩy hồi phục du lịch nhanh sau đại dịch", ông Phương nói.

Hãng hàng không Vietnam Airlines thì cho biết, sau khi dịch bệnh Covid-19 lần hai được kiểm soát, Vietnam Airlines sẽ có kịch bản kích cầu lần 2, vì vậy cần định hướng của TCDL, Hiệp hội Du lịch Việt Nam để Vietnam Airlines xây dựng nhiều kịch bản kích cầu du lịch đến năm 2021.

Ông Cao Trí Dũng - Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Đà Nẵng, Chủ tịch Công ty CP Vietnam Travelmart đề xuất Chính phủ giảm thuế VAT cho các doanh nghiệp du lịch đến năm 2021; chính sách giảm các chi phí lớn của doanh nghiệp như điện, nước, viễn thông… kéo dài đến hết năm 2020; tiếp tục có chính sách giảm lãi suất cho vay (hiện tại giảm 1-2% không đáng kể), hoãn nợ… cho doanh nghiệp du lịch; làm sao để các gói cứu trợ tới doanh nghiệp và người lao động trong ngành du lịch, vì hiện nay dù doanh nghiệp đã làm hồ sơ rất nhiều nhưng chưa được hỗ trợ nào từ các gói cứu trợ của Chính phủ. Đề xuất với Tổng cục Du lịch cần nghiên cứu cơ chế về giảm khoản tiền ký quỹ cho doanh nghiệp lữ hành...

Dưới góc độ doanh nghiệp đang bị thiệt hại nặng nề, bà Huỳnh Phan Phương Hoàng đề xuất các doanh nghiệp hàng đầu về vận chuyển, lưu trú, lữ hành, khu vui chơi giải trí… được hỗ trợ về chính sách tiếp cận vốn vay để tạo đầu kéo ngành du lịch hồi phục lại. Về công nợ giữa các doanh nghiệp dịch vụ với nhau, đặc biệt là giữa hàng không với các hãng du lịch, bà Phương Hoàng đề nghị Ngân hàng Nhà nước và hệ thống ngân hàng địa phương đứng ra làm trung gian, kết chuyển những khoản nợ này, giúp công ty lữ hành được nhận lại nguồn tiền đã chuyển trước cho hãng hàng không, thu lại về phục vụ các hoạt động phục hồi kinh doanh sau dịch. 

Đại diện Công ty du lịch Saigontourist, ông Võ Anh Tài cho hay, đề nghị TCDL nghiên cứu xây dựng định khung pháp lý để trong những trường hợp dịch bệnh có thể đảm bảo an toàn cho khách hàng, đồng thời tránh áp lực nặng nề cho doanh nghiệp. 

"Tôi nghĩ thời điểm này cần tập trung các nhóm giải pháp: thứ nhất là giải pháp tài chính đã được Bộ VHTTDL đưa ra và triển khai thời gian qua, cần tiếp tục làm mạnh hơn trong lúc này vì thực sự rất cần thiết đối với các doanh nghiệp, đồng thời hãng hàng không cũng cần có chính sách linh hoạt hơn trong các trường hợp bất khả kháng, không nên áp dụng cứng nhắc các quy định gây khó cho doanh nghiệp lữ hành", ông Tài nêu ý kiến.

Là một trong địa phương chịu đang phải thực hiện giãn cách xã hội, thiệt hại nặng nề do dịch Covid-19, ông Phan Xuân Thanh -  Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Quảng Nam đề nghị đơn giản hoá cách tiếp cận gói cứu trợ 62 nghìn tỉ của Chính phủ, kéo dài gói cứu trợ này xa hơn đến cuối năm để Quảng Nam có thể tiếp cận. Điều quan trọng hiện nay là có thể "nuôi sống" bộ máy và nhân viên, kiến nghị với ngân hàng cho vay không lãi suất để trả lương nhân viên...

Bên cạnh các doanh nghiệp du lịch nêu lên những khó khăn và giải pháp, các sở du lịch tại các thành phố, địa phương cũng đưa ra những kiến nghị. Sở du lịch Hà Nội đề nghị TCDL báo cáo Bộ VHTTDL tiếp tục có ý kiến với Bộ Công Thương xem xét quyết định ban hành chính thức biểu giá điện đối với các cơ sở kinh doanh lưu trú du lịch, từ mức giá kinh doanh xuống bằng mức giá sản xuất; đề  nghị TCDL có ý kiến với Ngân hàng Nhà nước xem xét có gói hỗ trợ tín dụng các đơn vị, doanh nghiệp bị ảnh hưởng nghiêm trọng được vay lãi suất ưu đãi bằng lãi suất tái cấp vốn của Ngân hàng Nhà nước để hoạt động kinh doanh du lịch; nộp tiền thuê đất khi đến hạn, hoặc không được gia hạn. Xem xét kiến nghị Chính phủ, các bộ ngành có giải pháp tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp hoạt động trong du lịch như giãn thuế, giãn thời hạn thực hiện nghĩa vụ thuế, cho phép doanh nghiệp chậm nộp thuế… 

Đồng quan điểm, Sở du lịch Thành phố Hồ Chí Minh, Quảng Ninh đề  nghị Chính phủ tạo điều kiện các doanh nghiệp được hưởng chính sách tại Nghị định 41/2020/NĐ-CP, Nghị quyết 42/NQ-CP: gia hạn thời gian nộp thuế, tiền thuê đất, hỗ trợ tiền điện, nước, vay vốn, giảm lãi suất, hỗ trợ đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động trong ngành du lịch...