"Đây là hồi chuông cảnh báo mạnh mẽ trước thực trạng sản xuất và tiêu thụ hàng giả, sách giả ở Việt Nam. Tình trạng này đã vượt ngưỡng chịu đựng của các tác giả, NXB và đơn vị làm sách", ông Phước nhấn mạnh.
Ngày 9/9, tại buổi họp mặt báo chí ở TP.HCM, ông Phước tuyên bố, công ty First News – Trí Việt đã chính thức nộp đơn khởi kiện Lazada lên Tòa án Nhân dân Quận 1, TP.HCM. First News – Trí Việt và TriLaw đang chuẩn bị hồ sơ, chứng cứ, tài liệu cần thiết để tố cáo hành vi tiếp tay tiêu thụ, sản xuất sách giả - hàng giả theo quy định của Bộ luật Hình sự hiện hành.
Phản hồi nhiều lần nhưng Lazada làm ngơ
Theo First News – Trí Việt, từ đầu năm 2019, công ty này đã nhận được nhiều phản hồi của bạn đọc về vấn đề sách kém chất lượng, in sai sót được mua trên Lazada với mức giá giảm từ 42-55% (cá biệt có trường hợp lên đến 72%) so với giá bìa. Trong đó, có rất nhiều đầu sách có được phát hiện là sách giả, không được in ấn, phát hành hợp pháp và vi phạm nghiêm trọng bản quyền, quyền tác giả mà First News – Trí Việt đang sở hữu. Đó là những tác phẩm nổi tiếng nhận được sự mến mộ của bạn đọc trong nhiều năm như: Đắc nhân tâm, Hành trình về Phương Đông, Hạt giống tâm hồn, Nghĩ giàu và làm giàu; Đánh thức con người phi thường trong bạn; Vị tu sĩ bán chiếc Ferrari; Muôn kiếp nhân sinh…
Ngày 19/8/2019, First News – Trí Việt đã gửi công văn yêu cầu Lazada thúc đẩy kiểm tra, quản lý các tổ chức, cá nhân buôn bán sách giả trên sàn TMĐT này. Tuy vậy, Lazada vẫn ngang nhiên để cho nhiều tổ chức, cá nhân thực hiện hành vi kinh doanh sách giả. Để làm rõ vụ việc, First News – Trí Việt đã đặt mua các sách Đi tìm lẽ sống, Sức mạnh tiềm thức, Đánh thức con người phi thường trong bạn bị làm giả của gian hàng Nhà Sách Tuổi Trẻ trên Lazada. Việc đặt mua các quyển sách này trên Lazada đã được Văn phòng Thừa phát lại quận 8 lập vi bằng số 4690/2019/VB-TPLQ8 ngày 07/12/2019 và vi bằng số 4865/2019/VB-TPLQ8 ngày 18/12/2019, ghi nhận việc đặt, nhận trực tiếp và khui kiện hàng từ nhân viên giao hàng của Lazada.
Dù đã lên tiếng nhiều lần, xác lập bằng chứng và gửi công văn, tuy nhiên, một năm trôi qua, Lazada vẫn không có bất cứ động thái nào để chấn chỉnh tình trạng buôn bán sách giả công khai, thậm chí không có phản hồi về việc xử lý các gian hàng bán sách giả bị First News – Trí Việt phát hiện và đã lập vi bằng làm bằng chứng trước đó. Theo ghi nhận từ First News – Trí Việt, tình trạng buôn bán sách giả trên Lazada không những không giảm mà còn có dấu hiệu bùng phát.
Tháng 5 vừa qua, First News – Trí Việt ra mắt tác phẩm Muôn kiếp nhân sinh của GS. John Vu – Nguyên Phong. Ngay lập tức, cuốn sách trở thành hiện tượng xuất bản và gây được tiếng vang lớn trong cộng đồng với 180.000 bản phát hành chỉ sau 2 tháng. Hàng loạt các gian hàng trên Lazada đã thừa cơ hội này bày bán sách Muôn kiếp nhân sinh giả với giá rẻ hơn từ 48-50% so với giá sách thật một cách công khai, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi và uy tín của thương hiệu First News – Trí Việt.
Khởi kiện để bảo vệ người làm sách
Để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình, First News – Trí Việt đã khởi kiện Lazada, yêu cầu Lazada tháo gỡ ngay toàn bộ các thông tin liên quan của các gian hàng bán sách giả bị First News – Trí Việt phát hiện; có biện pháp quản lý, kiểm soát và ngăn chặn tình trạng buôn bán sách giả trên sàn TMĐT Lazada và buộc các nhà sách, gian hàng bán sách phải chứng minh được nguồn gốc hợp pháp của các quyển sách đang được mua bán.
Theo ông Nguyễn Văn Phước, nếu tính về thiệt hại, thì sách của ông bị hơn 18 nơi in lậu, nghĩa là cứ 19 cuốn sách được bán ra thì có 18 cuốn sách giả, kém chất lượng, đến tay bạn đọc. "First News đã đặt mua 86 đơn hàng trên Lazada, và cả 86 đơn nhận được đều là sách giả. Chúng tôi không chỉ đặt sách của First News mà còn có nhiều sách khác. Tôi khởi kiện lần này không phải chỉ vì First News mà còn vì tất cả các nhà làm sách Việt Nam" – ông Nguyễn Văn Phước chia sẻ.
Theo Luật sư Trần Trung Thi (Công ty Luật TriLaw):
Theo quy định tại điểm b, khoản 1 Điều 4 Nghị định số 52/2013/NĐ-CP ngày 16/5/2013 của Chính phủ, việc "Lợi dụng thương mại điện tử để kinh doanh hàng giả, hàng hóa, dịch vụ vi phạm quyền sở hữu trí tuệ; hàng hóa, dịch vụ thuộc danh mục hàng hóa, dịch vụ cấm kinh doanh" là hành vi bị cấm trong hoạt động thương mại điện tử.
Ngoài ra, theo quy định tại khoản 4, Điều 4 Thông tư số 47/2014/TT-BCT ngày 05/12/2014 của Bộ Công thương thì thương nhân, tổ chức cung cấp dịch vụ thương mại điện tử có trách nhiệm "loại bỏ khỏi website những thông tin bán hàng giả, hàng nhái, hàng nhập lậu, hàng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ…".
Chiếu theo các quy định này, việc Lazada vô trách nhiệm trong việc kiểm tra, quản lý hoặc cố tình làm ngơ để cho các cá nhân/tổ chức khác, tiến hành việc bán sách giả trên website thương mại điện tử thuộc quyền quản lý, điều hành của mình là hành vi vi phạm pháp luật và có dấu hiệu lừa dối người tiêu dùng. Hành vi vi phạm này của Lazada và bên bán hàng đã xâm phạm và gây thiệt hại nghiêm trọng đến quyền, lợi ích hợp pháp của First News – Trí Việt nói riêng và người tiêu dùng nói chung.