Việt Nam đã điều trị khỏi cho những ca bệnh Covid-19 rất nặng, tưởng chừng không qua được như bệnh nhân 19 (Hà Nội), phi công người Anh - bệnh nhân 91 (TP.HCM). Xin ông cho biết, đặc điểm gì khiến cho các bệnh nhân Covid-19 ở Đà Nẵng hiện nay nguy kịch như vậy, thậm chí đã có 20 ca tử vong?
- Thứ trưởng Nguyễn Trường Sơn: Việc cứu chữa bệnh nhân 91 là một kỳ tích trong công tác điều trị của ngành y tế nước ta, tuy nhiên giữa bệnh nhân 91 và các bệnh nhân nặng mắc Covid-19 tại Đà Nẵng có nhiều điểm khác biệt.
Điểm khác biệt thứ nhất là những bệnh nhân tại TP.Đà Nẵng có bệnh nền nặng và thời gian bệnh dài và chính vì những bệnh nền đó đã gây ra những biến chứng, ví dụ suy tim, suy thận, suy kiệt cơ thể. Như vậy khả năng đáp ứng của các bệnh nhân tại TP.Đà Nẵng so với bệnh nhân 91 là rất kém.
Cơ thể bệnh nhân đã bị giảm miễn nhiễm và với việc SARS-CoV-2 (Covid-19) xâm nhập thì đây là một cơ hội làm tình trạng bệnh nhân trở nặng rất nhanh. Có những bệnh nhân mặc dù chúng ta đã nỗ lực cấp cứu nhưng cũng không qua khỏi.
Theo ông, trong số các bệnh lý nền mà bệnh nhân mắc phải thì đâu là bệnh lý nền nguy hiểm nhất để dẫn đến việc bệnh nhân Covid-19 tử vong?
- Các bệnh nhân Covid-19 được chúng tôi đánh giá là nguy hiểm nhất là các bệnh nhân có bệnh lý nền nặng, đặc biệt là các bệnh nhân đang phải chạy thận nhân tạo. Có những bệnh nhân đã chạy thận nhân tạo hơn 10 năm dẫn đến tình trạng suy giảm miễn dịch ở cơ thể gia tăng.
Bên cạnh những bệnh lý nền và chạy thận nhân tạo thì những biến chứng như suy tim, suy đa tạng, ảnh hưởng đến chức năng gan, chức năng hô hấp tạo cơ hội cho virus xâm nhập cơ thể thì khả năng đáp ứng của bản thân đã bị đè nén và không thể phản ứng lại được với sự xâm nhập của virus.
Đây là cơ hội lớn để virus làm gia tăng những biến chứng của các bệnh lý nền của người bệnh. Mặc dù được sự hỗ trợ của các bác sĩ hồi sức, nhưng một số bệnh nhân đã tử vong vì những biến chứng đó.
Trước tình hình bệnh nhân Covid-19 nặng như hiện nay, phác đồ điều trị dành cho bệnh nhân Covid-19 có gì thay đổi không thưa ông?
- Phác đồ điều trị Covid-19 từ giai đoạn 1 đến nay đã được chỉnh sửa 6 lần, bổ sung rất nhiều các công trình nghiên cứu khoa học, bổ sung rất nhiều thực tiễn. Tuy nhiên, phác đồ chỉ là khung điều trị.
Đối với mỗi bệnh nhân Covid-19 thì bên cạnh hội chẩn của các chuyên gia hồi sức tại chỗ thì còn có hội chẩn quốc gia trực tuyến giữa các đơn vị điều trị Covid-19 và tổ chuyên môn tiểu ban điều trị để có thể tận dụng kinh nghiệm của tất cả các chuyên gia đầu ngành, các giáo sư, bác sĩ đầu ngành đã tham gia các cuộc hội chẩn đó.
Mỗi trường hợp đều được coi là những cá thể để có những quyết định điều trị phù hợp với những cá thể đó.
Với diễn biến dịch Covid-19 phức tạp, nhiều bệnh nhân Covid-19 nặng như hiện nay, theo Thứ trưởng, chúng ta cần phải chú trọng lưu ý điều gì trong công tác phòng chống dịch Covid-19 cũng như điều trị cho các bệnh nhân Covid-19 trong thời gian tới?
- Kinh nghiệm lớn nhất mà chúng ta rút ra là không thể để tình trạng Covid-19 diễn ra trong những cộng đồng yếu thế như các bệnh nhân nặng đang được điều trị tại các bệnh viện, những người cao tuổi, các bệnh nhân bị những bệnh lý nền như bệnh tiểu đường, suy thận. Đây là điểm dễ phát tán Covid-19, đồng thời nó làm tăng gánh nặng cho việc điều trị cho bệnh nhân lẫn cho ngành y tế.
Thứ hai, việc điều trị cho bệnh nhân Covid-19 cần phải được phát hiện sớm, theo dõi và có những biện pháp xử lý càng nhanh càng tốt để hạn chế sự lan rộng của SARS-CoV-2 trong cơ thể bệnh nhân, cũng như hạn chế những biến chứng do các bệnh lý nền hoặc do Covid-19 như trong trường hợp bệnh nhân 91.
Theo báo cáo của Tiểu ban Điều trị (Ban Chỉ đạo Quốc gia phòng chống dịch Covid-19), hiện các bệnh nhân Covid-19 đang được điều trị tại 24 bệnh viện, trong đó có khoảng 15 bệnh Covid-19 nặng với 3-4 bệnh nền đi kèm như: Tim mạch, tiểu đường, suy tủy, thận nhân tạo… phải thở máy, ECMO, tiên lượng tử vong cao. Các bệnh nhân nặng tập trung tại BV Trung ương Huế cơ sở 2 (5 ca), BV Phổi Đà Nẵng (4 ca), Trung tâm Y tế Hòa Vang (5 ca), BV Bệnh nhiệt đới Trung ương cơ sở 2 (1 ca).